آمریکا و فرصت برجام

برجام به عنوان یک توافق بین‌المللی، حاصل مذاکرات دشوار و طاقت‌فرسای ایران با گروه ۱+۵ بود. این کشورها با موافقت یکدیگر توافق هسته‌ای را به قطعنامه‌ای در شورای امنیت بدل کردند. لذا برجام به عنوان یک تعهد بین‌المللی ضمیمه لاینفک قطعنامه ۲۲۳۱ است و هیچ کشوری نمی‌تواند برخلاف تعهدات خود در این قطعنامه عمل کند. بر این اساس بدعهدی و عدم عمل به تعهدات ایالات متحده آمریکا که مدعی موفقیت‌های جهانی است و خود را ضامن اجرای امنیت و رعایت اصول دموکراسی در جهان می‌داند، در برجام، ولو اینکه این وضعیت ناشی از تغییر حکومت و یا دولت در ایالات متحده باشد، نه فقط به حساب دولت، بلکه به حساب ایالات متحده آمریکا گذاشته می‌شود. در حقیقت این بی‌تعهدی تبعات بسیار ناگواری در جامعه بین‌المللی برای آمریکا به عنوان یک قدرت بزرگ جهانی به دنبال خواهد داشت. امروزه مشاهده می‌شود که اروپایی‌ها به‌شدت نگران این وضعیت هستند. شاید چین و روسیه درصددند از این فرصت بهره گرفته تا برخی از حساب‌های خود را با ایالات متحده تسویه کنند. اما این بی‌تعهدی نه تنها توفیقی برای آمریکا به ارمغان نمی‌آورد، بلکه نتیجه نهایی اقدامات و رفتارهای سوء امروز آمریکا و جریانات حاکم بر کنگره، آن هم در اواخر دولت اوباما، تنها به پرستیژ و حیثیت این کشور لطمه وارد می‌کند. آمریکا می‌توانست از برجام به تعبیر وزیر امور خارجه به عنوان یک فرصت طلایی بهره ببرد، چراکه انتظار می‌رفت روابط دوجانبه این کشور با ایران که در پس سال‌ها بحران دچار وضع وخیمی بود، در سایه گفت‌وگو و دیپلماسی بهتر شود. به تعبیر رهبر معظم انقلاب، عمل درست آمریکا در برابر برجام می‌توانست شرایطی را به وجود آورد که به حوزه‌های دیگر گسترش پیدا کند، اما آنها به بی‌اعتمادی دامن زدند و تنها اختلافات میان دو کشور در سایر حوزه‌ها عمیق‌تر شد. برجام می‌توانست همه مسائل را یکی پس از دیگری حل کند، اما با کمال تاسف برخی از بی‌تعهدی‌ها از همان اواخر ریاست‌جمهوری اوباما، به‌خصوص عدم رفع موانع بانکی، بی‌اعتمادی تهران نسبت به واشنگتن را گسترش داد. حتی از زمان روی کار آمدن ترامپ ما شاهد مواضع دوگانه وی نسبت به برجام بودیم و دلیل این امر به‌خاطر ‌بی‌تجربگی وی در امور اجرایی و سیاسی است. وی صرفا بر اساس سیاست‌های پوپولیستی خود سخنانی را به زبان آورده که این سخنان شاید تنها رضایت و خرسندی حامیان وی را جلب کرده است، اما به‌طور کلی میان عالم شعار با واقعیت عمل فاصله وجود دارد. ترامپ حتی از همان آغاز کار خود در کاخ سفید مبنای منطقی و درستی، نه تنها در مقابل ایران و برجام، بلکه در اعمال محدودیت ورود اتباع چند کشور مسلمان به ایالات متحده نداشته است.
ادامه در صفحه۶