رهبر انقلاب در ديدار صدها نفر از اساتيد، اعضاي هيئت‌هاي علمي‌و پژوهشگران دانشگاهها و مراکز علمي، دانشگاه را از مراکز بسيار مهم «تربيت قوه عاقله کشور» خواندند و با تبيين سه ضرورت اساسي دانشگاهها يعني «درگير شدن با مسائل و چالشهاي کشور»، «تربيت فرهنگي، اخلاقي و هويتي دانشجويان» و «تحول دائم و اصلاح مستمر در محيط‌هاي دانشگاهي» تأکيد کردند: مسائل و مشکلات کشور بايد عالمانه حل شود و استفاده از توانايي‌ها و ظرفيت‌هاي دانشگاهها و اساتيد و دستان توانا و مستعد جوانان پر تلاش و پر انگيزه در اين مسير، بسيار اساسي و مهم است. حضرت آيت ا... خامنه‌اي در ابتداي سخنانشان موارد مطرح‌شده از طرف اساتيد در اين ديدار را بسيار خوب و معطوف به مسائل و چالشهاي کشور ارزيابي کردند و گفتند: در سخنان اساتيد محترم به مقولات مهمي‌همچون اقتصاد، آسيبهاي اجتماعي، برجام، آب، هواوفضا، نوآوري، ديپلماسي علمي، سينما و هنر و ازدواج و خانواده پرداخته شد که نشان‌دهنده حرکت پيشرونده فکري و انگيزه‌اي جامعه دانشگاهي است. ايشان دانشگاه را مرکزي مهم براي «تربيت قوه عاقله کشور» خواندند و افزودند: دانشگاه خوب براي اداره کشور حياتي است و در فرآيند ايجاد و پرورش قوه عاقله کشور، اساتيد عزيز نقشي بسيار برجسته و حساس برعهده دارند.رهبر انقلاب اسلامي‌در ادامه به سه الزام و سرفصل اساسي براي تحقق اين هدف مهم و نقش آفريني مؤثر دانشگاهها در پيشرفت کشور اشاره کردند. ايشان در بيان اولين سرفصل، بر «لزوم درگير شدن دانشگاه با مسائل کشور» تأکيد و خاطرنشان کردند: مشکلات امروز و فرداي کشور بايد عالمانه حل شود، زيرا مواجهه غيرعلمي‌و غيرمدبرانه با مشکلات موجب پيچيده و افزون شدن آنها خواهد شد. حضرت آيت ا... خامنه‌اي سپس با اشاره به برخي مسائل و مشکلات کشور که نيازمند ورود جدي و عالمانه دانشگاه است، گفتند: به عنوان نمونه در مسئله مهم اقتصاد که برخي معتقدند مشکلات آن ناشي از بعضي شيوه‌هاي مديريتي ضعيف يا غلط است، دانشگاه بايد با کار علمي‌و راهگشا ورود کند. ايشان در همين زمينه افزودند: چندين بار به مسئولان عالي‌رتبه دولتي توصيه کرده‌ام که ديدگاههاي متنوع اساتيد اقتصاد را جمع‌آوري و از آنها استفاده کنند، زيرا ديدن و شنيدن اين نظرات راهگشاست.
رهبر انقلاب اسلامي، «صنعت» را زمينه‌اي ديگر براي ورود پيشرفت‌آفرين و رونق‌بخش دانشگاهها برشمردند و با تأييد تصويب فرصت مطالعاتي يک‌ساله براي اساتيد در صنعت، گفتند: دانشگاه بايد از نزديک با مشکلات صنعت آشنا شود و آنها را حل کند تا نياز نباشد براي حل مشکلات صنعت نفت يا صنعت برق چشم به بيگانگان بدوزيم. ايشان با اشاره به برخي سخنان از جمله ابراز ناچاري در استفاده از فناوري‌هاي پيشرفته شرکت‌هاي خارجي براي افزايش استخراج نفت، گفتند: نتيجه ناچاري در بستن قرارداد با شرکت‌هاي خارجي آن است که آنها مواردي را به کشور تحميل مي‌کنند.
حضرت آيت ا... خامنه‌اي تجربه غني‌سازي ۲۰درصد را نمونه‌اي درخشان از توانايي و استعداد جوانان کشور برشمردند و خاطرنشان کردند: در دوره‌اي که براي فروش اورانيوم غني‌شده ۲۰درصد شرط و شروط گذاشته بودند و برخي مسئولان نيز به دادن امتيازاتي در اين زمينه گرايش پيدا کرده بودند، با تلاش جوانان و با پافشاري و استقامت توانستيم به اورانيوم ۲۰درصد دست يابيم و دنيا در کمال ناباوري ديد که ما به اورانيوم امريکا وروسيه و فرانسه احتياج نداريم. ايشان افزودند: آن استعدادي که قادر به انجام دادن چنين کار حيرت‌انگيزي است، چرا نتواند راندمان چاههاي نفت را افزايش دهد؟ رهبر انقلاب اسلامي«آسيبهاي اجتماعي» را زمينه ديگري براي درگير شدن جامعه دانشگاهي با مسائل کشور دانستند و خاطرنشان کردند: حدود سه سال است دستگاههاي مختلف سه قوه را در اين مسئله فعال کرده‌ايم و کارهاي خوبي هم شده است که در درازمدت نتيجه مي‌دهد اما دانشگاهها مي‌توانند با پيشنهادات و راه‌حل‌هاي خود، حل مسئله مهم آسيبهاي اجتماعي را تسريع کنند.
«کمک به اصلاح زنجيره چرخه توليد و مصرف» از ديگر توصيه‌هاي حضرت آيت ا... خامنه‌اي به اساتيد و پژوهشگران دانشگاهي بود.
ايشان بررسي علمي«موانع توليد کالاي با کيفيت داخلي» و «ريشه يابي روان شناختي و جامعه شناختي تمايل برخي قشرها به کالاهاي خارجي» را از ديگر مسائلي دانستند که جامعه دانشگاهي مي‌تواند درباره آنها راه‌حل‌هاي عالمانه، عيني و قابل تحقق دهد.
رهبر انقلاب اسلامي‌در جمع بندي اولين محور سخنانشان در جمع اساتيد يعني «درگير شدن جامعه دانشگاهي با مسائل و چالشهاي کشور»، بر نکته مهمي‌تأکيد و خاطرنشان کردند: همانطور که بارها گفته‌ام تحقق اين همکاري، نيازمند طلب و خواست مديران و مسئولان کشور است بگونه‌اي که مدير بايد به در خانه دانشمندان برود نه اينکه دانشمند پشت در اتاق مدير معطل بماند.
ايشان از مسئولان دولتي حاضر در جلسه خواستند مسئله ارتباط مراکز و دستگاهها با دانشگاهها را به‌طور جدي در جلسات دولت مطرح و پيگيري کنند.
حضرت آيت ا... خامنه‌اي در تبيين محور دوم بحث‌شان در نشست با اساتيد و محققان گفتند: عقل در نگاه اسلامي، دستگاه محاسبه کننده مادي نيست بلکه عامل تعالي و رشد انسان، معتقد کردن فرد به سبک زندگي اسلامي‌و تأمين کننده ارتباطات مختلف زندگي است و براي تحقق اين ظرفيت عظيم، قوه عاقله بايد تربيت فرهنگي، معنوي و اخلاقي يابد.
ايشان به جامعه دانشگاهي تأکيد کردند: جوان پاک دانشجو را با ايمان، شجاع، اهل اقدام، اهل کار و تلاش، داراي اعتماد به نفس، حق پذير، حق طلب، اهل مبارزه با ظلم و تعرض، و اهل مهرباني و گذشت بار بياوريد تا بتواند در آينده، جامعه را به درستي مديريت کند.
رهبر انقلاب اسلامي‌به عنوان مثالي در ضرورت تربيت معنوي و اخلاقي، به ناهنجاري‌هاي رايج در فضاي مجازي از جمله تهمت، بدگويي، بردن آبروي مؤمن، و برجسته کردن ضعفهاي کوچک اشاره کردند و افزودند: تربيت معنوي مي‌تواند جلوي اين مشکلات را بگيرد.
حضرت آيت ا... خامنه‌اي افزودند: جوان امروز را با هويت بار بياوريد چرا که اگر جامعه‌اي احساس هويت نکرد، در مقابل صداهاي بلند تحکم آميز به راحتي مغلوب مي‌شود اما برخورداري از هويت ديني، ملي و انساني به جامعه احساس عزت و ايستادگي مي‌دهد. محور پاياني مباحث حضرت آيت ا... خامنه‌اي به بيان مصاديق عيني ضرورت «صيرورت و اصلاح و تحول دائم دانشگاهها» اختصاص داشت.
ايشان، تبديل «رويکرد مصرف‌کنندگي علم به توليدکنندگي علم» را از جمله اين مصاديق دانستند و گفتند: بارها گفته‌ايم در مقابل علم ديگران شاگردي مي‌کنيم اما شاگردي با تقليد و مصرف کردنِ هميشگي فرق دارد. حضرت آيت ا... خامنه‌اي با انتقاد از کساني که معتقدند نبايد دنبال تبيين و تدوين علوم انساني اسلامي‌برويم زيرا علوم انساني در همين نظريات رايج منحصر است، افزودند: اين همه ديدگاههاي متعارض در اقتصاد، مديريت، فلسفه و ديگر علوم انساني آيا نشان‌دهنده بطلان برخي ديدگاهها نيست؟ ضمن اينکه حتي در علوم تجربي نيز غلط بودن برخي حرفها ثابت شده و مي‌شود، پس چرا برخي علوم انساني اسلامي‌را رد مي‌کنند. ايشان منتقل نشدن صحيح يا کامل علوم ديگران و به‌روز نشدن اينگونه علوم در داخل را از ديگر نشانه‌هاي ضرورت حرکت به سمت توليد علم خواندند و افزودند: نبايد تجربه‌هاي غلط دوران رژيم گذشته را تکرار کرد. حضرت آيت ا... خامنه‌اي با يادآوري پيشرفتهاي تحسين برانگيز کشور در نانو، سلولهاي بنيادين، هسته اي، زيست فناوري، پزشکي و علوم ديگر گفتند: برخي، اين پيشرفتهاي عيني را که حتي مراکز جهاني نمي‌توانند آنها را انکار کنند، حبابي مي‌خوانند تا مردم و جامعه دانشگاهي را مأيوس کنند، اما اينگونه حرفها صددرصد اشتباه است. رهبر انقلاب اسلامي‌در ادامه سخنانشان درباره مصاديق عيني ضرورت تحول در دانشگاهها افزودند: «هدفمند کردن تحقيقات» مهم است و پژوهشها بايد با دو هدف اساسي «تأمين نيازها و حل مسائل کشور» و «رسيدن به اوج و مرجعيت علمي‌و حضور در جمع سرآمدان جهاني علم» صورت گيرد. ايشان خاطرنشان کردند: موضوع مقاله محوري موافقان و مخالفاني دارد، البته مقالاتي که مورد استناد قرار مي‌گيرد براي کشور آبرويي است اما نبايد در مسير ارتقاي علمي‌استادان، توليد مقاله اصل و ضابطه قرار گيرد.
رهبر انقلاب «آمايش آموزش عالي» را از ديگر تحولات لازم در دانشگاهها برشمردند و افزودند: اين سند در سال ۹۵ در شوراي عالي انقلاب فرهنگي تصويب شده اما اجراي آن پيشرفت نداشته است. حضرت آيت ا... خامنه‌اي خاطرنشان کردند: آمايش آموزش عالي نوعي تقسيم کار ملي ميان دانشگاهها در بخشهاي مختلف علمي‌است که ضمن هم افزايي، برنامه‌ريزي براي رشد علمي‌و ارزيابي وضع علمي‌کشور را آسان مي‌کند. «تحقق کامل نقشه جامع علمي‌کشور» از ديگر مسائلي بود که رهبر انقلاب آن را در مسير اصلاح و تحول مستمر دانشگاهها ضروري دانستند. ايشان نقشه جامع علمي‌کشور را خوب ارزيابي کردند اما گفتند: بدنه دانشگاهي که بايد اين نقشه را اجرا کند از آن، به حد کافي مطلع نيست بنابراين بايد جلساتي براي تبيين و عملياتي کردن نقشه جامع علمي‌در دانشگاهها برگزار شود. «خطر نامتوازن شدن رشته‌هاي دانشگاهي و افزايش گرايش به رشته‌هاي درآمدزا» که باعث کم شدن گرايش به رشته‌هاي بسيار مهمي‌همچون رياضي و فيزيک شده است و تأکيد بر حل اين مشکل، خواسته ديگر رهبر انقلاب ا ز جامعه دانشگاهي بود.رهبر انقلاب در نوعي جمع بندي خطاب به استادان و اعضاي هيأت‌هاي علمي‌دانشگاهها تأکيد کردند: دانشجويانِ خود را اميدوار و خوشبين به حال و آينده کشور، معتقد به توانايي‌ها و ظرفيت‌هاي داخلي و آشنا به موقعيت کشور تربيت کنيد تا مطمئن شوند همانگونه که پيشرفتهاي کشور نسبت به دو سه دهه گذشته، تحسين برانگيز است، آينده کشور نيز در مقايسه با امروز به مراتب درخشان تر خواهد بود. رهبر انقلاب اسلامي‌با اشاره به جايگاه رفيع جمهوري اسلامي‌در ميان توده‌هاي اکثر ملت‌ها افزودند: ايران اسلامي‌در ميان دولت‌هاي مستکبر و بي ارزش بيشترين دشمنان را دارد همانگونه که در توده‌هاي مردم منطقه و اغلب کشورها بيشترين آبرو، طرفداري و نفوذ را دارد و همين موجب شده است که دشمنان خبيث دائم به فکر توطئه باشند که به فضل الهي در مقابل ملت ايران و جمهوري اسلامي‌همچنان شکست خواهند خورد
