حمايت از كالاي ايراني؛ چگونه؟ (بخش پایانی)

4- قيمت ارز نيز يكي از مهمترين عوامل موثر بر ترغيب به خريد كالاي داخل است. قيمت ارز ترازوي مقايسه‌اي ارزش كالاي داخل و خارج است. هنگامي كه در داخل 20‌درصد تورم داريم، طبعاً بيشتر قيمت‌ها ازجمله دستمزد كارگر، اجاره ساختمان و قیمت مواد واسطه‌ای و... نيز كمابيش به همين ميزان اضافه مي‌شوند. حال اگر قيمت ارز نيز متناسب با آن تغيير نكند رفتارها دچار اختلال مي‌شوند. فرض كنيد كه يك كالاي معين مثل اين خودكار كه دارم مي‌نويسم در ابتداي‌ سال 1390 دانه‌اي 500تومان بوده است. اكنون و در پايان‌سال 1396، اگر در مجموع و بر فرض تورم داخلي در این 7‌سال صد‌درصد و قيمت‌ها دو برابر شده باشد، براي حفظ حاشيه سود توليدكننده، چند راه وجود دارد. اول اينكه قیمت خودكار نيز دو برابر شود. يا آنكه هزينه توليد پايين آيد، كه اين كار  یا از طريق بهبود فضاي كسب‌وكار رخ ‌دهد يا آنكه بهره‌وري افزايش پيدا كند. ولي همه اينها با اين فرض است كه قيمت ارز ثابت نمانده باشد. زيرا در زماني كه خودكار ايراني هر عدد 500تومان بود، خودكار خارجي (با فرض كيفيت مشابه) 700تومان بود، لذا براي مصرف‌كننده ايراني مقرون به صرفه بود كه خودكار ايراني بخرد. اگر دلار در آن زمان 2800تومان بود هر 4خودكار يك دلار وارد و فروخته مي‌شد. حال اگر پس از گذشت 7‌سال قيمت خودكار داخلي به علت تورم داخلي به عددي 1000تومان رسيده باشد، ولي دلار همچنان همان رقم قبلي باشد، در اين صورت براي مردم صرف نخواهد كرد كه خودكار ايراني را‌ هزار تومان بخرند، در حالي كه خودكار خارجي با کیفیت مشابه 700تومان است. در اين مرحله خودكار خارجي خريدار بيشتري پيدا مي‌كند. راه چاره تعديل قيمت ارز متناسب با تورم است. در شرايط ثبات قیمت ارز حتي بازار صادراتي خودكار ايراني از دست مي‌رود زيرا از نظر قيمت نسبت به مشابه خارجي خود عقب مي‌افتد و در نهايت كارخانه توليد خودكار داخل ورشكست مي‌شود. بنابراين در كنار فضاي كسب‌وكار بايد به قيمت ارز توجه داشت. حمايت بيهوده از قيمت آن؛ جز اينكه به تضعيف توليد داخل مي‌انجامد ثمر ديگري ندارد.
5- بايد با مردم هم صحبت كرد و روشن نمود كه چرا بايد كالاي ايراني را ترجيح داد؟ چرا خودزني مي‌كنيم؟ براي نمونه سيب فرانسوي با كيلويي حدود 25 تا 30‌هزار تومان در برابر سيب دماوند و اروميه كه بهترين نوع حداکثر 5 تا 7‌هزار تومان است، از هيچ نظري قابل مقايسه نيستند و قطعاً سيب دماوند ترجيح دارد. چرا حاضر مي‌شويم پولي را كه مي‌توانيم كالاي بهتر بخريم با چند برابر اضافه صرف كالاي خارجی كنيم كه بهتر از آن را در دسترس داريم؟ از اين گونه موارد كم نيست، ولي اين يك روي ماجراست. اجازه دهيد كه يك روي ديگر آن را هم بگوييم. هنگامي كه توالت فرنگي ساخت داخل را با قيمت ارزان‌تر مي‌خريم و براي تخليه كامل بايد 3بار سيفون كشيد تا 15ليتر آب هدر رود ولي نوع خارجي آن با 5/1 ليتر آب (يك دهم) تخليه مي‌كند، چرا بايد داخلي خريد آن هم در اين فضاي بي‌آبي؟ بنابراین بهترین راه برای حمایت از کالای ایرانی اجازه دادن به طرح بحث آزاد دراین‌باره است و اگر به نتیجه‌ای رسیدیم آن را بدون چون و چرا اجرا کنیم و به تبعات آن هم ملتزم شویم.
در هر حال اميدواريم كه شعار امسال جدي تلقي و به‌صورت همه‌جانبه به آن پرداخته شود در این صورت شايد تحولي جدي و ملموس در اقتصاد كشور رخ دهد.