روزنامه ابتکار
1397/02/24
«ابتکار» از آینده موزه در آستانه روز جهانی موزه‌ها گزارش می‌دهد موزه‌ها در چشم انداز آینده
زهرا داستانیآلبومهای عکس قدیمی جا خوش کرده در گنجه‌ها نشان می‌دهد که ما انسان‌ها دوست داریم هر از گاهی برگردیم و رد پایمان را پشت سرمان ببینیم. حتی دوست داریم آنها را در گنجه بگذاریم تا شاید تصاویرمان بماند برای نسل‌های آیندهمان. موزه‌ها هم شبیه آلبوم‌های عکسی هستند که میراث به جای مانده از انسان‌ها را پشت ویترین‌های خود به نمایش می‌گذارند. اما آیا این موزه‌ها در آینده همین طور باقی خواهند ماند؟ اصلا موزه‌های آینده باید چه طور باشند؟
موزه‌ها امروزه در سراسر دنیا با چالش‌های مختلفی به خصوص بودجه مالی روبه‌رو هستند. موزه‌های ملی در حال حاضر مجبور به کاهش یک سوم بودجه‌گذاری عمومی هستند. حتی برخی از این موزه‌ها که توسط مسئولان محلی ساخته شدهاند با مشکلات عدیده‌تری مواجه هستند و بعضی ممکن است نتوانند این وضع را تاب بیاورند. اما اگر از وضعیت مالی این موزه‌ها بگذریم، آیا شیوه عادی به نمایش گذاشتن آثار در موزه‌ها می‌تواند همچنان مخاطب داشته باشد؟ متخصصان موزه در سرتاسر جهان، ایده‌های خود را درباره آینده موزه‌ها مطرح کرده‌اند. در میان نظرات آنها درباره آینده موزه‌ها، بهره‌گیری از تکنولوژی مهم‌ترین فرصت به حساب می‌آید که موزه‌ها می‌توانند از طریق آنها با انسان‌ها آینده ارتباط برقرارکنند.
تکنولوژی فرصت‌های جدیدی برای جذب مخاطبان
نگاهی به وضعیت موزه‌ها در سی سال گذشته می‌تواند چشم انداز سی سال آینده موزه‌ها برای ما را روشن کند. در سال 1990 فن‌آوری‌هایی که همه ما امروزه به آن اهمیت می‌دهیم وجود نداشتند. وب‌سایت‌ها، موتورهای جست‌وجوگر اینترنتی مثل گوگل که کار راه‌اندازترین ابزار برای مردم دنیا هستند، گوشی‌های هوشمند که تحول عظیمی را در عرصه ارتباطات به واسطه شکل‌گیری شبکه‌های اجتماعی به وجود آوردند و حتی رایانه‌های شخصی هیچ کدام 30 سال پیش وجود نداشتند اما امروز ما این فناوری‌ها را در کنار خود داریم و لحظه به لحظه از آنها مدد می‌جوییم. این فناوری‌ها زندگی ما را از اساس تغییر داده‌اند، نحوه کار کردن و بازدید از موزه‌ها نیز به واسطه بهره‌گیری از فناوری‌ها متفاوت از قبل شدهاند. با نگاهی به این تغییرات و تحولات به نظر می‌رسد انتظارات مخاطبان نیز از موزه‌های آینده در استفاده از فناوری بیشتر خواهد شد. این بسیار ساده‌تر است که به گذشته نگاه کنید و تصویر تغییرات در آینده را ببینید. امروز ما چشم‌انداز آینده را در هوش مصنوعی و یادگیری ربات‌ها، استفاده از داده‌ها، واقعیت مجازی و واقعیت افزوده و بسیاری چیزهای دیگر که فعلا از تصور ما خارج است، می‌بینیم. فناوری حتی سریع‌تر از آنچه که ما تصور می‌کنیم توسعه پیدا می‌کند و این رشد و توسعه قطعی است. تحلیلگران معتقدند سرعت رشد فناوری در 5 سال آینده 10 برابر بیشتر از سرعت رشد آن در 5 سال گذشته است. زمان، مکان و اندازه در دنیای امروز ما موانعی هستند که امکان بسیاری از کارها را از ما می‌گیرند اما اگر دنیای آینده بتواند این موانع را کنار بزند بسیار متحول خواهد شد. این تغییر و تحولات می‌تواند موزه ها را بسیار دگرگون کند و روش‌های جدیدی را برای ارائه آثار و جذب مخاطب داشته باشد.
ترمیم احساسات انسانی ما
اهداف آموزشی موزه‌ها در آینده، تجربه‌هایی خواهد بود که بازدیدکنندگان را به هویت مشترک خود یعنی انسان بودنشان متصل کند. آموزش موزه‌ها کمتر به پرستش و تمجید از آثار شاهکار خواهد پرداخت و بیشتر تجربه‌های شخصی بازدیدکنندگان را غنی خواهد کرد. فناوری موزه‌ها هدف نهایی برای موزه‌ها نخواهند بود اما وسیله‌ای برای کمک به درک عمیق‌تر بازدیدکنندگان خواهد بود. درک عمیق‌تر اما با گذراندن زمان و نگاه کردن به آثار هنری و تاریخی به وجود می‌آید. اما تمرکز زیاد بر روی تجربه دیجیتال، ما را از حس‌های انسانی از جمله بویایی، طعم، بینایی، شنیدن و لمس‌کردن جدا می‌کند و در این فرآیند حساسیت هنری را از دست می‌دهیم. موزه باید مکانی برای آگاه‌سازی ما از آثاری که انسان‌ها در طول تاریخ از گذشته تا حال آفریده‌اند باشد. بنابراین در حالت ایده‌آل موزه‌های آینده باید مکانی برای بازسازی دوباره احساسات ما انسان‌ها باشد. موزه‌های آینده به جای تلاش برای جبران دانش و اطلاعاتی که مدارس نتوانستند به دانش‌آموزان و دانشجویان خود منتقل کنند، باید جایی باشند که اندیشه‌های نوین در آن شنیده و مورد بحث قرار بگیرد. اندیشه‌های نو می‌تواند رفتار انسان‌ها را تغییر دهد و وقتی رفتار انسان تغییر کند جهان نیز دگرگون خواهد شد.
آینده موزه ها؛ کارآفرینی و خلاقیت
یک چیز روشن است، آینده شبیه به اکنون نیست و این خیلی نگران کننده است. موزه‌ها باید از منابع مالی عمومی فراتر بروند و به کارآفرینی و کسب و کار برای باز تولید خود و نه برای سودآوری روی آورند. بسیار واضح است که این کار نیاز به کسانی در راس امور دارد که آمادگی لازم برای انجام کارهای متفاوت را دارند و از گذشته فاصله می‌گیرند. کارآفرینی در موزه‌ها اما به معنی حمایت از ایده‌های خلاقانه و جذابی است که می‌تواند سبب تحرک موزه‌ها شوند و به حل مشکلات کمک کنند که این نیازمند ریسک کردن و پذیرش خطر از سوی روسای موزه‌ها است. قطعا موزه‌ها در آینده مکانی خواهند بود که با هدف اجتماعی و آموزشی به فعالیت می‌پردازند، از شیوه‌های کارآفرینی هوشمندانه و مدل‌های کسب و کار جدید برای بازتولید خود درآمدزایی می‌کنند و به درک عمیق مخاطبان خود کمک می‌کنند.
سایر اخبار این روزنامه
محمد صادق جنان صفت
حرف زدن با مردم واجب‌تر از نان شب
پیامدهای لغو شدن برنامه‌های هنری موسیقیدان های مطرح دنیا در ایران چیست؟
فراموشی مهمان نوازی ایرانی در پذیرایی از هنرمندان جهانی
تاثیر فضای پس از خروج آمریکا از برجام بر آینده جریان های سیاسی کشور بررسی شد
دو انتخابات زیر سایه سرنوشت برجام
محمدجواد ظریف برای رایزنی‌های برجامی به چین، روسیه و بلژیک سفر می‌کند
حرف تا عمل برجام اروپایی
«ابتکار» دلایل دیرکرد پرداخت حقوق بازنشستگان را بررسی کرد
حقوق بازنشستگان در اغما
«ابتکار» از آینده موزه در آستانه روز جهانی موزه‌ها گزارش می‌دهد
موزه‌ها در چشم انداز آینده
«ابتکار» از جلسه غیرعلنی تیم اقتصادی دولت با نمایندگان مجلس گزارش می دهد
هم اندیشی دولت و مجلس برای عبور از بحران
رهبر انقلاب در دیدار رئیس جمهوری سریلانکا:
کشورهای آسیایی باید هر چه بیشتر با یکدیگر کار و همکاری کنند
جواد عاطفه نویسنده و کارگردان نمایش «دَدِه خانم» در گفت‌وگو با«ابتکار»:
سالن‌های نمایشی دچار هرج و مرج شدهاند
محمدعلی افشانی با رای قاطع شورای شهر، شهردار جدید پایتخت شد
کلید «بهشت» در دستان افشانی
