روزنامه ابتکار
1396/10/24
سرمایه گذاری 10 میلیارد تومانی بخش خصوصی برای پیوند سنت و مدرنیته در ایران خانه را ایرانی بنا کن
زهرا داستانیچند درصد ایرانی هستی؟ این سوالی است که شاید بارها از خودتان پرسیده باشید وقتی به لباس ساخت چین‌تان نگاه می‌کنید یا برندهای خارجی لوازم برقی آشپزخانه‌تان را می‌شمارید. به حتم امروز دیگر کمتر اثری از صنایع دستی ایرانی در زندگی معاصر ایرانیان یافت میشود، کالاهایی که به فرهنگ و تاریخ ایران پیوند داشته و حالا کم و بیش از نظرها دور مانده‌‌اند. ایده خانه ایرانی اما سعی دارد تا پلی باشد میان زندگی معاصر ایرانیان با فرهنگ و تاریخ 1400 ساله‌شان. پلی که نه تنها هویت ایرانی را به زندگی باز می‌گرداند بلکه می‌تواند در تولید و اشتغال نیز سهم به سزایی داشته باشد.
بر اساس آمار، فروش صنایع دستی ایران در بازار داخلی در سال 95، 1200 میلیارد تومان و صادرات آن بیش از 200 میلیون دلار بوده است. پیش‌بینی‌ها از وضعیت این بازار حکایت از آن دارد که بازار آنلاین صنایع دستی ایران ظرفیت فروش 40 میلیارد تومان در سال را دارد اما به شرطه‌ها و شروطه‌ها. یکی از قواعد بازی این بازار پر رقابت با کالاهای کارخانه‌ای در جهان، داشتن ایده نو و کاربردی کردن هرچه بیشتر کالاهای صنایع دستی در ایران است. اتفاقی که در طول سال‌ها صنعتگران ایرانی از آن غافل بوده‌اند و سکان‌داران مدیریت دولتی نیز آن را به فراموشی سپردند اما با این حال ایران همچنان سومین تولید‌کننده صنایع دستی در جهان است و به یاری فضای مجازی و اینترنت توانسته در سال 95، با وجود 25 هزار فروشگاه اینترنتی 70 هزار میلیارد تومان درآمدزایی داشته باشد. اما فضای مجازی به تنهایی نمی‌تواند صنایع دستی را با زندگی ایرانی پیوند زند. صنایع دستی باید با ایده‌های تازه همراه باشد و برای زندگی معاصر ایرانیان تهیه شده باشد. کاری که خانه ایرانی آن را آغاز کرده است.
امیر شهراد، معماری است که در زمینه طراحی خانه ایرانی با چونک همکاری دارد، او در رابطه با پیوند صنایع دستی و زندگی معاصر ایرانیان به «ابتکار» می‌گوید: «ما به اندازه تمام نمی‌دانم‌هایی که در مورد پیوند سنت و مدرنیته داریم درباره خانه ایرانی نیز نمی‌دانم‌های زیادی داریم. یعنی سال‌های سال است که معماران به این موضوع فکر می‌کنند که سنت را با مردم آشتی بدهند و این ایده، ایده تازه‌ای نیست. منتهی ورود و حمایت میراث فرهنگی به این موضوع سبب شده تا سمت و سویی به صنایع دستی داده شود و آنها را به پاسخ این سوال وادار کند که چطور می توان پاسخ نیاز طراحان و معماران را داد.» شهراد ادامه می‌دهد: «ما برای اینکه بخواهیم فضایی را از صفر تا صد طراحی و اجرا کنیم به جایی می‌رسیم که نیازمند شی هستیم، نه اینکه تنها طرح آن را داشته باشیم. این خلا در بازار ایران وجود دارد که بلافاصله سراغ مواد و مصالح غیر ایرانی می‌رویم. اگر ما بتوانیم هنرمندان را تشویق کنیم و به آنها انگیزه دهیم قطعا هنرمندان به سراغ پر کردن خلاهای موجود خواهند رفت.» این معمار می‌افزاید: «در فرش و گلیم این اتفاق افتاده و فرش و گلیم‌های امروزی پاسخ نسل امروز را می‌دهد اما در زمینه‌های دیگر کمبودهای بسیار و اساسی‌تر از اسباب و وسایل خانه داریم. مثلا تولید انواع پارچه و بافت‌های ایران از جمله کمبودها هستند. در واقع ما باید این راه حل را به مردم ارائه دهیم، چرا که مردم نمی‌دانند که پتانسیل‌ها چیست. بنابراین ما باید آن را ارائه دهیم و مردم را به سمت استفاده از این بازار سوق دهیم. به خصوص که با کیفیتی که هنرمندان ایرانی یک اثری را ارائه می‌کند، مشابه غیر ایرانی آن قیمت بسیاری پیدا می‌کند و ما باید این بازار را در داخل گسترش دهیم.»
آیا مردم ایده‌های نو را می پسندند؟
صنایع دستی در ایران گرچه توانسته خود را با وجود غفلت‌ها و بی‌توجهی‌ها حفظ کند اما با تزئینی شدنش شکاف عظیمی میان خود و زندگی روزمره ایرانیان انداخته است. شهراد معتقد است: «تنها راه حل درمان صنایع دستی ایران پیوندش با حال است و باید صنعتی معاصر باشد. اگر به گذشته باز گردیم و به هنرهای سنتی دوره قاجار یا صفوی نگاهی بیاندازیم می‌بینیم که در زمان خود پاسخی به نیازها عصر خود داده است.گرچه امروز به عنوان یک محصول قدیمی ارزشمند است اما باید با عصر امروز نیز همگام باشد.» اما سوال اینجا است که آیا ایده‌های نو که تلفیقی از هنرهای سنتی و مدرن هستند می‌توانند انتظارات مردم امروز را برآورده کنند و آیا مردم ایده‌های نو تلفیقی را می‌پسندند؟ او می‌گوید: برخی‌ها انتظار دیدن این ایده‌ها را ندارند و وقتی اسم میراث فرهنگی را می‌شنوند فکر می‌کنند که با آمدن به داخل خانه ایرانی کارهای خاتم کاری، میناکاری و ... را خواهند دید. ولی وقتی با چنین آثاری روبه‌رو می‌شوند برایشان جالب است که هنرمندانی هستند که با استفاده از هنرهای سنتی و با همان تکنیک‌های قدیمی اما توسعه یافته‌تر ایده‌های نویی را خلق می‌کنند. همین باعث شده که مردم استقبال بهتری از این محصولات داشته باشند.»
خانه امروزی ایرانی یعنی تلفیق سنت و مدرنیته و این همانی است که می‌تواند راهگشای صنایع دستی ایران باشد. بهمن ناور مطلق، معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری معتقد است: «طرح خانه ایرانی یک سبک جدید ارائه ترکیب محصولات صنایع دستی در اجزا و معماری خانه‌های ایرانی است که موجب جهش در فروش صنایع دستی میشود.» اقدامی که به گفته او، کشورهای دیگر پیش از ما طراحی یک مدل از خانه بومی خود را انجام داده‌اند و ایران چون در این زمینه با تاخیر وارد شده باید این عقب ماندگی را جبران کند.»
10 میلیارد سرمایه گذاری برای خانه ایرانی
چونک اما این ایده را به اجرا درآورده است و خانه ایرانی را به همت یک تیم 30 نفره از فارغ التحصیلان صنایع دستی در نمایشگاه میدکس به نمایش گذاشته است. سیدمرتضی نقیبی، مدیرعامل چونک در رابطه با این اقدام گروهی به «ابتکار» می‌گوید: «از سال 93 فروش خود را از بستر آنلاین آغاز کردیم. در ابتدا یک شرکت استارتاپی با سرمایه محدود بودیم اما کمی بعد علاوه بر فروش وارد کار گالری‌داری شدیم. از 6 ماه گذشته بخش خصوصی به عنوان سرمایه‌گذار وارد این کار شده و می‌توان گفت اولین سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این وسعت در حوزه صنایع دستی به خصوص در حوزه آنلاین بوده است. چونک هم اکنون با 100 تامین کننده همکاری می‌کند. شرکت «نیک بسپار یزد» در برنامه مالی خود بیش از 10 میلیارد تومان سرمایه گذاری را در فروشگاه آنلاین صنایع دستی و هنری چونک پیش بینی کرده است.» او می‌افزاید: «سعی داریم فضا را در قالب خانه ایرانی ببریم و حتی منوی وب سایت را براساس فضاهای مختلف خانه تقسیم بندی کرده‌ایم. با توجه به چالش‌هایی که در حوزه فروش آنلاین یعنی عدم استاندارد محصولات، بسته‌بندی و ارسال روبه‌رو بوده‌ایم اما استقبال مردم بسیار خوب بوده و در سه سال گذشته سعی کرده‌ایم به یک مدل خوب دست پیدا کنیم و در حال حاضر پربازدیدترین سایت فروش صنایع دستی هستیم. یکی از چالش های حوزه صنایع دستی نسخه‌ای بودن آن بوده است و سعی کرده‌ایم با هنرمندانی کار کنیم که توان تولید اعم از تیم و کارگاه را دارا هستند. بنابراین توان پاسخگویی روی تراژ بالا را داریم.» او درباره صادرات کالاهای صنایع دستی می‌گوید: «اعتقاد داریم که به قدری فضا در داخل ایران برای کار وجود دارد که اول باید زیر ساخت‌ها و بستر را در داخل درست کرد به همین خاطر هدف اصلی ما مارکت داخل است اما اگر بخواهیم شعارگونه صحبت کنیم بله باید بگوییم که به صادرات هم فکر می‌کنیم. تا به امروز نیز ارسال محصول به اشخاص حقیقی در خارج از کشور به خصوص از کشورهای آمریکا، کانادا، استرالیا نیز داشته‌ایم و امیدواریم که در سال 97 شو رومی در کانادا افتتاح خواهیم کرد.»
سایر اخبار این روزنامه
وزیر اطلاعات با اشاره به ناآرامی های اخیر:
باید برای التیام زخم‌ها گام برداریم
«ابتکار» از علل و تبعات ادامه فضای انتخاباتی در ایران گزارش می‌دهد
عاقبت تلخ هیجان زدگی سیاسی
«ابتکار» از نشست رسانه‌ای سی و ششمین تئاتر فجر گزارش می دهد
دهن کجی ایموجی ها روی صحنه تئاتر
جهانبخش محبی نیا
آسیب شناسی بودجه بندی در ایران
سرنوشت ادبیات با ننوشتن چه خواهد شد؟
مرگ خاطره های کاغذی لای سطور صفر و یک
«ابتکار» از فراز و نشیب‌های 3سال اجرای طرح تحول نظام سلامت گزارش می‌دهد
مرثیه ای برای یک طرح خوب اجتماعی
سرمایه گذاری 10 میلیارد تومانی بخش خصوصی برای پیوند سنت و مدرنیته در ایران
خانه را ایرانی بنا کن
اعضای کمیسیون تلفیق در گفت‌وگو با «ابتکار» به مداخله کمیسیون نظارت مجمع تشخیص مصلحت در بودجه 97 انتقاد کردند
بعد از حدود دو هفته ایجاد محدودیت در دسترسی
تلگرام رفع فیلتر شد
وقتی امیدها همچون شعله های نفتکش سانچی فروکش می کنند
دل نگرانی برای قربانیان «پلاسکو» دریایی
لس‌آنجلس تایمز
کشورهای اروپایی به اولتیماتوم ترامپ در مورد ایران عمل خواهند کرد؟
احزاب کاغذی؛ چرا شکل می گیرند؟
بعد از حدود دو هفته ایجاد محدودیت در دسترسی
تلگرام رفع فیلتر شد
برجام و لزوم گفت‌وگوی دوجانبه
