روزنامه قانون
1397/02/01
۱۰ روز در تهران با سینمای جهان
جشنواره جهانی فیلم فجر درسه بخشِ اصلی، جنبی و رویدادها به نمایش فیلم‌ها، مرور آثار جهانی و ارائه ورک شاپ‌هایی می‌پردازد که می‌توانند برای فیلمسازان جوان مفید باشندبخش جنبی جشنواره از چندین قسمت مختلف تشکیل مي‌شود. نمایش فیلم‌های کلاسیک مرمت شده، مستند زیر ذره‌بین، فانوس خیال (نمایش‌های نیمه شب فیلم‌های نوآور در گونه‌های مختلف سینمایی)، زیتون‌های زخمی(پنجره‌ای به تحولات روز جهان اسلام)، مروری بر آثار سینمای ایتالیا، مروری بر آثار سینمای گرجستان، زنگ هفتم، بازار، نمایش‌های ویژه-بهترین کشورها، دنیای ما و جشنواره‌های فیلم کوتاه آلمان از جمله برنامه‌های بخش جنبی جشنواره است
یکی از مسائلی که در جشنواره فیلم فجر نیز مطرح بود و در این جشنواره هم به وضوح خود را نشان می دهد، حضور ميهمانان غیر سینمایی است. گذشته از مسئولان نهادها و ارگان ها، ميهمانانی به جشنواه دعوت می شوند که هیچ ارتباطی با سینما ندارند. این در حالی است که جمع کثیری از خبرنگاران، عکاسان و منتقدان، امکان حضور در جشنواره را نیافته‌اند
سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر از سی‌ام فروردین(نوزدهم آوریل) در پردیس چارسوکار خود را آغاز کرد. این جشنواره که در چند دوره اخیر از جشنواره فیلم فجر جدا و خود به یک فستیوال مستقیم تبدیل شده است، تا هفتم اردیبهشت (بیست و هفتم آوریل)، به دبیری رضامیرکریمی ادامه دارد.
جشنواره جهانی فیلم فجر درسه بخشِ اصلی، جنبی و رویدادها به نمایش فیلم‌ها، مرور آثار جهانی و ارائه ورک شاپ‌هایی می‌پردازد که می‌توانند برای فیلمسازان جوان مفید باشند. بخش اصلی دارای سه قسمت با عناوین جشنواره با سینمای سعادت (مسابقه بین الملل)، جلوه‌گاه شرق (پانورامای سینمای کشورهای آسیایی و اسلامی) و جام جهان نما(جشنواره جشنواره‌ها) است.
بخش جنبی جشنواره از چندین قسمت مختلف تشکیل مي‌شود. نمایش فیلم‌های کلاسیک مرمت شده، مستند زیر ذره‌بین، فانوس خیال (نمایش‌های نیمه شب فیلم‌های نوآور در گونه‌های مختلف سینمایی)، زیتون‌های زخمی(پنجره‌ای به تحولات روز جهان اسلام)، مروری بر آثار سینمای ایتالیا، مروری بر آثار سینمای گرجستان، زنگ هفتم، بازار، نمایش‌های ویژه-بهترین کشورها، دنیای ما و جشنواره‌های فیلم کوتاه آلمان از جمله برنامه‌های بخش جنبی جشنواره است.
رویدادها نیز به چهار بخش با عناوین دارالفنون(اردوی استعدادیابی با حضور فیلمسازان جوان ایران، منطقه و جهان)، نشست‌های دانشگاهی، سمینارها و کارگاه‌های آموزشی و بزرگداشت تقسیم بندی شده است.
بازار
با توجه به موفقیت‌های بین‌المللی سینمای ایران، نخستین بازار بین‌المللی فیلم ایران (IFM) در سال ۱۹۹۸ همزمان با جشنواره بین المللی فیلم‌فجر از فوریه آغاز به کار کرد. در شرایطی که مجله تایمز در شماره ویژه هزار به سینمای ایران عنوان «خانه قابل اتکاترین صنعت فیلم هنری جهان» را داده بود ، بازار فیلم ایران در گام های اول با حضور غرفه‌داران ایرانی، برنامه‌ریزان رویدادهای فرهنگی و خریداران بین المللی کار خود را آغاز کرد و به شکل جدی به نمایش محصولات جدید سینمای ایران برای شرکت‌کنندگان بازار مبادرت ورزید.
در سال ۲۰۰۴، در هفتمین دوره بازار، با هدف برگزاری رویدادی مهم در مبادلات فرهنگی در منطقه، برای نخستین بار از شرکت‌های بین‌المللی به‌منظور توزیع محصولات‌شان در بازار دعوت به‌عمل آمد. به این ترتیب به تدریج بازار بین‌المللی فیلم ایران به محل تاثیرگذاري برای عرضه فیلم‌ها، معرفی ظرفیت‌های تولید در ایران و همچنین برنامه‌های تلویزیونی که در منطقه تولید شده است، بدل شد.
از سال ۲۰۱۵،جشنواره بین‌المللی و بازار فیلم‌فجر، جدا از بخش ملی به شکل مستقل برگزار شده است.
روز پنج‌شنبه که جشنواره آغاز شد، یک نکته در این بخش توجه خبرنگاران را به خود جلب کرد و آن حق فقط یک بار ورود اهالی رسانه به این بخش بود. مسئول کنترل بلیت این بخش هنگام ورود خبرنگاران تاکید می‌کرد اگر وارد بازار شوند تا پایان دیگر حق ورود به آن را ندارند!
در این بخش مانند چند سال گذشته غرفه‌های موسسات داخلی و خارجی برپا شدند و علاوه بر ایران نام کشورهایی همچون قزاقستان، امارات، فرانسه، سوریه، لبنان و هند نيز دیده می‌شد؛ هرچند بیشتر این غرفه‌ها در روز نخست خالی بودند.
دارالفنون
یکی از بخش‌های جشنواره جهانی فیلم فجر که مورد استقبال خوبی هم قرار گرفته، بخش دارالفنون است. مخاطبان دارالفنون (اردوی استعدادیابی) جوانان فیلمساز مستعد و علاقه‌مند به سینمای ایران در سراسر نقاط کشور و همچنین کشورهای منطقه و جهان هستند. هدف این بخش شناسایی و کشف این استعدادها در طول جشنواره و در حین کلاس‌ها و کارگاه‌های مختلف آموزشی با حضور سینماگران و استادان ایرانی و خارجی است. هنرجویان دارالفنون پس از طی این دوره 6 روزه، به عضویت دايمی این مرکز درمی‌آیند و درنتیجه فعالیت‌های سینمایی آن‌ها در طول سال مورد پایش و رصد جشنواره قرار خواهد گرفت.
مازیار میری پیش از این درباره بخش دارالفنون بیان کرده بود: «امسال از سینماگران متخصص و استادان مطرحی از سراسر جهان دعوت کرده‌ایم تا در دارالفنون تدریس کنند. همچنین با نظر و تاکید دکتر ایوبی، ريیس سازمان سینمایی امسال تلاش کردیم آشنایی با سینمای ایران به عنوان یک ماده درسی در کنار این آموزش‌های تخصصی دیده شود و بتوانیم بیشترین استفاده فرهنگی را از حضور استادان و شرکت‌کنندگان خارجی در این رویداد ببریم.
ازهمان دوره قبل می‌دانستیم امسال استقبال بیشتری از دارالفنون خواهد شد؛ به خصوص در کشورهای منطقه. به همین دلیل به شناسایی مناطقی که به صورت آکادمیک سینما تدریس می‌کنند، پرداختیم و برای هر منطقه سهمیه‌ای در نظر گرفتیم. اما تغییری که امسال نسبت به سال گذشته داریم، این است که پس از سهمیه‌بندی و اعلام افراد از سوی این آکادمی ها، هیات انتخاب به اتفاق برخی مدیران جشنواره آنان را گزینش می‌کنند. این افراد باید رزومه و مدرک تحصیلی مرتبط با سینما داشته و نسبت به هم دارای شرایط یکسانی باشند».
در اولین روز جشنواره سی و ششم«روبرتو پرپیانانی» تدوینگر ایتالیایی در بخش دارالفنون، کارگاهی برگزار کرد که در آن به پیامدهای همه گیر شدن تلويزیون و کمرنگ شدن تجربه گرایی در دهه 70سینمای ایتالیا و همچنین از تجربه همکاری خود با اورسن ولز سخن گفت.
رضا کیانیان نیز در این بخش کارگاه آموزشی «بازیگری» را برگزار کرد و بازیگران را به سه دسته تک نقش، چند نقش و همه نقش تقسیم و درباره ویژگی‌های این سه بخش در کارگاه، توضیحاتی را ارائه کرد.
این بازیگر در بخشی از سخنان خود درباره برخورد با نقش هایی که به او پیشنهاد می شود، بیان کرده است: « وقتی فیلمنامه را می خوانم، هیچ تصمیمی در مورد بازیگری آن نمی‌گیرم و مانند کسی که از بیرون دارد به فیلمنامه نگاه می کند، به آن مي‌نگرم چون هر تصمیمی که در اولین برخوردم با فیلمنامه بگیرم ، ممكن است اشتباه باشد چراكه هنوز دنیای کارگردانم را نمی شناسم و ابتدا باید ببینم که او چه نظری دارد. وقتی دنیای او را شناختم، می توانم خودم را وارد آن کنم».
همچنین کارگاه «کارگردانی و تولید فیلم» با تدریس یورن دونر در اولین روز جشنواره برگزار شد.
فیلم های نمایش داده شده در اولین روز جشنواره
روز پنج‌شنبه سی‌ام فروردین، جشنواره جهانی فیلم فجر با حضور پررنگ چهره‌های خارجی و همچنین سینماگران داخلی آغاز شد. اگرچه که جشنواره سی‌وششم در آرامش برگزار شد اما از میزان مخاطب خوبی برخوردار بود و فیلم ها با برنامه‌ریزی درست و طبق جدول نمایش داده شدند.
در اولین روز جشنواره فیلم «درساژ» به کارگردانی پویا بادکوبه نمایش داده شد. شبنم‌مقدمی و علی مصفا از عوامل این فیلم بودند که در سالن شماره یک چارسو حضور پیدا کردند. همچنین فیلم «گرگ بازی» به کارگردانی عباس نظام دوست با حضور عوامل فیلم نمایش داده شد.
حضور ميهمانان غیر سینمایی
یکی از مسائلی که در جشنواره فیلم فجر نیز مطرح بود و در این جشنواره هم به وضوح خود را نشان می دهد، حضور ميهمانان غیر سینمایی است. گذشته از مسئولان نهادها و ارگان ها ميهمانانی به جشنواه دعوت می شوند که هیچ ارتباطی با سینما ندارند. این در حالی است که جمع کثیری از خبرنگاران، عکاسان و منتقدان، امکان حضور در جشنواره را نیافته‌اند؛ این اتفاق مشابهی است که در افتتاحیه و اختتامیه سی و ششمین جشنواره فیلم فجر نیز شاهدش بودیم. اگرچه سازوکار و برنامه ریزی های سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر بسیار دقیق تر و منظم تر از جشنواره فجر است اما همچنان نکاتی وجود دارد که این نظم و ترتیب را بر هم زند. برای مثال در اولین روز جشنواره هنوز دفترچه های راهنما برای مطلع شدن از برنامه ها و جدول پخش، آماده نشده بودند که این مساله خود باعث سردرگمی مخاطبان می شود.
سی و ششمین جشنواره جهانی فیلم فجر تا هفتم اردیبهشت در پردیس چارسو برگزارمی‌شود.
