روزنامه شهروند
1397/01/23
آماده باش موشکی برای سوریه
آرمین منتظری| ترامپ به‌عنوان یکی از منتقدان ضرب‌الاجل اوباما برای حمله به سوریه و پایبند نبودن به آن، حالا خود یک ضرب‌الاجل 48 ساعته اعلام کرده و تا زمان نوشتن این گزارش پایان یافته است.هفته پیش آمریکا اعلام کرد که قصد دارد نیروهایش را از سوریه خارج کند، اما بعد از رخ دادن حمله شیمیایی در دوما، در یک توییت، ضرب‌الاجلی 48 ساعته برای اقدام علیه سوریه تعیین کرد.
برخی معتقدند که ترامپ با یک توییت خود را در گوشه رینگ قرار داد و حالا همه از او انتظار دارند اقدامی درخصوص سوریه انجام دهد. از سوی دیگر، اما اقدام نظامی علیه سوریه چالش‌های مربوط به خود را دارد.
آمریکا تلاش می‌کند تا ائتلافی را علیه سوریه ایجاد کند تا به بهانه حمله شیمیایی در شهر دوما علیه غیرنظامیان، حملاتی را به سوریه انجام دهد. آمریکا مدعی شده است که هدف اول حمله به سوریه ممانعت از استفاده دوباره سلاح شیمیایی علیه غیرنظامیان است. صرف نظر از این‌که هنوز هیچ سازمان بین‌المللی هیچ شواهدی مبنی بر این‌که دولت سوریه دست به این حمله زده باشد، ارایه نکرده است اما به نظر می‌رسد که آمریکا قصد دارد از این رخداد به‌عنوان دستاویزی برای حمله به سوریه و کاهش نفوذ ایران و روسیه استفاده کند. اقدامی که روسیه و ایران آن را یک تاکتیک هماهنگ بر مبنای فریب و خدعه می‌نامند. سوال اما این است که آیا حقیقتا آمریکا به سوریه حمله خواهد کرد؟
واقعیت این است که این‌بار نیروهایی که به رهبری آمریکا وارد عمل شده‌اند از لحاظ تعداد بسیار بیشترند. این حجم از نیرو می‌تواند دمشق را نیز تهدید کند. آمریکا یک‌بار در آوریل سال 2017 دست به حمله موشکی به سوریه زد. حالا باز هم در آوریل سال 2018 همین قصد را دارد. اما تمامی موانعی که موجب شد آمریکا در سال 2017 تنها یک حمله موشکی محدود انجام دهد، حالا هم همچنان موجود است. در این میان البته تفاوت‌هایی میان امسال و سال گذشته وجود دارد که اتفاقا اهمیت نیز دارند. برای مثال، آوریل سال گذشته، آمریکا به تنهایی اقدام به حمله موشکی به یک پایگاه نظامی در سوریه کرد، اما امسال انگلیس و فرانسه نیز با آمریکا همراه شده‌اند و در ادامه ممکن است قطر، امارات و عربستان‌سعودی نیز به این جمع بپیوندند. اخیرا شیخ سلمان به آمریکا رفته است و بعد از آن نیز امیر قطر میهمان کاخ سفید بود. بنابراین می‌توان متصور شد که اگر حمله‌ای صورت بگیرد، در سطحی گسترده‌تر و خشونت‌بارتر بوده و حداقل چند روز طول خواهد کشید.
هر چقدر که گستره ائتلاف حمله به سوریه بیشتر باشد، خطر آن برای روسیه بیشتر است. درحال حاضر روسیه نیروهایش را در سوریه به حال آماده‌باش درآورده است. البته آمریکا می‌تواند این خطر را برای روسیه کمتر کند و مانند آوریل سال گذشته که قبل از حمله موشکی به روس‌ها اطلاع داده بود، این‌بار نیز به روس‌ها هشدار دهد. حضور روس‌ها در سوریه بیشتر از لاذقیه، طرطوس و دمشق است، بنابراین همین حضور محدودیت‌هایی برای آمریکا در تعیین اهداف نظامی ایجاد می‌کند. از سوی دیگر، آمریکا به‌خوبی می‌داند که انجام حمله‌ای همه‌جانبه، خطر رویارویی با روسیه را افزایش خواهد داد. در این میان ایران باید بیش از روسیه احتیاط کند، چراکه از نقطه نظر آمریکایی‌ها حمله به نیروهای ایرانی در سوریه برایشان به نسبت روسیه، ریسک کمتری دارد.
درعین‌حال که همه این تحولات در جریان است، آمریکا از سازمان منع گسترش سلاح‌های شیمیایی خواسته است حمله اخیر شیمیایی در دوما را بررسی کند. این سازمان نیز اعلام کرده که تحقیقات خود را آغاز خواهد کرد و روسیه و سوریه نیز برای همکاری با این سازمان اعلام آمادگی کرده‌اند. اما این تحقیقات نمی‌تواند جلوی حمله آمریکا به سوریه را بگیرد. کما این‌که در سال 2017 نیز آمریکا قبل از انجام تحقیقات و انتشار نتایج آن، حمله موشکی خود به سوریه را انجام داد. اهداف احتمالی چنانچه حمله انجام شود، به احتمال زیاد تمامی زیرساخت‌ها و تأسیسات سلاح‌های شیمیایی سوریه مورد هدف قرار خواهد گرفت. سوریه از پیش از تهدید باراک اوباما مبنی بر حمله به سوریه، از سلاح شیمیایی برخوردار بود. اما بعد از تهدید اوباما و با میانجیگری روسیه، خلع سلاح شیمیایی را پذیرفت و بازرسان سازمان ملل متحد در مدت زمانی معین تمامی زرادخانه شیمیایی سوریه را تخلیه کردند. زیرساخت‌ها اما همچنان به جای خود باقی است و احتمالا مورد حمله قرار خواهد گرفت. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه نیز دو روز پیش از حمله‌ای گسترده به سوریه خبر داد. بر این اساس، احتمالا پایگاه‌های هوایی در اطراف دمشق مورد حمله قرار خواهد گرفت. دولت سوریه از این پایگاه‌ها برای حمله به غوطه شرقی استفاده کرده بود. توییت ترامپ علیه روسیه و پاسخ مسکو ترامپ در واکنش به اعلام روسیه مبنی بر هدف قرار دادن هر موشکی که به‌سوی سوریه شلیک شود، در حساب توییتر خود نوشت: «روسیه گفته هر موشکی که به سمت سوریه شلیک شود را ساقط می‌کند. پس آماده باش روسیه، چون موشک‌های زیبا، جدید و هوشمند ما دارند می‌آیند. شما نباید با حیوانی که غیرنظامیان را با گاز می‌کشد، شریک می‌شدید.»
پس از آن ماریا زاخاروا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه در پاسخ به ترامپ نوشت: «موشک‌های هوشمند باید به سمت تروریست‌ها شلیک شود، نه دولت قانونی سوریه که چندین سال درحال نبرد با تروریسم بین‌المللی در داخل خاک خود بوده است.»
به فاصله اندکی از انتشار این توییت، ترامپ این‌بار با لحن ملایم‌تری نوشت: «رابطه ما با روسیه بدتر از هر زمان دیگری است، حتی بدتر از زمان جنگ سرد. دلیلی ندارد این‌گونه باشد. روسیه به کمک ما برای اقتصادش احتیاج دارد و این کار خیلی راحت است. تمام ملت‌ها باید با هم کار کنند. مسابقه تسلیحاتی را متوقف کنیم؟» آیا کشورهای همسایه سوریه در حمله همکاری خواهند کرد؟ اگر قرار بر این باشد که حمله در سطحی گسترده انجام شود، آمریکا و متحدانش مجبور خواهند شد از زیرساخت‌های کشورهای عراق، ترکیه و اردن که در همسایگی با سوریه هستند، استفاده کنند. بر این اساس، آمریکا باید مذاکراتی را با این کشورها انجام دهد و آنها را قانع به همکاری کند. خبرها حاکی از آن است که آمریکا مذاکراتش را با عراق آغاز کرده است و از این کشور خواسته تا اجازه پرواز جنگنده‌های آمریکایی را از خاک عراق بدهد. از آن‌جایی که عراق روابط بسیار نزدیکی با ایران دارد، ممکن است به آمریکا جواب رد بدهد. در هر صورت عراق نیز باید تعادلی میان منافعش با ایران و آمریکا برقرار کند. سال گذشته نیز عراق در واکنش به استفاده از سلاح شیمیایی در خان‌شیخون سوریه استفاده از سلاح شیمیایی را علیه غیرنظامیان محکوم کرد و درعین‌حال خواستار انجام تحقیقاتی درخصوص احتمال مقصر بودن دمشق شد؛ موضعی که هم رضایت ایران را جلب می‌کند و هم آمریکا.
در هر صورت، حمله گسترده نیازمند درگیر کردن نیرو و تجهیزات بیشتر است. ناو هواپیمابر هری ترومن روز گذشته نورفالک ویرجینیا را به‌سوی آب‌های مدیترانه ترک کرد. ناو ئتودور روزولت و ناوچه‌های آن نیز باید از اقیانوس آرام به مدیترانه اعزام شوند. فقط برای رسیدن ناو ترومن به سواحل مدیترانه یک هفته زمان لازم است.
سایر اخبار این روزنامه
آماده باش موشکی برای سوریه
آنها «فرشتگان نجات» هستند
سالم باشد، پسر باشد
از نان تا روان مردم
آزمون اصلاح طلبان در «بهشت»
وظیفه ما حساس‌سازی جامعه است
30 میلیارد تومان پرید!
امید برای زندگی دوباره بلوط ها
صفحه شهرونگ
جادوگران تاریخ
ماهیگیری سبز
خداحافظی با آدیداس و میکاسا
برکناری مدیر مدرسه‌ای که موی دانش‌آموزانش را تراشیده بود
بخش ناپیدای کوه یخ جنگ
آغاز۵۰درصد عوامل برهم‌زننده سلامت روان از ۱۵سالگی
خطر شیوع «وبا» و «سالک» در مناطق زلزله‌زده کرمانشاه
