به سوي حذف دلار از معاملات تجاري

یک روزنامه هندی روز جمعه به نقل از منابع آگاه، مدعی صدور مجوز سرمایه‌گذاری مستقیم با روپیه در ایران شد؛ استثنایی که دهلی نو پیش از این تنها برای دو کشور همسایه خود، بوتان و نپال، در نظر گرفته بود. اين موضوع از دو منظر قابل تحليل است. ايران مدت‌هاست كه به دنبال اين است كه دلار را از معاملات كشور حذف كند و براي اينكه به چنين هدفي دست پيدا كند، طبيعي است ترتيبي دهد كه پول ملي ايران و كشورهايي كه با آن‌ها بيشترين روابط تجاري را دارد، مبناي مبادله تجاري قرار گيرد. يكي از كشورهايي كه ما در سال‌هاي گذشته به ويژه در سال‌هاي تحريم، با آن روابط تجاري داشتيم و به آن‌ كشور نفت مي‌فروختيم و كالا از آنجا وارد مي‌كرديم، هند بود. بنابراين، اين موضوع كه سرمايه‌گذاران هندي بتوانند با روپيه در ايران سرمايه‌گذاري كنند، دو طرفه خواهد بود و برعكس آن نيز اتفاق خواهد افتاد. بنابراين اين عمل در راستاي هدف كلان ايران مبني بر حذف دلار در روابط تجاري قابل تحليل است. از منظر ديگر همان‌طور كه مي‌دانيد امروز هند در زمره كشورهاي پيشرو در اقتصاد جهاني است و هر سال نسبت به سال گذشته نقش هند در توسعه و پيشرفت جهاني رو به افزايش است و توليد ناخالص ملي چين نيز با رشد اقتصادي مناسبي كه دارد، هر سال نسبت به سال‌هاي گذشته فزاينده‌تر است. بنابراين ما با كشوري وارد روابط تجاري شده‌ايم كه بنيه اقتصادي آن بر اساس سال‌هاي گذشته و آينده نيز رو به تقويت است. نكته سوم اين است كه ما با هندي‌‌ها روابط بازرگاني قديمي داريم و در كنار آن نيز در چابهار سرمايه‌گذاري مشترك انجام داده‌ايم و در سال جاري نيز پروژه چابهار افتتاح شد و كشتي‌هاي هندي نيز در اين بندر پهلو گرفتند و انتقال كالا از هند به چابهار و از چابهار به افغانستان آغاز شد. اين به عنوان يك نقطه شروع تلقي مي‌شود و در آينده نه‌چندان دور اين روابط افزايش پيدا خواهد كرد و مواد اوليه از كشورهاي آسياي ميانه به‌ خصوص افغانستان از طريق بندر چابهار به هند منتقل خواهد شد. از آنجا كه چشم‌انداز توسعه روابط اقتصادي ميان ايران و هند در آينده رو به افزايش و تزايد خواهد بود، به نظر مي‌رسد كه اين گشايش سرمايه‌گذاري مشترك در بانك‌هاي هند و ايران در راستاي تحقق افزايش روابط تجاري، بازرگاني و بندري ميان هند و ايران باشد كه به طور طبيعي منافع اين مساله به هند، ايران و كشورهاي آسياي ميانه به ويژه به افغانستان خواهد رسيد.