انتصاب و استعفای پر حاشیه نجفی؛

گروه جامعه- پس از جلسه علنی شورای شهر در روز یکشنبه جهت بررسی استعفای نجفی و 16 رای مخالف با استعفای نجفی، روز دوشنبه اتفاقات عجیب دیگری رخ داد. صبح 24 ساعت بعد منتظری دادستان کشور با انتقاد از عملکرد اعضای شورای شهر عنوان کرد باید استعفای نجفی را می‌پذیرفتند و آنها سیاسی‌بازی کرده‌اند و هر اتفاقی در دوران مسوولیت نجفی رخ دهد به عنوان مدعی‌العموم مسوولیت آن را با شورای شهر می‌داند. او تاکید کرده بود: نجفی باید بار دیگر استعفا دهد و هر چه سریع‌تر مشخص کند دیگر از چه زمانی به شهرداری نمی‌آید؛ اظهارنظری شوکه‌کننده که حتی برخی از اعضای شورای شهر را به تعجب واداشت و شگفت‌زده کرد. در واقع دادستان کشور علنا به شهردار تهران گفته باید برود و در این سیستم نباشد. کمی بعد خبری که پیش‌بینی آن می‌‌شد، روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت و بار دیگر نجفی استعفای خود را اعلام کرد. محسن‌ هاشمی‌رفسنجانی، رییس شورای شهر تهران در گفت‌وگو با ایلنا عنوان کرد: پس از رای شورای شهر تهران در مخالفت با استعفای دکتر نجفی ایشان طی نامه‌ای‌ ضمن تشکر از اعتماد و حمایت شورا، اظهار کرده‌اند که با نظر پزشک معالج خود جهت انجام عمل جراحی و آغاز درمان، امکان ادامه حضور در مسوولیت را ندارند. وی تاکید کرده: البته رای روز گذشته شورا به معنای تقدیر از زحمات آقای نجفی در طول دوره مسوولیت و حمایت از برنامه‌های مدیریت شهری بود و همان‌گونه که ایشان نیز در سخنان خود گفت به علت مشکلات جسمی، قادر به ادامه حضور در شهرداری نیست. هاشمی در ادامه گفت: در نخستین جلسه علنی شورا در ۲۱ فروردین‌ماه، استعفای مجدد دکتر نجفی طرح و اعضا درباره آن تصمیم خواهند گرفت. همه این اتفاقات و فشارها رخ داد تا بار دیگر این اطمینان حاصل شود که فشارهای زیادی برای نبودن نجفی در مسند شهرداری تهران وجود دارد و با وجود آنکه پس از حدود هشت ماه اتفاق و تغییر خاصی در سطح شهر و معضلات شهری رخ نداده است، اما حضور نجفی در ساختمان بهشت تحمل نمی‌شود. چه آنکه از ابتدای حضورش در این مسند هم حرف و حدیث‌های زیادی مطرح بود و شنیده‌ها از فشارهای دستگاه‌های متفاوت برای شهردار نشدن او حکایت داشت.
اما با وجود همه سنگ‌اندازی‌ها او شهردار کلانشهر پایتخت شد. از سوی‌ دیگر‌ با وجود همه امیدی که اصلاح‌طلبان و مستقل‌تر‌ها به عملکرد شهرداری بسته بودند، نجفی از همان ابتدا بسیاری را ناامید کرد؛ از انتصابات بی‌پایه و ناکارآمد و نامناسب تا به کارگیری مجدد تعدادی از مدیران و شهرداران دوره حضور 12 ساله قالیباف بر سطوح مدیریتی کلانشهر، تا طرح ترافیک پر مساله و منتقدانه توسط پورسیدآقایی معاون حمل‌و‌نقل و ترافیک که به ضرر بسیاری از اقشار جامعه بود، نتوانست اقدامات درخور و تغییرات قابل توجهی ایجاد کند. برخی اقدامات جزیی انجام شد و خودش هم در روز بررسی استعفایش اذعان کرد اقداماتی در شهرداری پایه‌گذاری شده است که بعدها ثمره آن را خواهیم دید. او تاکید کرد دانه‌ای کاشته شده است که بعدا سبزخواهد شد و نتیجه خود را نشان خواهد داد. خیلی‌ها امیدوار بودند نجفی سردمدار مبارزه با فساد با یکی از فسادخیزترین سازمان‌های کشور خواهد شد‌ اما نجفی عملا اقدامی انجام نداد. برخی دیگر معتقدند چون نجفی اقداماتی را برای کوتاه کردن دست سودجویان و مفسدان آغاز کرده بود، شروع به تخریب او کردند تا نتواند شعار مبارزه با فساد را عملیاتی کند و تحقق ببخشد. اما عملا او کاری نکرد.
انتصابات پرحاشیه و نامناسب نجفی در شهرداری
نخستین اقدام نجفی که اعتراضات بسیاری را از سوی اصلاح‌طلبان برانگیخت، مبحث نوع انتصابات او بود. افرادی که سوء مدیریت و فساد آنها محرز بود چه در معاونت‌های مختلف، چه باقی ماندن تیم رسانه‌ای دوره قبل در بخش روابط عمومی و ارتباط با رسانه‌های شهرداری و چه در شهرداری مناطق، افرادی بودند که ناکارآمدی آنها اثبات شده بود اما هیچ کس متوجه نشد به چه دلیل نجفی آنها را ابقا کرده یا آنها را به سمت بالاتری ارتقا داده. هرگز هم در انتقادات مختلف چه در نشست خبری خود و چه در مراسم‌‌ مختلف، این موضوع را نپذیرفت و معتقد بود او برای انتصاباتش به دنبال اصلاح‌طلبی و اصولگرایی نبوده، بلکه به دنبال مدیرانی بوده که با بدنه شهرداری و مدیریت شهری آشنا باشند و او شایسته‌ها را انتخاب کرده! امری که به وضوح خلاف این را نشان می‌داد و این‌گونه نبود.


طرح ترافیک پیشنهادی جدید، انتقادات و خشم زیادی را به شهرداری وارد کرد
پس از جریان پرشائبه و پر‌انتقاد انتصابات، ناگهان معاونت ترافیک و حمل‌و‌نقل شهرداری طرح ترافیک جدیدی به شورای شهر ارائه داد که منتقدان بسیاری داشت و کارشناسان زیادی معتقد بودند فضای اجرای این طرح در پایتخت بدون ایجاد زیرساخت‌ها امکان‌پذیر نیست؛ از پلیس راهور گرفته تا رانندگان و مشاغل مختلفی که طرح ترافیک و مراکز آن، بسیار برای آنها حساسیت‌زا و مهم بود. اعتراض‌ها به حدی بالا گرفت که فرمانداری این طرح را نپذیرفت و آن را به شورای شهر بازگرداند تا ایرادات آن برطرف شود. از آن سو پلیس گفت تا زمانی که زیرساخت‌ها فراهم نشود طرح را اجرا نخواهد کرد. به گفته معاون حمل‌و‌نقل و ترافیک شهرداری تهران، در طرح ترافیک جدید قرار بود افراد صبح روزی که می‌خواهند وارد محدوده طرح ترافیک شوند، شماره خودروی خود را وارد اپلیکیشنی که معرفی خواهد شد، کنند و بعد از آن اجازه ورود به محدوده طرح ترافیک را خواهند داشت. وقتی خودرو وارد محدوده شد دوربین‌ها‌ ساعت ورود خودروی مذکور را ثبت می‌کنند و احتیاجی نیست که مالک «خود‌اظهاری» داشته باشد و مثلا بگوید من در فلان ساعت وارد محدوده می‌شوم و آخرین خروج خودرو نیز توسط دوربین‌ها ثبت خواهد شد؛ البته ممکن است یک خودرو در طول روز چندین مرتبه در محدوده تردد داشته باشد‌ اما تنها اولین ورود و خروج ثبت خواهد شد و عوارض خودرو را طبق فرمول محاسبه کرده و از آن حساب کاربری که شارژ شده کسر خواهد شد و این عملیاتی روزانه و ساده است.
سقف ورود به محدوده طرح ترافیک 103 هزار خودرو است
همچنین عنوان شده بود براساس طرح ترافیک جدید، 103 هزار خودرو روزانه می‌توانند وارد محدوده شوند که از این میان 63 هزار سهمیه‌ متعلق به افرادی است که به دلیل ماهیت شغلی باید وارد محدوده شوند و مابقی مجوزها یعنی 40 هزار سهمیه ورود نیز در اختیار مردم قرار خواهد گرفت. این63 هزار نفر برای رزرو خودروهای خود باید حین ثبت اطلاعات خودرویی خود، 100 هزار تومان پرداخت کنند و به این ترتیب پلاک خودروی خود را تا یک‌سال رزرو می‌کنند. چنانچه افراد به صورت غیرمجاز وارد محدوده شوند یا پولی در حساب نداشته باشند، اعداد جرایم مانند ارقام فعلی است. پورسیدآقایی همچنین در تشریح قیمت عوارض جدید ورود به محدوده طرح ترافیک گفته بود: اگر مالک خودرو معاینه فنی برتر اخذ کند بسته به زمان ورود و خروجش از 13 هزار و 400 تومان شروع و تا 28 هزار و 800 تومان خواهد بود‌ ولی اگر خودرویی معاینه فنی معمولی داشته باشد، کف عوارض 16 هزار و 800 و سقف آن 36 هزار تومان خواهد بود و می‌بینید که در همه حالت‌ها، نسبت به وضع موجود که نرخ طرح روزانه از 19 هزار تا 41 هزار تومان است، وضعیت بهتر است. او همچنین درباره وضعیت تردد ساکنان طرح ترافیک با بیان اینکه به‌زودی فراخوانی خواهد شد تا ساکنان محدوده طرح ترافیک، نسبت به ثبت اطلاعات ملکی خود در سامانه اقدام کنند، گفت: این افراد مدارک سکونت، کدپستی و... را وارد سامانه کرده و در ادامه خواهیم خواست اصل مدارک سکونتی را به دفاتر خدمات الکترونیک شهر ارائه دهند، چراکه قرار است مکانیسمی برای شناسایی این افراد در نظر گرفته شود. برای ساکنان محدوده طرح ترافیک تصمیمات متفاوتی گرفته شده، به گونه‌ای که این افراد تا قبل از ساعت 8:30 می‌توانند از محدوده خارج و بعد از ساعت 17 وارد محدوده شوند و از پرداخت عوارض هم در این ساعات معاف هستند، اما اگر ساکنان داخل محدوده قبل از ساعت 8:30 صبح خارج شوند اما در میانه روز بازگردند، ضریب نیم اواسط روز را باید پرداخت کنند. در حالی که قرار بود از 15 فروردین طرح ترافیک جدید با همه این موارد اجرایی شود، اما روند آن متوقف شد و اجرا نشد و خوش‌بینی‌ها و امیدواری‌های پورسیدآقایی تاکنون به جایی نرسیده است؛ امری که در صورت عملیاتی شدن، مشکلات زیادی برای اقشار مختلف مردم به خصوص اصحاب رسانه و مشاغلی که با خیابان‌های دارای طرح رفت و آمد دائمی دارند ایجاد خواهد کرد.
شهرداری با طرح ترافیک خبرنگاران چه کرد‌
از سویی دیگر چندی قبل همهمه بزرگی بر سر حذف طرح ترافیک خبرنگاران ایجاد شد؛ حذفی که بسیار به ضرر این قشر تمام می‌شد. با توجه به وضعیت اسفبار مطبوعات مکتوب از گران شدن کاغذ و بالا رفتن قیمت دلار برای خرید کاغذ و نبود بازدهی مالی برای روزنامه‌ها و مجلات کاغذی، تا عدم پرداخت یارانه مطبوعاتی به تعدادی از رسانه‌های مستقل، حذف طرح ترافیک خبرنگاران بار سنگین‌تری بر دوش اهالی رسانه بود که هم هزینه مدیران رسانه‌ای را بسیار افزایش می‌داد، هم برای خبرنگارانی که از رانت و درآمدهای آنچنانی دور بودند و تنها چیزی که با قیمت کمتری به آنها ارائه می‌شد، همین سهمیه طرح ترافیک بود، دشواری‌های بیشتری را ایجاد می‌کرد. همان زمان فرماندار تهران ایراداتی به طرح ترافیک جدید و وضعیت سهمیه‌ها وارد کرد و سرانجام با مقاومت‌ها و انتقادات بسیار خبرنگاران بر حذف سهمیه‌شان، سهمیه طرح ترافیک با تخفیف 90 درصدی به آنها بازگشت. اما قضیه به همین سادگی نبود. نامش تخفیف بود و در عمل چندین برابر شده بود. طرح ترافیک قرار بود ابتدا به خبرنگاران با قیمت چهار میلیون تومان ارائه شود که پس از بازبینی و اعتراضات تبدیل به 900 هزار تومان شد. همان روزها سیاست روز نوشت: به دنبال تصمیم غیرکارشناسی معاونت حمل‌و‌نقل شهرداری تهران برای طرح ترافیک تهران در سال ۹۷ اعضای شورای شهر و شهرداری تهران در حالی که طرح ترافیک خبرنگاران، عکاسان و روزنامه‌نگاران را با افزایش هزار درصدی از ۹۰ هزار تومان به حدود ۹۰۰ هزار تومان رساندند اما در تبلیغات رسانه‌ای از تخفیف ۹۰ درصدی و کاهش شدت هزینه طرح سخن می‌گویند. محمد علیخانی، رییس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران از تمهیداتی برای طرح ترافیک خبرنگاران، عکاسان و روزنامه‌نگاران خبر داد و گفته بود که این عده با پرداخت ضریب یک‌دهم وارد محدوده طرح ترافیک می‌شوند. همچنین محسن‌ هاشمی نیز عنوان کرده بود: هزینه حضور در طرح ترافیک خبرنگاران، عکاسان و روزنامه‌نگاران به شدت کاهش یافته است و این هزینه کمتر از یک میلیون تومان خواهد شد، البته بستگی به ورود و ساعت حضور خبرنگاران در محدوده طرح نیز دارد. این خبر به ظاهر خوشحال‌کننده اما حقیقتی را وارونه جلوه داده که منتی هم بر سر خبرنگار گذاشته است. از طرف دیگر ذهن جامعه و افکار عمومی نسبت به این قشر را تخریب کرده بود که چرا آنها باید از این رانت بهره‌مند شوند و باقی افراد از آن بی‌بهره باشند. بنابراین بر‌خلاف اظهارات رییس شورای شهر تهران هزینه حضور در طرح ترافیک خبرنگاران، نه تنها به شدت کاهش نیافته، بلکه به شدت هم افزایش یافته است.
شورای شهر در این هشت ماه چه کرد‌
شورای شهر فعلی که به نظر می‌رسد لیست یکپارچه‌ای از تیم اصلاح‌طلبان بر آن تکیه زدند، اما در عمل در مسایل مختلف اختلاف نظرات زیادی با یکدیگر دارند، از همان ابتدا با انتقادات زیادی مواجه بود؛ اعضایی از احزاب مختلف بدون شایستگی‌های لازم و نیروهای توانمند واقعی اصلاح‌طلبان‌ به طوری که شورای شهر تبدیل به مانور قدرت نمایندگانی از چند حزب اصلاح‌طلب با نیروهای درجه چندم این طیف سیاسی کشور شد. اعضایی که نه توانستند جلوی انتصابات پر‌حرف و حدیث شهرداری را بگیرند، نه در این حدود هشت ماه مصوبه شهری مهمی داشته‌اند نه با رانت و شهر‌فروشی توانسته‌اند به درستی برخورد کنند. همچنین برعملکرد شهرداری همچون قطع درختان ولیعصر در نوروز 97 و طرح ترافیک خبرنگاران و فلج شدن تهران در برف چند روزه اوایل اسفند ماه، نظارت درستی نداشتند. عملکرد شهرداری در سه روز نخست بارش برف شدید پایتخت چنان فشل و ناکارآمد بود که شکستن درختان زیادی در پایتخت و عدم جمع‌آوری زباله‌ها در بسیاری از مناطق تهران به مدت سه روز، بخشی از ناکارآمدی مدیریت شهری بود. عدم شن‌پاشی و نمک‌پاشی به موقع در بزرگراه‌ها و خیابان‌های اصلی و فرعی دشواری‌های زیادی را بر شهروندان و عبور و مرور آنها وارد کرد که شورای شهر پاسخگویی مناسبی در خصوص عملکرد ضعیف شهرداری از نجفی دریافت نکرد. نهایت اعتراضات به مدیریت ضعیف شهرداری هنگام بارش برف، صرفا به عنوان چند تذکر در جلسات علنی شورا منجر شد. گاهی عملکرد این اعضا به حدی ناامید‌کننده شد که برخی از اهالی رسانه عنوان می‌کردند حداقل اگر برخی اعضای شورا از طیف اصولگرایان بودند می‌شد به تقابل نظرات و انجام اقدامات درخور شهری رسید و چالش‌ها را بهتر مطرح کرد، اما این تیم شورای شهر جدید خنثی‌تر از این حرف‌هاست؛ شورایی که حالا هم با سیاسی‌بازی و غلبه تیم کارگزاران بر آن، تبدیل به درگیری هواداران نجفی و محسن ‌هاشمی جهت رسیدن به پست شهردار شده است. رصد اظهار نظرها و جریان‌سازی‌های طیف حامی محسن ‌هاشمی رفسنجانی چه در شورا و چه در فضای سیاسی کشور ظرف دو ماه اخیر، به خصوص سردمدار آنها غلامحسین کرباسچی که عملا در گفت‌وگو با سالنامه «جهان صنعت» عنوان کرد گزینه شهرداری برای آنها محسن ‌هاشمی بوده نه نجفی، نشان می‌دهد حزب کارگزاران سازندگی کمر به حذف نجفی از شهرداری بسته بود و شاید بتوان گفت به اندازه باقی عناصر حاکمیت که نمی‌خواستند نجفی در شهرداری بماند، در استعفای دوباره او تاثیرگذار بودند.
حالا نجفی بار دیگر استعفا داده و به احتمال زیاد این بار شورای شهر با اظهارات جدید دادستان کل کشور استعفای او را خواهند پذیرفت. اما نکته مهم نبود جانشین مناسب برای نجفی است. اعضای شورای شهر بدون برنامه و سردرگم و بی‌تجربه، کسی را که همچون نجفی بر سر او اجماع کنند برای نشستن در ساختمان بهشت ندارند و طیفی از آنها هم به شدت مخالف شهردار شدن محسن‌ هاشمی هستند و آن را برخلاف میثاق‌نامه امضا شده و اعتماد مردم می‌دانند. باید دید شهردار بعدی که حداقل سه ماه زمان می‌برد تا فرد جدید بر مسند بنشیند و این امر فقط هزینه‌های زیادی بر معضلات شهری وارد می‌کند، پس از ماه‌ها کش و قوس چه کسی خواهد بود و عملکرد نامنظم شورای جدید بر فعالیت‌های او چطور خواهد بود.