نشست شورای امنیت ملی درباره فیلترینگ تلگرام برگزار شد؛

جلسه مشترک کمیسیون‌های امنیت ملی و سیاست خارجی و اقتصادی مجلس شورای اسلامی صبح دیروز با حضور محمدجواد آذری‌جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی و اعضای این شورا پیرامون دغدغه‌های اقتصادی پیام‌رسان خارجی تلگرام در مجلس برگزار شد. در این جلسه بر لزوم فیلتر شدن تلگرام و جایگزینی پیام‌رسان‌های داخلی تاکید شد اما زمان دقیق فیلتر شدن تلگرام مشخص نشده و اعلام شد که جلسات دیگری در آینده در این‌باره برگزار خواهد شد.
به طور کلی فیلتر تلگرام و جایگزین کردن پیام‌رسان‌های ملی به جای آن، کره شمالی و سیاستگذاری‌های ملی دولت آن را یادآوری می‌کند. در شرایطی که حتی دگم‌ترین و متعصب‌ترین دولت‌ها مانند دولت عربستان سعودی به جهانی‌سازی روی آورده، ایران هر روز ایزوله‌تر و محدودتر می‌شود. به نظر می‌رسد شعارهای دولت درباره باز کردن درهای کشور به روی دنیا فراموش شده و به جای آن درهای جهان هر روز بیشتر به روی ملت بسته می‌شوند. یکی از مشکلات اصلی دولت با تلگرام آن است که این پیام‌رسان به جمهوری اسلامی ایران پاسخگو نیست و از قوانین کشورمان تبعیت نمی‌کند.
به هر روی اگر تلگرام فیلتر شود کاربران ایرانی با استفاده از فیلترشکن باز هم به این پیام‌رسان بین‌المللی روی آورده و از آن استفاده می‌کنند و به هیچ‌وجه فیلتر کردن تلگرام موجب گرایش کاربران ایرانی به پیام‌رسان‌های داخلی و ملی نمی‌شود؛ نکته‌ای که نمایندگان مجلس شورای اسلامی و دولت به آن بی‌توجه هستند. از سوی‌ دیگر به نظر می‌رسد عده‌ای قصد دارند با فیلتر کردن و حذف تلگرام، توان رقابت برای پیام‌رسان‌های داخلی را افزایش دهند.
بر‌اساس گفته‌های ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای‌عالی فضای مجازی هنوز تصمیم قطعی درباره فیلترینگ تلگرام اتخاذ نشده و جلسات دیگری در آینده در این‌باره برگزار خواهند شد. این در حالی است که مجتبی ذوالنوری عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خانه‌ملت، عنوان کرده تلگرام در آینده نزدیک کمتر از 20 روز فیلتر خواهد شد.


مشکل تلگرام مانند موسسات مالی و اعتباری است!
علاء‌الدین بروجردی رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در ابتدای جلسه مشترک کمیسیون‌های امنیت ملی و سیاست خارجی و اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به ابعاد مختلفی که از تلگرام حائز اهمیت است، گفت: تلگرام برای کشورمان از نظر امنیتی مشکل‌ساز است و می‌تواند مورد سوءاستفاده دشمن واقع شود.
نماینده مردم بروجرد و اشترینان در مجلس شورای اسلامی به شبهه سازمان‌یافته‌ای که پیرامون شبکه‌های پیام‌رسان داخلی ایجاد می‌شود، اشاره و اظهار کرد: متاسفانه شبهات سازمان‌یافته‌ای پیرامون عدم امنیت اطلاعات اشخاص در شبکه‌های پیام‌رسان داخلی مطرح می‌شود که این فضاسازی‌ها مردم را نگران می‌کند تا به مهاجرت مقدس از خانه بیگانه به خانه خودی روی نیاورند.
وی با بیان اینکه «در حال حاضر پنج شبکه پیام‌رسان داخلی توسط وزارت ارتباطات تایید شده است» عنوان کرد: پیام‌رسان تلگرام دارای تهدیدهای اقتصادی است و از ارزهای مجازی برای خرید و فروش‌های متداول استفاده می‌کند که همین امر می‌تواند در آینده موجب رخ دادن حوادث تلخی شود و اگر از هم اکنون به این موضوع توجه نکنیم ممکن است اتفاقات تلخ موسسات مالی و اعتباری تکرار شود.
رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفت: در موسسات مالی و اعتباری نیز پیش از وقوع این حوادث نتوانستیم پیشگیری درستی انجام دهیم و فرافکنی‌هایی در خصوص مسوولیت‌پذیری این اتفاق به وجود آمد از این رو باید این مساله هشداری برای مسوولان باشد که مجددا شاهد اتفاقات تلخ اقتصادی در حوزه فضای مجازی به علت استفاده از پیام‌رسان‌های خارجی نباشیم.
پیام‌رسان‌ها باید از منافع ملی و فردی صیانت کنند
محمدرضا پورابراهیمی رییس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در ادامه این جلسه گفت: لازم است در خصوص استفاده از پیام‌رسان‌ها تصمیماتی اتخاذ شود که حائز منافع ملی و فردی افراد باشد.
نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی در ادامه با بیان اینکه «فعالیت‌های اقتصادی از فضای سنتی و فیزیکی به حالت مجازی تغییر پیدا کرده است» یادآور شد: امروزه ابزارهای جدیدی برای فعالیت‌های اقتصادی مطرح شده که ضرورت دارد این تغییرات در حوزه‌های منافع ملی و فردی مدیریت شود و بسترهای جدید مورد شناسایی قرار گیرد.
وی افزود: پیام‌رسان‌ها بستری برای فعالیت‌های اقتصادی کشور شده که نیازمند سازماندهی بوده لذا دولت باید سرفصل‌های مهمی را در این زمینه در دستور کار قرار دهد.
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به عدم تعهد پیام‌رسان‌های خارجی به نظام جمهوری اسلامی ایران بیان کرد: این عدم تعهد تهدیداتی را برای حوزه اقتصاد کشور ایجاد می‌کند لذا اگر لازم باشد قوانین لازم را وضع می‌کنیم تا مواردی همچون موسسات مالی و اعتباری به وجود نیامده و از دارایی‌های افراد صیانت شود.
در تلگرام فعالیت اقتصادی خاصی انجام نمی‌شود
ابوالحسن فیروزآبادی با حضور در نشست مشترک کمیسیون امنیت ملی و اقتصادی مجلس شورای اسلامی درباره فیلترینگ تلگرام گزارشی در این زمینه ارائه کرد و گفت: در شورای عالی فضای مجازی در خصوص الزام استفاده از شبکه ملی سندی را مصوب کردیم تا خدمات فضای مجازی به صورت ملی ارائه شود، در این زمینه یکی از مشکلات، تعریف مرزهای ملی بود.
وی ادامه داد: بعد از کارهای کارشناسی مشخص کردیم که شبکه ملی باید معرف مرزهای ملی باشد و برای این امر سکوهای فضای مجازی یعنی سکوهای پایه را شاخص قرار دادیم تا اثرگذاری ملی داشته باشد.
دبیر شورای عالی فضای مجازی با اشاره به تهیه سندی در زمینه حمایت از پیام‌رسانی بومی اظهار کرد: سلسله اقداماتی در نظر گرفتیم از جمله بررسی ویژگی‌های منحصربه فرد تلگرام. در این پیام‌رسان سهامدار، منابع انسانی و محل استقرار و همچنین گزارش‌هایی از شرکت تلگرام به ایران نداشتیم این در حالی بود که ۹۰ درصد کاربران فضای مجازی ایران از تلگرام استفاده می‌کنند و ما هنوز نمی‌دانیم مدیرعامل این شرکت تبعه چه کشوری است و از قوانین چه کشوری در حوزه شبکه مجازی پیروی می‌کند.
فیروزآبادی با بیان اینکه تاکنون شرکت تلگرام هزینه‌بر بوده است و هیچ منبع رسمی مالی هزینه‌های این شرکت را برعهده نگرفته است، بیان کرد: ساختار تلگرام پرهزینه است، همچنین حافظه نامحدودی را به کاربران خود سرویس می‌دهد، این شبکه پیام‌رسان قابلیت‌های متفاوتی دارد که ایجاد کانال از جمله قابلیت‌های منحصر به فرد آن است و نمونه آن را در هیچ پیام‌رسان دیگری مشاهده نکرده‌ایم.وی با بیان اینکه تلگرام فعالیت گسترده‌ای در کشور دارد، تاکید کرد: با وجود اینکه در آیین‌نامه فضای مجازی تاکید شده است در صورتی که کاربران پیام‌رسان‌ها از حدی تجاوز کند باید نماینده رسمی در کشور داشته باشد تاکنون از سوی تلگرام نماینده‌ای به ایران معرفی نشده است.
دبیر شورای عالی فضای مجازی با بیان اینکه تلگرام به عنوان یک رسانه مورد پذیرش مردم قرار گرفته است، ادامه داد: تاکنون دولت جمهوری اسلامی با ادامه کار تلگرام موافقت کرده است و در این زمینه ممانعتی نداشته‌، تا دی ماه نیز وزارت ارتباطات همکاری خوبی با این شرکت داشت اما در حادثه دی ماه شاهد کوتاهی تلگرام در انجام تعهدات خود بوده‌ایم.فیروزآبادی با اشاره به سندی که از سوی تلگرام در نیمه دوم سال ۲۰۱۷ میلادی منتشر شده است، گفت: بر اساس این سند قرار است رمز جدید ارزی در تلگرام منتشر شود، رمز ارز به عنوان پدیده‌ای جدید در جهان جا افتاده است. با این حال نیاز به مطالعه و بررسی دارد، در شورای عالی فضای مجازی روش‌های مشخصی برای برخورد با رمزارزها نداریم. به همین جهت کارگروه‌های تخصصی تشکیل داده‌ایم تا مطالعاتی در این زمینه صورت گیرد، همچنین با گفت‌وگویی که با هیات رییسه مجلس شورای اسلامی داشته‌ایم قرار است کار مشترکی با کمیسیون اقتصادی مجلس صورت گیرد تا سیاست رمز ارز ما مشخص شود.
وی با اشاره به رمزارزهای نسل اول و دوم به تفاوت رمز ارز تلگرام اشاره کرد و توضیح داد: آن چیزی که تلگرام مطرح می‌کند نسل سوم و با قابلیت دولت‌گریزی و بلادرنگ بودن است که همین مساله موضوع را نگران‌کننده می‌کند چرا‌که در رمز ارز نسل سوم تنها تلگرام است که بازیگری صحنه را برعهده دارد در صورتی که در رمز ارزهای نسل اول و دوم تمام جهان بر موضوع نظارت دارند و می‌توانند تولید ارز داشته باشند.
دبیر شورای عالی فضای مجازی با بیان اینکه رمزارز تلگرام مشابه شبکه شتاب عمل می‌کند، تاکید کرد: این رمز ارز با مبانی رمز ارزهای دیگر مغایرت دارد چرا که نوع مزایده خاص خود را دارد و استانداردهای آن در فرم ارائه شده متفاوت است. همچنین مزایده آن عمومی نبوده و تنها از سرمایه‌گذاران خاص برای حضور دعوت شده و متاسفانه از سوی ایران هیچ فردی برای مزایده رمز ارز تلگرام دعوت نشده است.
فیروزآبادی با بیان اینکه در زمینه رمز ارز تلگرام سوالاتی از لحاظ اقتصادی و امنیتی مطرح است، گفت: در این رمز ارز حق کمیسیونی نیز دریافت می‌شود و پول آن در دست شرکت تلگرام است در صورتی که در رمز ارزهای دیگر شرکت مشخصی وجود نداشت. از سوی دیگر گفته می‌شود که قرار است این حق کمیسیون‌ برای تبلیغات هزینه شود و با توجه به اینکه تبلیغات در ایران زیر شش میلیارد تومان نیست مبلغ قابل توجهی در این زمینه ایجاد خواهد شد.وی با بیان اینکه قرار است خدمات فعلی تلگرام پولی شود، گفت: حتی خدمات فیلترینگی که قرار است در فصل دوم سال ۲۰۱۸ ارائه شود نیز پولی خواهد بود و این فیلترشکن تنها فیلتر تلگرام را از بین نمی‌برد بلکه کل فیلترهای فضای مجازی که برخلاف جمهوری اسلامی است می‌شکند.دبیر شورای عالی فضای مجازی با بیان اینکه تا پایان سال ۲۰۱۸ کیف پول تلگرام آغاز به فعالیت می‌کند و در کنار اقتصاد خود شاهد اقتصاد جدیدی خواهیم بود، ادامه داد: در تلاشیم تا جایگزین‌هایی برای شبکه پیام‌رسان تلگرام داشته باشیم و برای این زمینه شروطی را نیز در نظر گرفته‌ایم تا تمام کسب و کارهای ایرانی که در تلگرام فعالیت داشتند به شبکه مجازی بومی منتقل شود. لازم است به این نکته اشاره شود که کسب و کار تلگرام عدد قابل ملاحظه‌ای است اما از نظر اقتصادی مبلغ قابل توجهی شکل نمی‌گیرد.
فیروزآبادی گفت: امروز کسب و کار در تلگرام در حوزه‌های خبررسانی، آموزشی و مکمل اقتصادی صورت می‌گیرد بنابراین فعالیت اقتصادی خاص در تلگرام نداریم.
رعایت حریم شخصی در پیام‌رسان‌های داخلی
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به نحوه حمایت این وزارتخانه از پیام‌رسان‌های داخلی گفت: تا‌کنون پنج میلیارد تومان تسهیلات و پهنای باندی بیش از تلگرام در اختیار پیام‌رسان‌های داخلی قرار داده‌ایم.
محمدجواد آذری‌جهرمی در نشست مشترک کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و اقتصادی مجلس شورای اسلامی با موضوع بررسی و بیان دغدغه‌ها پیرامون پیام‌رسان‌های داخلی و خارجی به مباحث اعتمادسازی در حوزه اقتصادی و پیام‌رسان‌ها اشاره کرد و گفت: نهادهایی که مراجع اعتماد هستند از مهم ترین ارکان نظام‌ها و حاکمیت‌ها محسوب می‌شوند که امروزه با استفاده از رمزنگاری پیشرفته و با استفاده از ثبت‌ها و سیاهه‌هایی که نزد هر مشترک است می‌تواند اعتمادسازی شود از این رو یکی از خصلت‌های ارزهای رمزی و دیجیتال این است که کیف پول شخصی با رمز پیشرفته محافظت می‌شود و لیستی در شبکه وجود دارد که همه به صورت همزمان آن لیست را دارند و وقتی می‌خواهند پولی را انتقال دهند این اطلاعات در دسترسی همگان قرار می‌گیرد.
تدوین سند از سوی شورای عالی فضای مجازی
وی در ادامه با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه نباید در برابر تحولات فضای مجازی منفعلانه برخورد کرد، اظهار کرد: اگر در این حوزه فعال نباشیم حاکمیت دچار خدشه می‌شود. از این رو در حال حاضر صرفا بحث تلگرام نیست بلکه موضوعاتی همچون بیت کوین مطرح است که اگر بررسی شود آمارهای تکان‌دهنده‌ای از صرافی‌های تهران مشخص می‌شود که بسیاری از افراد از این طریق متضرر شده‌اند.آذری‌جهرمی در ادامه با اشاره به تدبیر رهبری مبنی بر تشکیل شورای‌عالی فضای مجازی، عنوان کرد: قرار است از طریق این شورا بردارهای حرکتی در نظام در مسیری قرار بگیرد که رشد کند لذا در این مسیر اساسی‌ترین موضوع مطرح‌شده این بود که سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات تهیه شود که البته شورا در زمینه محتوای آن هنوز در حال کار است تا به سندی برای تعیین تکلیف برسد.
5 میلیارد تومان برای شبکه‌های پیام‌رسان داخلی
این وزیر کابینه دوازدهم در ادامه در خصوص اقدامات انجام شده وزارت ارتباطات در خصوص حمایت از پیام‌رسان‌ها تا‌کنون بیان کرد: در وهله اول 5 میلیارد تومان اختصاص دادیم که یکی از شرکت‌های پیام‌رسان توانست بخشی را به عنوان وام با تنفس 18 ماهه دریافت کند و ضمانت آن را که سفته است بدهد اما هنوز بقیه شرکت‌ها نتوانسته‌اند اقدام کنند.
ادعای عدم امنیت در پیام‌رسان‌های داخلی سیاه‌نمایی است
آذری‌جهرمی در ادامه بخش اعظمی از ادعای عدم امنیت در پیام‌رسان‌های داخلی را سیاه‌نمایی دانست و افزود: این سیاه‌نمایی‌ها موجب می‌شود حوزه اقتصاد دیجیتال در کشور رشد نکند و همین را هم می‌خواهند در حالی که ما قصد داریم سهم منطقه‌ای به دست بیاوریم و حرکت بین‌المللی کنیم. پس باید رفتارهای هوشمندانه انجام شود.وی همچنین تاکید کرد: معنی لوکال(محلی) کردن فضای مجازی در کشور به معنای قطع کردن ارتباط با دنیا یا کشیدن حصار دور خودمان نیست بلکه تلاش برای گرفتن سهمی در بازار جهانی و رقابت است.