روزنامه ایران
1397/02/22
هنر ریختن آب بر آتش بحران
قاسم محبعلیکارشناس خاورمیانه
سوریه نقطه تحولات منطقه است، کشوری است که تمامی بازیگران جهانی میخواهند در بحران آن نقش کلیدی داشته باشند. بر همین اساس موضعگیری اخیر اسرائیل کاملاً قابل پیشبینی بود. بعد از پیروزیهای میدانی ارتش سوریه و تقویت موضع ایران در این کشور طبیعی بود که اسرائیل وارد چنین سیاستی شود و با بهانه گیریهای مختلف، روند سوریه را به گونهای به پیش ببرد که اگر مصالحهای در سوریه شکل بگیرد، منافع تلآویو نیز برآورده شود.
اسرائیل همان طورکه خود میگوید نگران آن است که تحولات سوریه منجر به استقرار پایگاههای دائم نظامی ایران در سوریه شود. از همین رو به جای آنکه منتظر حوادث آتی باشد، میخواهد با به راه انداختن جنگی پیشدستانه منافع خود را برآورده کند. مقابله با چنین خواستهای، نیازمند هوشیاری ایران و سوریه است تا با پرهیز از ورود به رویارویی نظامی، مانع تلاش اسرائیل برای کشاندن روند تحولات خاورمیانه به سمتی ناهنجار شوند. و البته آنچه در سوریه در چند روز اخیر رخ داده نیز نشان دهنده آن است که نه ایران و نه سوریه علاقهای به ورود به این تنش ندارند.
در این بین نگاهی به سایر بازیگران حاضر در سوریه و موضعگیری آنان نیز ضروری است. روسیه بهعنوان یکی از بازیگران بینالمللی حاضر در سوریه همانطور که در یک هفته اخیر نشان داده، نسبت به این موضوع موضعی بیطرفانه اتخاذ کرده و علاقهای به چالش با اسرائیل ندارد. اما هیچ بعید نیست امریکا یا اعراب بخواهند با فرصتطلبی تنشها را افزایش بدهند. واقعیت آن است که در شرایط فعلی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس ایران را تهدید اصلی خود تلقی میکنند نه اسرائیل. در این بین اسرائیلیها هم بسیار مایل هستند روابط بین ایران و اعراب رو به بدتر شدن بگذارد تا روابط اعراب با اسرائیل رو به بهبود بگذارد. بویژه در این شرایط که روابط اعراب با اسرائیل با سیاستی که محمد بن سلمان در پیش گرفته، رو به بهبود گذاشته است و این به نفع منافع ملی ما نیست و باید مانع نزدیکی اعراب و اسرائیل شویم. در این شرایط ایران باید با اتخاذ یک دیپلماسی فعال منافع خود را برآورد کند. در درجه نخست باید اعراب را متوجه کرد، مسأله اصلی خاورمیانه فلسطین است و پروژه ایرانهراسی که اسرائیل آن را به پیش میبرد، خنثی کرد.
ایران باید بحران را کاهش دهد، روابط را بهبود ببخشد و مذاکرات با اروپاییها را که درباره برجام خواهد بود و طبیعتاً در آن مسائل مربوط به اسرائیل نیز مطرح میشود، با جدیت پی بگیرد. ایران باید از مزیتها و امکاناتی که دارد در این مذاکرات احتمالاً سخت و طولانی استفاده کند. در مورد امریکا نیز باید سعی کرد مانع تشنج بیشتر شرایط شد تا دیگرانی که در منطقه هستند، از آن بهرهبرداری نکنند.
بخشی هم به سیاست داخلی بازمیگردد. دولت و مسئولان باید در افزایش و حفظ سرمایه اجتماعی و توجه به مطالبات اقشار مختلف مردم و جامعه مدنی مجدانه کوشش کنند. در همان حال جریانهای داخلی ایران ولو جریانهای مخالف دولت باید سعی کنند با حفظ اتحاد با دولت، منافع ایران در منطقه را صیانت کنند. زیرا در صورت بروز هرگونه رویارویی نظامی ایران نیز متضرر خواهد شد و منافع آن به خطر خواهد افتاد.
سایر اخبار این روزنامه
نخستین انتخابات پارلمانی عراق پس از شکست داعش
دوست دارم در کشور خودم فیلم بسازم
تکاپوی اروپا برای حفظ برجام
امیدواریم کتاب جایگاه حقیقی خود را در جامعه بیابد
بانوان فوتسالیست در فینال آسیا
موشک پرانی اسرائیل با بهانههای خود ساخته
محمد باقر نوبخت خبر داد
کاهش قیمت برخی از داروهای خارجی
تداوم برجام منهای امریکا، چگونه؟
با اروپا میتوانیم ادامه دهیم؟
هنر ریختن آب بر آتش بحران
انفجار یک خانه در اهواز با 14 مصدوم و یک فوتی