روزنامه فرهیختگان
1397/01/22
لاریجانی و دولت،گاهی دور، گاهی نزدیک
چالشهــــای ســـخت و پیچیدگی سیاستورزی در ایران مدتهاست که شرایط دشواری را برای تثبیت یک منش سیاسی مورد اقبال جامعه ایجاد کرده و بازیگران میدان سیاست را نهتنها کمفروغ ساخته بلکه بسیاری از آنها را از میدان بهدر کرده است. محمود احمدینژاد نمونه متاخر آن است، کسی که هشتسال بر صندلی قوه مجریه تکیه زده بود، اما ناشیگری سیاسی و تندرویهایش در ماههای اخیر باعث شد بهسرعت در نقطهای قرار بگیرد که در تحلیل آن بسیاری میگویند «تمامی مسیرهای بازگشت مسدود شده است.» البته شرایط امروز کشور و همان پیچیدگیهای فعالیت در سطوح بالای سیاسی آنچنان پرچالش است که ناظران بر این گزاره متفق باشند که احمدینژاد آخرین فرد نیست و یحتمل دیگرانی هستند که در آیندهای شاید نهچندان دور با نابلدی، تندروی یا کندروی از معادلات سیاسی و تاثیرگذاری در فضای جامعه ایران حذف شوند. برخی البته مسائل دردسرسازی مانند مشکلات اقتصادی و آنچه این روزها تیتر اول رسانههای کشور شده را آنقدر مستعد میدانند که بتواند زمینهساز خروج فرد دیگری از میدان باشد. میگویند پرواز دلار تا ارتفاع 6100 تومان آنقدر مهم هست که لرزهای بر پیکره سبد رای دولت مستقر بیندازد و ترکیب حامیان او را به ماقبل و مابعد ماجرای دلار تقسیم کند، چنانکه اعلام برائت و عذرخواهی چند روز اخیر برخی حامیان اجتماعی روحانی و سلبریتیهای ورزشکار و هنرمند را یک نشانه مهم میدانند و با آن، فضا را با یقین بیشتری تحلیل میکنند. در این میان اما هستند بازیگرانی که هنوز نسوختهاند و بسیار علاقهمندند که در فضا باقی بمانند، از طرفی نمیخواهند با دولت مستقر که قاعدتا همچنان مقبولیتهایی در جامعه دارد درگیر شوند و خود را تضعیف کنند و از طرفی هم نمیخواهند چالشهایی که دولت امروز با آنها دست به گریبان است دامانشان را بگیرد و اگر دولت زمین خورد، آنها نیز زمینگیر شوند. بر همین اساس این جریان تلاش میکند در اذهان عمومی هم حامی روحانی بماند و هم در بزنگاهها و چالشهایی که مورد اجماع است، همراه دولت شناخته شوند. در میان بازیگران سیاسی قطعا علی لاریجانی و حامیان وی واجد چنین ویژگیهایی هستند. تحلیلگران سیاسی بهخوبی میدانند که در جریان چند انتخابات اخیر نزدیکان علی لاریجانی، متحد روحانی و تیمش بوده و از عملکرد آنها در برهههای مختلف حمایت کردهاند. انتخابات مجلس دهم جایی که نزدیکان سیاسی رئیس مجلس در لیست حامیان روحانی بودند تا انتخابات ریاستجمهوری دوازدهم که همان افراد برای روحانی ستاد انتخاباتی زدند، مصداق بارز این ماجراست. علاوهبر اینها از ماجرای تصویب برجام در مجلس گرفته تا ایام بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی و حتی در زمان استیضاح برخی از آنها، این علی لاریجانی بوده که همواره کمک کرده تا دولت از گردنه مجلس به سلامت عبور کند. اینها دلایل کارشناسان برای اثبات همراهی لاریجانی با روحانی هستند. حالا اما به نظر میرسد که شرایط سیاسی- اجتماعی کشور کنشهای سیاسی علی لاریجانی را به سمت و سوی دیگری برده است؛ او امروز میبیند روحانی نتوانسته از سد موانع و مشکلات اقتصادی کشور به سلامت عبور کند و لذا اقبال عمومی از وی در این حوزه برگشته است، رشد ناگهانی دلار و حجم گسترده انتقادها به تیم دولت را مصداق آن میداند و نمیخواهد کارنامه ناموفق دولت به پای او نوشته شود و با همین استدلال نیز تلاش میکند در بزنگاههای مهم نهتنها فاصله خود را با دولت حفظ، بلکه با صدای رسا آن را بیان کند. ماجرای قرائت گزارش دیوان محاسبات از عملکرد اقتصادی دولت در سال 95 شاید اولین و مهمترین نمونه باشد؛ جایی که با چراغسبز علی لاریجانی، گزارش منتقدانه دیوان محاسبات از دولت در صحن علنی مجلس قرائت و گفته شد عملکرد اقتصادی دولت از قانون بودجه مصوب مجلس تا حدود بسیار زیادی یعنی قریب به 85 درصد انحراف داشته است. در آن ماجرا دولتیها از مجلس و علی لاریجانی بهجد شاکی شدند و حتی این شکایت خود را در رسانهها نیز بیان کردند. ماجرای بعدی رد کلیات بودجه سال 97 برای اولینبار در تاریخ مجلس بود. در آن ایام انتقادها به دولت بر سر نرخ ارز، مساله یارانهها و همچنین افزایش قیمت حاملهای انرژی بالا گرفته بود و علی لاریجانی ترجیح داد جامعه و نخبگان کشور این پیام عدم همراهی مجلس با دولت را دریافت کنند. البته ناگفته نماند که لاریجانی همان فردی است که در همین ایام مجلس را بهگونهای مدیریت کرده که حداقل سهبار درخواست پرقدرت نمایندگان برای سوال از رئیسجمهور بینتیجه مانده و این مساله همان استراتژی دور شدن و نزدیک شدن به دولت در این ایام است. مورد آخر اما به مساله اعتراضات عمومی به قیمت ارز برمیگردد. زمانی که مجلس برای بررسی قیمت ارز تشکیل جلسه داد و قرار بود رئیسکل بانک مرکزی توضیحات خود را ارائه کند علی لاریجانی به حرف آمد و نسبت به دولت انتقادهای سنگینی را مطرح کرد. رئیس مجلس دیروز خطاب به ولیا... سیف گفت: «آقای سیف این ایراد به عملکرد شما وارد است که چرا این تصمیمات قبلا گرفته نشده است؟ چرا باید شرایط اینگونه و تصمیم اینچنینی گرفته میشد؟» او همچنین در تایید انتقادهای رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس خطاب به دولت گفت: «این چه وضعی است که مشاور رئیسجمهور میآید میگوید قیمت دلار باید بالاتر برود، بعد رئیس دولت میگوید این سیاست دولت نیست، خب کنترل کنید. یک صدا از دولت شنیده شود.»
سایر اخبار این روزنامه
۶۷ درصد اکران دست یک نفر
برای فهم ایران مدرن سراغ آوینی رفتم
غیر قابل دفاع
صدور مجوز شرکت در آزمون جامع پیش از آزمون زبان برای دانشجویان دکتری
روحانی گفت شمارا منا میدانیم ولی با رابط ما همکاری نکرد
حمله به فرودگاه حمص بدون پاسخ نمیماند
آزمون سمپاد برگزار خواهد شد
طغیان ارز با دستور آرام میگیرد؟
لاریجانی و دولت،گاهی دور، گاهی نزدیک
نه به سرقت ادبی، حمید هیراد علیرضا بدیع و قزوه!
اقتصاد بهداشت و سلامت
آزمون سمپاد برگزار خواهد شد
نود «ماه عسل» شد