بحران در کاخ سفید

در پی ناکامی قانونگذاران سنای آمریکا در زمینه توافق بر سر لایحه بودجه موقت، دولت فدرال آمریکا تعطیل شد. برای ممانعت از تعطیلی دولت،  کنگره باید تا پایان ساعت 24 جمعه به وقت واشنگتن بر سر لایحه بودجه توافق می‌کرد اما چنین توافقی صورت نگرفت و دولت فدرال این کشور تعطیل شد. پوریا پرندوش، دانشجوی دکتری علوم سیاسی، ‌دانشگاه شهید بهشتی و کارشناس گروه تخصصی آمریکا در موسسه مطالعات معاصر ملل ( ایران-یوریکا) در گفت‌وگو با «فرهیختگان» فرآیند تعطیلی دولت در آمریکا را مورد بررسی قرار داده است که متن این گفت‌وگو را در ذیل می‌خوانید.     ماجرای تعطیلی دولت فدرال آمریکا چیست و چرا این اتفاق در حال رخ دادن است؟ در سیاست ایالات متحده، تعطیلی دولت زمانی اتفاق می‌افتد که کنگره و رئیس‌جمهور برای تخصیص بودجه در رابطه با امور جاریه دولت به تفاهم نمی‌رسند. لذا در این خصوص تفسیر کنونی قانون ضد ناکارآمدی دولت فدرال را ملزم می‌کند آغاز به «تعطیل» فعالیت‌هایی کند که شامل این قانون می‌شوند. این تعطیلی شامل تعلیق فعالیت‌های غیرضروری نهادها و خدمات و نیز مرخصی اجباری کارکنان آن می‌شود- که البته بخشی از نهادهای ضروری و حساس شامل این تعطیلی نمی‌شود.  از سال 1976 که بودجه جاری و تخصیصی تایید شدند، 18 شکاف تامین بودجه‌ای اتفاق افتاده که عملا منجر به تعطیلی موقتی بخشی از کارکنان فدرال شده است. اگرچه از 1990 این مساله شکاف بودجه‌ای به تعطیلی مکرر دولت‌ها منجر نشد، لیکن از سال 1990 این مساله صورت جدی‌تری به خود گرفته است که در عمل دولت را در صورت حل نشدن مساله اختلاف بر سر بودجه تعطیل می‌کند. این تعطیلی البته در دو سطح دولت فدرال و ایالتی اتفاق می‌افتد. در ادامه به دلایل، پیامدها و پیشینه تاریخی تعطیلی دولت با تمرکز بر مساله تعطیل کنونی دولت ترامپ پرداخته خواهد شد.

  تعطیلی دولت ترامپ چرا و چگونه اتفاق افتاد؟ دولت فدرال ایالات متحده در نیمه‌شب جمعه پس از اینکه دموکرات‌های مجلس سنا به بلوکه کردن لایحه دولت در زمینه مهاجرت و بحث بودجه جاری رای داد به صورت نسبی تعطیل شد. پیش از این مجلس نمایندگان ایالات متحده سازوکارهایی را برای تامین مالی دولت تا اواسط ماه فوریه تنظیم کرده و در پنجشنبه به تصویب نمایندگان رسیده بود، لیکن سنای تحت رهبری جمهوری‌خواهان نتوانست تعداد لازمی از دموکرات‌ها را برای رای به این لایحه ترغیب کند، لایحه‌ای که می‌توانست به صورت موقت ادارات دولتی و نهادهای ذی‌ربط را باز نگه دارد. این تعطیلی پس از شکست مذاکرات دو حزبی درخصوص توافق بر سر یک لایحه بودجه ایالات متحده درباره مهاجران غیرقانونی؛ تحت برنامه داکا ‌اتفاق افتاد که دموکرات‌ها از این برنامه حمایت می‌کنند. برنامه داکا را می‌توان دلیل اصلی این تعطیلی کنونی دانست که طی آن ترامپ به دنبال برداشتن مصونیت 800 هزار نفر از کودکانی است که به صورت غیر قانونی به آمریکا مهاجرت کرده‌اند یا وارد شده‌اند، لیکن در دوره اوباما با قانون اقدامات لازم برای واردشدگان کودک ( داکا) در سال 2012 سعی شد از آنها حمایت شود. مساله اینکه بیشتر دریمرهایی(Dreamers)‌ که تحت قانون داکا قرار گرفته‌اند از مکزیک و آمریکای مرکزی و جنوبی آمده‌اند که حدود 6 سال و نیم‌شان است. این افراد در حال حاضر در ایالات‌هایی چون کالیفرنیا، تگزاس و نیویورک طبق آمار سازمان خدمات امور مهاجران آمریکا متمرکزند. این مصونیت که تاکنون نیز ادامه داشته است دریمرها را از دیپورت شدن محافظت می‌کند و به آنها مصونیت‌های مدت‌دار برای ماندن و تحصیل در آمریکا و گرفتن کار می‌دهد. مساله کنونی اینکه همان‌گونه که ترامپ در کمپین انتخاباتی خود نیز وعده داده بود، به دنبال بررسی 11 میلیون مهاجر غیرقانونی‌ای است که طی این سال‌ها به ایالات متحده مهاجرت کرده‌اند. دولت ترامپ در حال حاضر با تمرکز بر بحث قانون داکا به دنبال تعطیلی آن و کنترل بیشتر و محدودیت مهاجران از طریق مصونیت‌زدایی از آنها به‌منظور برخورد قانونی با مهاجران غیرقانونی است. اقدامات دیگر این طرح کشیدن دیوار در مرز با مکزیک و فشار بر شهرهایی است که مهاجران غیرقانونی را پذیرا می‌شوند. ترامپ در حال حاضر به دنبال قانونی کردن بحث مهاجرستیزی از طریق گذراندن لایحه در مجلس نمایندگان است که البته با توجه به اینکه خود قانون داکا با دستور اجرایی تصویب شده، او نیز می‌تواند با دستور اجرایی آن را از اعتبار ساقط کند. همچنین در صورتی که کنگره نتواند به توافق با ترامپ بر سر بحث مهاجرتی و افزایش موانع مهاجرتی برسد احتمال اینکه از ماه مارس 2018 به دیپورت کردن دریمرها اقدام کند بسیار افزایش خواهد یافت.  تعطیلی دولت را نیز می‌توان تصمیم یا اقدام جدی ترامپ برای پیشبرد سیاست ضدمهاجرتی او از هر راه ممکن در نظر گرفت.



  تاثیرات مستقیم و غیرمستقیم تعطیلی دولت فدرال بر مردم و جامعه آمریکا چه خواهد بود؟ تعطیلی دولت فدرال تاثیرات مستقیم و غیرمستقیمی بر اقتصاد ایالات متحده به همراه خواهد داشت. به دنبال تعطیلی دولت ایالات متحده در حال حاضر، انتظار می‌رود در صورتی که این تعطیلی برای مدتی ادامه داشته باشد بخش‌های ملی- دولتی بسیاری تعطیل شوند که از آن جمله می‌توان به تعطیلی پارک‌های ملی، موزه‌ها، بناهای تاریخی و همچنین فرآیند صدور ویزا و پاسپورت اشاره کرد. این امر به‌طور کلی می‌تواند به صنعت توریسم ایالات متحده آسیب جدی برساند. پیامد غیرمستقیم دیگر، دامنگیر پیمانکاران می‌شود- آن دسته از کارمندان دولت-که از دولت فدرال حقوق می‌گیرند. طبق آمارها و ارغام دولت، بیش از 43 میلیارد دلار در سال مالی 2018 طبق قراردادها به پیمانکاران اعطا شده است که عملا هیچ‌کدام از این پول‌ها تا زمانی که تعطیلی دولت ادامه داشته باشد به کارمندان و پیمانکاران در قرارداد با دولت پرداخت نخواهد شد. درنهایت این مقدار قابل توجه را از جیب شهروندان در سراسر کشور خارج خواهد کرد. مساله دیگری که قابل توجه است این است که تعطیلی کنونی در اوج تعطیلات سال نو میلادی نیست؛ بنابراین از شدت برخی از جنبه‌های مشکل‌زای این تعطیلی تا حدی خواهد کاست.

  تاکنون چند بار و چرا تعطیلی دولت فدرال در آمریکا اتفاق افتاده است؟ تاکنون و تا پیش از بر سر کار آمدن دولت ترامپ، دولت آمریکا هشت بار به تعطیلی کشانده شده است که مهم‌ترین موارد آنها عبارت است از: تعطیلی 16 روزه دولت اوباما در سال 2013 و دوبار تعطیلی دولت کلینتون، اولی به مدت چهار روز در نوامبر 1995 و دومی به مدت یک ماه از دسامبر همان سال تا ژانویه 1996 بوده و به غیر از آن تعطیلی جدی‌ای وجود نداشته است. تعطیلی قبلی دولت فدرال که در دوره اوباما اتفاق افتاد به مدت 16 روز ادامه داشت و دلیل اصلی آن اختلاف جدی دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان برسر تامین بودجه برنامه خدمات درمانی اوباما موسوم به «اوباما کِر» و همچنین، مساله سقف بدهی‌ها بود که به وزارت خزانه‌داری اجازه استقراض برای پرداخت بدهی‌هایش را می‌داد. از دسامبر 1995 تا ژانویه 1996 که در دولت کلینتون به دلیل رویارویی دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان بر سر تامین بودجه یک برنامه برای سالمندان اتفاق افتاد. جالب آن است که تعطیلی آن سال یک ماه پس از تعطیلی چهار روزه ماه نوامبر اتفاق افتاد. 1980: در سال دوم ریاست‌جمهوری ریگان، پس از آنکه کنگره بندهایی از بودجه را تصویب نکرد، کمیسیون تجارت فدرال به مدت یک روز تعطیل شد. این اولین‌باری بود که یک اداره فدرال به دلیل اختلافات بر سر بودجه به تعطیلی کشیده می‌شد. 1981: طی این تعطیلی که تنها یک روز به طول انجامید 241 هزار تن از کارمندان دولت فدرال به مرخصی اجباری یک‌روزه رفتند. دلیل این تعطیلی وتوی یکی از طرح‌های مالی تصویب‌شده در کنگره توسط ریگان بود.  1984: در این سال و باز هم تحت زعامت ریگان دولت آمریکا برای یک بعدازظهر تعطیل شده و 500 هزار کارمند فدرال به مرخصی فرستاده شدند. 1986: برای چهارمین بار در طول دوره ریاست‌جمهوری ریگان، دولت آمریکا به تعطیلی کشانده شد. این بار نیز مانند دفعه پیش از آن 500 هزار کارمند دولت فدرال برای یک بعد از ظهر خانه‌نشین شدند. 1990: یک سال پس از به قدرت رسیدن جرج هربرت واکر بوش، دولت وی طی یک آخر هفته به اضافه یک روز کاری تعطیل شد. اما از آنجا که بخشی از این تعطیلی در آخر هفته اتفاق افتاد، تاثیرات آن محدود بود. 1995 و 1996: این تعطیلی‌ها که به دلیل وتوی قانون بودجه توسط بیل کلینتون اتفاق افتاد دوبار در نوامبر 1995 به مدت 6 روز و از 16 دسامبر 1995 تا 6 ژانویه 1996 رخ داد. 2013: در اکتبر این سال و در دوره تصدی‌گری اوباما، دولت فدرال به مدت 15 روز تعطیل شده و حدود 800 هزار کارمند فدرال خانه‌نشین شده و یک میلیون و 300 هزار نفر نیز ملزم به حضور در محل کار بدون زمان دقیق پرداخت حقوق این مدت شدند.

  اثرات تعطیلی دولت فدرال بر اقتصاد آمریکا چگونه خواهد بود؟ تعطیلی 16 روزه پیشین دولت اوباما در سال 2013، طبق برآورد موسسه «استاندارد اند پور»، نزدیک به 24 میلیارد دلار هزینه روی دست دولت گذاشت. اگرچه درآمد ناخالص ملی ایالات متحده در همان سال 16 تریلیون دلار بود. تعطیلی کنونی دولت نیز طبق همین برآوردها در هر هفته می‌تواند 6 میلیارد دلار هزینه دربر داشته باشد. به‌طورکلی، به نظر می‌رسد که دولت ترامپ به افزایش فعالیت‌های تبلیغاتی خود برای تحت فشار گذاشتن سنا و کنگره به‌منظور پیشبرد سیاست‌های ضدمهاجرتی خود اقدام کند و این فرصتی خواهد بود تا جایی که ممکن است بتواند امتیازهای کمتری را به مجلس و سنا بدهد و از سوی دیگر با پیوند زدن بحث قانون داکا به مساله دیوار مرزی با مکزیک به تامین هزینه آن در بودجه کنونی اقدام کند. البته هرگونه پیش‌بینی‌ای با توجه به سیالیت متغیرهای درگیر شاید دقیق نباشد و نیاز به زمان بیشتر به‌منظور دریافت نتایج این جریان دارد.