روزنامه قانون
1397/03/19
نتانیاهو نمی تواند نظر اروپا درباره ایران را تغییر دهد
بازهم موضوع برجام جزو خبرهاي داغ اين روزهاشده وتلاش كشورهاي اروپايي وايران براي حفظ اين توافق بين المللي ادامه دارد.وزیران کشورهای آلمان، فرانسه و بریتانیا در نامه خود به همتايان آمريكايي،به طور مشخص خواستار مستثنی شدن شرکت‌های اروپایی فعال در بخش‌های مهم داروسازی، بهداشت و درمان، انرژی، خودرو، هواپیمایی غیرنظامی، زیرساخت و بانکداری از تحریم‌های آمریکا علیه ایران شدند.گفتنی است اين نامه به امضای فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اروپا و برخی دیگر از دیپلمات‌های ارشد اتحادیه اروپا نیز رسیده بود.
پس ازانتشار خبر ارسال نامه با هدف ارائه درخواست معافیت شرکت‌های اروپایی از تحریم‌های ثانویه ایالات متحده علیه ایران، وزیر بازرگانی آمریکا به طور ضمنی این درخواست را رد کردو تاكيد كرد: « فکر نمی‌کنم ایالات متحده در مورد تحریم‌های مرتبط با ایران استثنا و تخفیفی قائل شود».
از سوي ديگرعلی اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران روز چهارشنبه در مورد جزيیاتی تازه از طرح‌های این سازمان برای رسیدن به سطح ۱۹۰ هزار سویی گفت:«ما در حدی که برجام اجازه می‌دهد، سانتریفیوژهای جدید را مونتاژ می‌کنیم».وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا نسبت به برنامه ایران برای افزایش ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم در چارچوب برجام واکنش نشان داد.مایک پمپئو با انتشار تويیتی در حساب رسمی خود نوشت: ما شاهد گزارش‌هایی مبنی بر قصد ایران برای افزایش ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم هستیم. ما هیچ‌گاه اجازه نخواهیم داد ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد و ایران نیز ازاین تصمیم ما آگاه است.براي بررسي اين موضوع با محمدصادق رباني، قائم مقام سابق انرژي اتمي،گفت و گويي داشته ايم كه در ادامه از نظر مي‌گذرد:
به‌تازگي شركت بویينگ اعلام کرده كه به تحريم هاي آمريكا پايبند است وديگر مجوز لازم براي فروش هواپيما به ايران را ندارد،به نظرشما پيامد لغو اين قرارداد چه خواهد بود؟
معمولا در هر قرار داد مهمی همه شرایط و مراحل اجرایی کار، از جمله شرایط فسخ قرار داد، چگونگی حل و فصل اختلافات و مراجع رسیدگی به آن ذکر می شود. عقد قرار خرید هواپیماهای مسافربری بویینگ که از بزرگ ترین معاملات خرید پس از انقلاب ایران به حساب می آید، از این قاعده نمی تواند مستثنا باشد. اطلاع زیادی از جزییات قرارداد و شرایط فسخ آن در اختیار افکار عمومی نیست و لذا اظهار نظر دقیقی در مورد آن نمی توان کرد.
وزيران سه كشور آلمان، بريتانيا و فرانسه با ارسال نامه اي خواستار اجرايي‌نشدن تحريم هاي ثانويه براي شركت هاي اروپايي فعال در ايران شدند، آيا اروپا مي تواند در برابر تحريم هاي اقتصادي آمريكا عليه ايران مقاومت كند؟
نه فقط سه کشور اروپایی، بلکه اتحادیه اروپا برای معاف شدن از تحریم های آمریکا اقداماتی را انجام می دهند، اما اگر دولت آمریکا بخواهد با چنین درخواست هایی موافقت کند، به معنی آن است که فقط شرکت های آمریکایی، از جمله بویینگ در این میان زیان مي‌بینند. پس بعید به نظر می رسد که آمریکا در مقابل فشارهای اروپا تسلیم شود که در آن صورت برای پاسخگویی به شرکت های آمریکایی دچار مشکل خواهد شد. این اقدام اروپا را به عنوان اقدامی برای رفع مسئولیت آنان باید پذیرفت.
نظرشما در رابطه با سفر نتانياهو به اروپا چيست؟آيا اين سفر در نظر اروپا نسبت به برجام تاثير خواهد گذاشت؟
کشورهای اروپایی پیش از این سفر از برجام به‌شدت، دست کم در گفتار حمایت کرده بودند و لذا سفر نتانیاهو به کشورهای اروپایی نظر رسمی این دولت ها را تغییر نخواهد داد. نتانیاهو نیز با پیش بینی این مواضع در سخنرانی خود در فرانسه پیش‌دستانه گفت که از آقای مکرون درخواست لغو برجام را نکرده ام اما همان گونه که پیشتر نیز شاهد بودیم، مکرون بیش از دیگر کشورها با آمریکا همسویی نشان می داد. او این بار نیز میان منافع شرکت های خصوصی و مواضع رسمی دولتش تفکیک قایل شد.
در واقع لغو برجام از سوی کشورهای اروپایی، آن هم پس از یکسال و نیم مذاکره شش کشور بزرگ جهان، اعتباری برای آینده کشورهای اروپایی در مورد تعهد به پیمان هایی که امضا می‌کنند باقی نمی گذارد. از این رو اروپا سعی می‌کند تا به نحوی خود را به پیمان هایی که امضا می کند متعهد نشان دهد و در عین حال منافع شرکت های خصوصی کشورشان را محفوظ نگهدارند.
به نظرشما تصميم جديد ايران مبني بر بالابردن غني سازي در صورت لغو برجام،اعمال فشار بر اروپا است ؟
تصمیم ایران برای غنی سازی در حال حاضر چیزی خارج از چارچوب برجام نیست؛ پس این اظهار نظر را صرفا یک یاد آوری به اروپایی ها باید تلقی کرد که ایران نیز می تواند به وضعیت پیش از برجام بازگردد.
نظرشما در مورد شروط آمريكا كه ايران بين فعاليت منطقه اي ونقض حقوق بشر و اقتصاد ، يكي را بايد انتخاب كند، چيست؟
مواضع آمریکا در قبال ایران، به ویژه در خصوص برجام، مواضعی خصمانه،شرورانه و قلدرمآبانه است تا جایی که این مواضع نتوانسته کشورهای اروپایی دنباله‌روش را با خود همراه کند. نقض برجام در خود آمریکا نیز هواخواهان زیادی ندارد.
اما ترامپ در تبلیغات انتخاباتی خود برجام را یکی از بدترین معاملات دولت پیشین دانسته بود و وعده پاره کردن آن را داده بود. تاخیر بیش از یک سال ترامپ برای برهم زدن برجام نیز مربوط به تردیدهایی بود که کشورهای اروپایی، حزب دموکرات و اعضایی از حزب جمهوری خواه در او به وجود آورده بودند.
علاوه بر آن ها نقش ایران در رعایت دقیق مفاد برجام که در گزارش های مکرر آمانو، رییس آژانس بین المللی انرژی اتمی منعکس بود، در تردیدهای ترامپ طی این مدت تاثیر تعیین کننده ای داشته است. در واقع اگر اکنون اعتباری در سطح بین‌المللی برای ایران از این ناحیه به وجود آمده، ناشی از رعایت تعهدات ایران در زمینه برجام بوده است.
در مورد قراردادهای مربوط به بویینگ و ایرباس نیز اگر نقض عهدی صورت بگیرد، بر عهده طرف های خارجی و نشانه اعتبار ایران در انجام تعهدات خویش خواهد بود (هرچند که در هر دو مورد علاوه بر آمریکا مخالفان وطنی نیز وجود داشته اند).
اما در زمینه فعالیت های منطقه ای ایران، نقض حقوق بشر و اولویت های هزینه کرد اقتصادی، از مواردی است که اتفاق نظری در داخل روی آن ها وجود ندارد. بازگشت تحریم های یکجانبه آمریکا، با توجه به قدرت فائقه ای که این کشور در زمینه اقتصادی در سطح جهان دارد، درواقع تاثرات مخرب خود را بر اقتصاد ایران خواهد گذاشت و تضادهای داخلی را بیشتر هم خواهد کرد. وضعیت اقتصادی در سایر کشورها نیز از تصمیمات اقتصادی یکجانبه آمریکا مبهم و سردرگم مانده است. شاید این مشکل مشترک تنها روزنه ای باشد که راه تنفسی راجهت تعامل عاقلانه و مدبرانه با سایر کشورها برای ایران باز بگذارد.نکته مهم دیگری که در پرسش های شما مطرح نشده و مرتبط با برجام می تواند باشد، مذاکرات پیش روی آمریکا و کره شمالی و نحوه تعامل آمریکا با آن کشور است که آزمون بسیار حساسی هم برای ترامپ و هم برای کشورهایی است که به دنبال ساخت سلاح هسته ای بوده اند. ترامپ باید نشان دهد که در تعامل با کره شمالی دستاوردی متفاوت با برجام برای مردم آمریکا و سایر مردم دنیا خواهد داشت. کشورهایی هم که به دنبال سلاح هسته‌ای هستند، خواهند دانست که در این زمینه فراتر از راهی که کره شمالی پیموده است، نمی توانند بروند. اگر کره شمالی با پیمودن این راه طولانی درنهایت رفاه اقتصادی مردم خویش را مدنظر قرار داده است، بنابر این تکرار آن تجربه ، عاقلانه نخواهد بود.
سایر اخبار این روزنامه
روز گذشته با حضور مسئولان و مردم راهپیمایی« روز قدس» برگزار شد
پوست‌اندازي از كولبري به پيله‌وري!
بازدميدن اميد
چالش وکلاي امين
به قلبش آتش ریختند
علیه فر اموشی صیادان دربند
نتانیاهو نمی تواند نظر اروپا درباره ایران را تغییر دهد
فساد در صندوق‌ها رخنه كرده است
پوست‌اندازي از كولبري به پيله‌وري!
پرونده روی میز دادستان تهران
