روزنامه اعتماد
1395/10/13
تراژدي سال نو
سارا معصومي يك ساعت و پانزده دقيقه از آغاز 2017 گذشته است. كلوب شبانه «رينا» در استانبول ميزبان نزديك به 500 نفر است؛ كلوبي كه محبوب گردشگران خارجي براي گذراندن شب سال نو است و عمدتا جمعيت قابل توجهي را در خود جاي مي‌دهد. همه در حال رقص و پايكوبي هستند و صداي متن موسيقي بر تمام حاشيه‌ها سايه انداخته است. ناگهان مردي كلاشينكف به دست وارد مي‌شود، رگبار آتش آغاز مي‌شود و صداي جيغ با گلوله در هم مي‌آميزد. دوربين‌هاي بيرون كلوب تصوير مردي را ضبط كرده‌اند كه ابتدا چندتيراندازي در محوطه بيروني را پيش مي‌برد كه در نتيجه آن يك افسر پليس و يك شهروند جان خود را از دست داده‌اند. به گفته نيروهاي امنيتي، ضارب پس از آنكه وارد كلوب مي‌شود شروع به تيراندازي بي‌هدف مي‌كند و بر مردمي آتش مي‌گشايد كه در حال جشن و پايكوبي سال نو بودند. برخي حاضران در كلوب خود را از پنجره‌ها به بيرون پرتاب مي‌كردند تا از باران گلوله در امان باشند. يك شاهد عيني كه به همراه همسرش هنگام تيراندازي در كلوب بود به آسوشيتدپرس مي‌گويد: همسرم در نتيجه تيراندازي‌ها زخمي شد و من به چشم خودم انسان‌هايي را ديدم كه پس از اصابت گلوله‌ها روي زمين افتاده و جان مي‌دادند. ابتدا صداي گلوله آمد و پيش از آنكه بفهمم در اطرافم چه خبر است همسرم به روي من افتاد در حالي كه زخمي شده بود. پس از آنكه صداي تيراندازي خوابيد براي آنكه بتوانم بلند شوم چند نفري را كه در نتيجه ازدحام جمعيت روي من افتاده بودند بايد كنار مي‌زدم. روزنامه حريت به نقل از يك شاهد عيني نوشت كه ضارب هنگام آغاز تيراندازي جملاتي را به عربي برزبان مي‌آورده است. يك شاهد عيني ديگر مي‌گويد كه ضارب پيشاني كساني را كه زنده بودند نشانه مي‌گرفت و شليك مي‌كرد. بر اساس آمار اوليه نتيجه تيراندازي مرگبار در كلوب رينا، كشته شدن حداقل 39 نفر و زخمي شدن 70 نفر بوده است. در ميان قربانيان حادثه 16 شهروند غيرترك ديده مي‌شوند كه گفته مي‌شود از كشورهاي عربستان سعودي، ليبي، لبنان، مغرب و رژيم صهيونيستي هستند. تنها دقايقي پس از اين حادثه بود كه تصاوير تلويزيوني، صفي از آمبولانس‌ها و خودروهاي پليس را نشان داد كه به سمت محل حادثه حركت مي‌كردند. پس از پايان تيراندازي و در حالي كه گفته مي‌شد هنوز ضارب در داخل ساختمان است مردم در حالي كه برخي از آنها به سختي راه مي‌رفتند و زيربازوهاي هم را گرفته بودند از ساختمان خارج مي‌شدند. استاندار استانبول در توضيح اين حادثه گفت: ضارب از اسلحه‌اي با برد بالا استفاده كرده بود تا بتواند قربانيان بيشتري را به كام بگيرد. صاحب كلوب رينا در گفت‌وگويي با روزنامه حريت گفت: 10 روز پيش سرويس‌هاي اطلاعاتي امريكا به ما هشدار داد كه مراقب ايام تعطيلات در تركيه باشيم چرا كه احتمال حمله تروريستي وجود دارد. حمله بامداد يك ژانويه چهارمين حلقه از دومينوي حملات تروريستي در يك ماه گذشته است. دو هفته پيش بود كه سفير روسيه در تركيه حين بازديد از يك نمايشگاه عكس ترور شد. سه هفته پيش نيز حمله تروريستي به استاديوم ورزشي در استانبول 44كشته بر جا گذاشته بود. حمله به كلوب رينا تنها چند روز پس از آن صورت گرفت كه گروهي به نام بنياد رسانه‌اي نشير متصل به داعش سه بيانيه جداگانه منتشر كرده بود كه در آنها از هواداران خود خواسته بود تعطيلات كريسمس را به روزهاي خون و ترور براي غربي‌ها بدل كنند. در اين بيانيه‌ها خواهان حمله به كلوب‌ها، بازارها و سالن‌هاي سينما شده بودند. در يكي از اين بيانيه‌ها آمده بود: به سفارتخانه‌ها و كنسول‌گري‌هاي تركيه و ساير كشورهاي عضو ائتلاف داعش در هركجا كه هستند، حمله كنيد. شادي آنها را به عزاداري بدل كنيد. مراسم‌هاي جشن آنها را به مراسم‌هاي عزاداري تبديل كنيد. علاوه بر اين، ابوبكر البغدادي، رهبر داعش نيز در چند سخنراني اخير خود خواهان حمله به منافع تركيه شده است. 22 دسامبر بود كه امريكا در بيانيه‌اي اعلام كرد كه گروه‌هاي افراط‌گرا و تند به عمليات‌هاي مخرب خود در سرتاسر تركيه شدت بيشتري خواهند بخشيد. در اين بيانيه آمده بود كه احتمالا اين حملات به گونه‌اي طراحي خواهد شد كه مناطقي كه شهروندان امريكايي در آن رفت و آمد دارند هدف قرار بگيرند. نخست‌وزير رژيم صهيونيستي بنعلي ييلدريم بلافاصله پس از وقوع اين حادثه از رسانه‌هاي تركيه خواست كه در پوشش خبري آن احتياط به خرج دهند و منتظر خبرهاي نهايي از منابع دولتي باشند. با توجه به حجم بالاي حملات تروريستي در تركيه، وي اخيرا به دنبال به تصويب رساندن طرحي است كه گزارش‌دهي در خصوص اين قبيل حملات را مصداق حمايت از تروريست بداند. در حالي كه در گزارش‌هاي خبري اوليه گفته مي‌شد كه احتمالا دو نفر عامل اين حمله بوده‌اند اما با گذشت چندساعت از اين حادثه اعلام شد كه عامل تيراندازي به تنهايي اقدام كرده و متواري است. پليس تركيه اعلام كرده كه در حال حاضر 17 هزار نيروي امنيتي در حالت آماده باش كامل قرار دارند و تلاش‌ها براي دستگيري ضارب ادامه دارد. «رجب طيب اردوغان»، رييس‌جمهور تركيه پس از اين حادثه در بيانيه‌اي مكتوب نوشت: تركيه مي‌داند اين حوادث به تحولات منطقه ربط دارد و مصمم است تا تروريسم را از مبدا ريشه‌كن كند. ما تا پايان نه فقط با حملات مسلحانه گروه‌هاي تروريستي كه با حملات سياسي، اجتماعي و اقتصادي آنها مبارزه خواهيم كرد. آنها به دنبال اغتشاش‌آفريني، بي‌اعتماد كردن مردم ما و بي‌ثبات كردن كشور هستند. ما به اتحاد خود به عنوان يك ملت ادامه خواهيم داد و نزديك‌تر از گذشته كنار هم قرار خواهيم گرفت. هرگز تسليم اين بازي كثيف نخواهيم شد. با وجود آنكه تا لحظه تنظيم اين خبر، هيچ گروهي مسووليت اين حمله را بر عهده نگرفته است اما اردوغان اين حملات را به تحولات منطقه‌اي و مسائل عراق و سوريه اختصاص داد. در حال حاضر قريب به سه ميليون آواره سوري در تركيه زندگي مي‌كنند. تركيه هنوز از شوك كودتاي نافرجام نيمه جولاي خارج نشده و حاشيه‌هاي آن ماجرا هنوز ادامه دارد و اين در حالي است كه موجي از حملات تروريستي همچنان استانبول و آنكارا را در صدر اخبار بين‌المللي قرار مي‌دهد. پيكان مقصريابي براي اين حملات گاه شبه نظاميان كرد مخالف دولت مركزي در آنكارا را نشانه مي‌رود و گاه داعش را. تركيه كه كشور عضو ناتو است درست مانند كشورهاي اروپايي گرفتار گسيل ناامني‌ها از سوريه شده است و اين در حالي است كه به دنبال حمله تروريستي كه قريب به ده روز پيش در بازارچه‌اي در برلين رخ داد سرتاسر اروپا براي تعطيلات كريسمس در حالت آماده باش كامل قرار گرفته‌اند. اين حادثه در رسانه‌هاي غربي با حمله تروريستي نوامبر 2015 در سالن موسيقي در قلب پاريس مشابهت‌سازي شد. در آن حادثه 139 نفر جان خود را از دست دادند. تركيه در حالي به هدفي براي عمليات‌هاي تروريستي بدل شده كه سياست‌هاي اين كشور در قبال سوريه در چندسال نخست آغاز بحران كمك به هر نيروي شبه نظامي بود كه ادعا كند در سوريه به دنبال آزادي سياسي است و مقابل بشار اسد قرار دارد. با شدت گرفتن حملات تروريستي داعش، تركيه نيز به ائتلاف بين‌المللي مبارزه با اين گروه تروريستي پيوست و از ماه آگوست نيز حمله نظامي به برخي مناطق شمالي سوريه با هدف مبارزه با جريان‌هاي كردي كه آنها را تهديدي براي امنيت ملي خود مي‌خواند، آغاز كرده است. مجموعه اتفاق‌هاي تروريستي كه در تركيه رخ مي‌دهد نشان از ناكارآمدي دولت در تامين امنيت حتي شهرهاي بزرگ اين كشور دارد. از سوي ديگر برخي از تحليلگران مي‌گويند تركيه‌اي كه قادر به تامين امنيت نسبي داخلي خود نيست، چگونه مي‌تواند در مبارزه جهاني با تروريسم به خصوص در مسير مبارزه با داعش موفق عمل كند؟ سياست‌هاي اردوغان پس از كودتاي نافرجام نيمه جولاي منجر به افزايش شكاف ميان مردم و نيروهاي امنيتي شده و در بسياري از اعتراض‌هاي مدني صورت گرفته درگيري‌هايي ميان اين دو صورت گرفته است. با توجه به گزارش‌هايي كه درباره حمله به شهروندان پس از اعلام وضعيت فوق‌العاده به گوش مي‌رسد مي‌توان گفت كه تركيه در حال تجربه خشونت‌هاي سياسي است كه در دهه‌هاي 70 و 80 ميلادي در اين كشور تجربه شده بود. پس از اين حادثه، باراك اوباما رييس‌جمهور امريكا در پيامي با ابراز همدردي با دولت و ملت تركيه از كابينه خود خواست كه در صورت نياز به دولت تركيه كمك‌هاي لازم در اين خصوص را بكنند. فدريكا موگريني، مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا نيز در پيامي با خانواده قربانيان و همچنين دولت تركيه ابراز همدردي كرد. پاپ فرانسيس، رهبر مسيحيان كاتوليك جهان در سخنراني با اشاره به حمله تروريستي اخير در استانبول گفت كه در آغاز سال ۲۰۱۷ نيز «خشونت‌ها جهان را لكه‌دار كرد.» او در سخنراني ميدان اصلي واتيكان خطاب به ۵۰ هزار تن حمله تروريستي اخير در يك كلوب شبانه در استانبول را محكوم كرد. پاپ فرانسيس گفت: متاسفانه خشونت حتي در اين شب آرزوها و نيت‌هاي خير نيز اتفاق افتاد. من آكنده از درد و رنج، همبستگي خود را با مردم تركيه اعلام كرده و براي قربانيان و زخمي‌ها و كل كشور به سوگ نشسته تركيه دعا مي‌كنم. من از خدا مي‌خواهم به همه مردم داراي حسن‌نيت كمك كنند. شجاعانه براي مبارزه با طاعون تروريست آستين‌هاي‌شان را بالا بزنند و با اين خونريزي كه جهان را از سايه ترس و از دست دادن پوشانده مقابله كنند. سال ۲۰۱۷ خوب و بدش با اعمال مردم مشخص خواهد شد. امسال زماني خوب خواهد بود كه هر يك از ما با كمك خدا به دنبال نيكي و هر روز پس از روز ديگر باشيم. صلح با نه گفتن به خشونت و نفرت و آري گفتن به برادري و آشتي حاصل مي‌شود. حملات تروريستي در تركيه در 2016 ۱۰ دسامبر: دو انفجار، ساعتي بعد از پايان مسابقه فوتبال در استانبول به كشته شدن ۲۱ نفر و زخمي شدن دست‌كم ۱۶۰ نفر انجاميد؛ اين حمله به بازهاي آزاد كردستان نسبت داده شد ۲۰ اگوست: حمله به يك مراسم عروسي جان ۳۰ نفر را گرفت؛ اين حمله به داعش نسبت داده شد ۳۰ جولاي: ۳۵ شبه‌نظامي كه قصد ورود به يك پادگان نظامي را داشتند، در درگيري با ماموران كشته شدند ۲۸ ژوئن: حمله مسلحانه به فرودگاه آتاتورك ۴۱ كشته برجاي گذاشت؛ اين حمله به داعش نسبت داده شد ۱۳مارس: در آنكارا و در اثر يك حمله انتحاري با يك خودرو بمب‌گذاري شده ۳۷ نفر كشته شدند؛ اين حمله به شبه‌نظاميان كرد نسبت داده شد ۱۷ فوريه: ۲۸ سرباز در جريان حمله به يك كاروان نظامي كشته شدند
سایر اخبار این روزنامه
اصولگراها از ريش‌سفيدان حرف شنوي ندارند
فراخوان كاهش مصرف گاز
روحاني در حال حاضر رقيبي ندارد
احتمال استعفاي احمد مسجد جامعي
سروش رفيعي : بعد اردوي تيم ملي تصميم مي‌گيرم
واردكننده‌ها حق گرانفروشي ندارند
تعيين تكليف تحقيق و تفحص از شهرداري پيش از انتخابات
رشداقتصادي زير سايه «اعداد مخفي»
هنرمند اصيل نافرمان است
راهبرد و ابزار مخالفان دولت
ريه شهرها از كار افتاده‌است
تراژدي سال نو
... آبروداري نيست، عين آبروريزي است
سكوت روحاني
روحاني در حال حاضر رقيبي ندارد
اصولگراها از ريش‌سفيدان حرف شنوي ندارند
اصولگراها از ريش‌سفيدان حرف شنوي ندارند
فراخوان كاهش مصرف گاز
سروش رفيعي : بعد اردوي تيم ملي تصميم مي‌گيرم
روحاني در حال حاضر رقيبي ندارد
احتمال استعفاي احمد مسجد جامعي
فراخوان كاهش مصرف گاز
واردكننده‌ها حق گرانفروشي ندارند
سروش رفيعي : بعد اردوي تيم ملي تصميم مي‌گيرم
احتمال استعفاي احمد مسجد جامعي
هنرمند اصيل نافرمان است
واردكننده‌ها حق گرانفروشي ندارند
رشداقتصادي زير سايه «اعداد مخفي»
راهبرد و ابزار مخالفان دولت
هنرمند اصيل نافرمان است
... آبروداري نيست، عين آبروريزي است
رشداقتصادي زير سايه «اعداد مخفي»
راهبرد و ابزار مخالفان دولت
تراژدي سال نو
... آبروداري نيست، عين آبروريزي است
سكوت روحاني
تعيين تكليف تحقيق و تفحص از شهرداري پيش از انتخابات
تراژدي سال نو
ريه شهرها از كار افتاده‌است
تعيين تكليف تحقيق و تفحص از شهرداري پيش از انتخابات
سكوت روحاني
ريه شهرها از كار افتاده‌است
