روزنامه ابتکار
1396/01/17
انتخابات و شعار هایی که اجزایشان منجر به بحران می شود پوپولیسم کاندیداها بر محور اقتصاد
گروه اقتصادی- ژوبین صفاری: رقابت های انتخاباتی این روزها گام های نخست خود را آغاز کرده است. شعارهای انتخاباتی در این دوره بیشتر از گذشته محوریت اقتصادی دارد. جریان های مخالف دولت هر کدام به نوعی اظهار نظرها و نقدهای خود را پیرامون ضعف مدیریت اقتصادی در دولت یازدهم مطرحمی کنند. وعده های انتخاباتی نیز با تمرکز بر مسائلی چون افزایش یارانه و یا ایجاد اشتغال از زبان شخصیت هایی که احتمال کاندیداتوری در رقابت ریاست جمهوری را دارند بیان می شود. فارغ از اینکه این شعارها تا چه حد جنبه عملیاتی داشته باشد باید دید در صورت تحقق این وعده ها چه تبعاتی گریبان اقتصاد کشور را خواهد گرفت؟ نمونه این شعارها را می‌توان در وعده‌های اقتصادی رئیس دولت نهم یافت که نتیجه آن رکود، تورم و رشد منفی اقتصادی شد. از نگاهی دیگر بیان غیر علمی مباحث اقتصادی تنها می تواند هیجان لحظه ای مردم را برای انتخاب جریان خاص برانگیزد در حالی که به عقیده بسیاری از کارشناسان این
گفته ها هیچ مبنای منطقی و عینی ندارد. این نوع بیان و نگاه البته مختص فضای انتخاباتی ایران نیست. نمونه متاخر تر از این دست شعارها و وعده ها را در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دیدیم و نتیجه آن نیز پیروزی این وعده ها بود. برخی مطالعات در این زمینه نشان می‌هد که سلطه جریان پوپولیستی( عوام فریبانه) نتیجه اختلاف و شکاف طبقاتی است اما راه جلب آراء عمومى توسط پوپولیست‌ها توضیح مشکلات اقتصادى و ارائه راه حل‌هاى مردم پسند است . این شیوه اصرار دارد تا یک نفر را منجی بداند و وضعیت اقتصادی را با یک دگمه به وضعیت ایده آل شیفت کند. کارشناسان اقتصادی معتقدند با توجه به شرایط فعلی کشور این رویکرد نتیجه مطلوبی نخواهد داشت.
مرتضی ایمانی راد تحلیلگر اقتصاد بین الملل در این خصوص گفته بود:« اقتصاد ایران با توجه به مشکلات اقتصادى موجود و گره در هم تنیده سیستم پولى و بانکى و بیکارى گسترده ، مستعد شکل گیرى یک جنبش پوپولیستى است و چون هنوز این ایده وجود دارد که اقتصاد را با قدرت حاکمیت و دولت فراگیر می توان در کوتاه ترین زمان و از طریق هزینه کردن سرو سامان داد ، بسترهاى آن در حوزه سیاستگذارى هم قوى است .
با توجه به حساسیت بالاى اقتصاد ایران از نظر سیاست گذارى و رفع مشکلات موجود که به شدت وابسته به استمرار نظم موجود است ، یک قدرت پوپولیستى مى تواند مشکلات پنهان موجود را تبدیل به یک بحران تمام عیار کند.»
با این تحلیل می توان برخی از شعارهای انتخاباتی مطرح شده توسط اشخاص مختلف را بررسی کرد. بعضی از این شعارها از زبان کسانی مطرح می شود که خود زمانی دارای مسئولیت بودند و کارنامه مدیریتی شان چندان پر بار نبود.
فاجعه وعده یارانه 250 هزار تومانی
یارانه نقدی دولت احمدی نژاد قرار بود عدالت اجتماعی را به ارمغان بیاورد. اقدامی که به لحاظ کارشناسی در هیچ جای دنیا پذیرفته نبود سبب شد تا نقدینگی رشد پیدا کند و باعث ایجاد تورم شود. حمید بقایی یکی از کسانی است که وعده یارانه 250 هزار تومانی را داد. پیش از این نیز محسن رضایی از کم بودن مبلغ یارانه‌ها سخن گفته بود. روز گذشته وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این خصوص گفت:« عده‌ای موضوع یارانه ۲۵۰هزار تومانی را مطرح کرده‌اند و این امر بازی با نیازهای مردم و ایجاد رضایت آنی و «غیرممکن» است.»
تبعات یارانه نقدی البته سوخت شدن منابع دولت به جای صرف تولید و اشتغال است. پیش از این مرتضی عماد زاده کارشناس اقتصادی در گفت و گو با «ابتکار» با اشاره به تبعات پرداخت یارانه نقدی، گفته بود: یارانه 45 هزار و 500 تومان از ابتدا در تئوری و عمل تورم زا بود، این موضوع طی هشدارهایی به رئیس جمهور سابق ارائه شد که بعد ها تبعات آن در اقتصاد عینی شد.
این استاد دانشگاه، پرداخت یارانه نقدی را به مثابه ریختن پول با بالگرد بر سر مردم شهر دانسته و گفته بود: این شیوه اقتصادی نه در ایران که در هیچ کشور دیگر جواب نمی دهد بنابراین مردم دیدند که پرداخت این یارانه سبب شد تا چند برابر آن از طریق تورم از جیبشان خالی شود.یارانه ها به هیچ قشری به خصوص مردم مستمند کمکی نخواهد کرد چنانچه بیشترین ضربه را به همین قشر می زند.
اقتصاد را چه کسی به لبه پرتگاه برد؟
طی روزهای گذشته رستم قاسمی وزیر نفت دولت دهم اظهار کرده بود:« اقتصاد در لبه پرتگاه قرار دارد و ما در بدترین روزهای تحریم 170 میلیارد دلار نفت فروختیم که نشان می‌دهد، ما توانستیم از بحران عبور کنیم. » وی البته هیچ اشاره ای به روزهایی که کشورهایی نظیر هند به جای یورو روپیه پرداخت
می کرد و یا نفت به افراد خاص سپرده شد تا از طرق مختلف آن را به فروش برسانند اشاره ای نکرد. اقتصاد ایران در سال‌های پایانی دولت دهم با تورم بالا و رشد منفی مواجه بود و فروش نفت به پایین ترین حد خود رسیده بود.
فرصت آزمون و خطا و تامین 300 هزار میلیارد تومان برای اقتصاد
مهرداد بذرپاش جوان‌ترین مدیر دولت احمدی نژاد که بدون سابقه مشخصی از مدیریت، مسئولیت هدایت یکی از بزرگترین خودروسازی های کشور را برعهده گرفت. وی طی روزهای گذشته عنوان کرده بود: « که امروز کشور با مشکلات عدیده‌ای روبه رو است و دیگر فرصتی برای آزمون و خطا وجود ندارد.» وی افزوده بود: ۳۰۰هزار میلیارد تومان لازم است تا اقتصاد کشور به دو سال قبل بازگردد. »
این در حالی است که بذرپاش حامی و مدیر پر درآمدترین دولت تاریخ و البته یکی از مخالفان تصویب برجام در مجلس شورای اسلامی بود. کارشناسان معتقدند یکی از پیش
شرط های پویایی در اقتصاد سرمایه گذاری خارجی و ارتباط با سایر کشورهاست. به نظر می رسد این تامین مالی با مخالفت برجام مغایرت داشته باشد.
نجات ملت از یک دولت خسته و کم‌کار
بذرپاش همچنین در ایلام گفته بود:« ان‌شاءالله انتخابات آینده نجات ملت از یک دولت خسته و کم‌کار باشد.» آنچه مشخص است طرح و برنامه هایی که گاه در دولت قبل الساعه خلق
می شد هنوز برای کشور تبعات جبران ناپذیری داشته است.
طرح هایی که برای تکمیل آن باید منابع زیاد و همچنین سال های زیادی را صرف کرد. اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهور پیش از این گفته بود برای تکمیل طرح های نیمه تمام باید 20 سال زمان صرف شود.
سایر اخبار این روزنامه
حادثه شیمیایی در ادلب خشم جهانی را برانگیخت
شلیک به قلب مذاکرات سوری
زلزله ای به بزرگی 6 ریشتر و پس لرزه هایش بخش هایی از خراسان رضوی را لرزاند
لرزه بر تن خراسان تخریب 40 تا 100 درصدی چندین روستا
انتخابات و شعار هایی که اجزایشان منجر به بحران می شود
پوپولیسم کاندیداها بر محور اقتصاد
«ابتکار» از قیمت انواع میوه در فصل بهار گزارش می‌دهد
نوبرانه‌هایی به قیمت طلا!
تنها دو سال دیگر برای بهره‌وری از طرح هیرکانی برای تولید زیست‌توده باقی مانده است
شهرام نیا: فرصت هایی برای معرفی کاندیداها بدون مغایرت با قانون انتخابات کشور فراهم می شود
علی محقق
چرا سراغ رئیسی رفته اند؟
در جلسه هیات وزیران مطرح شد
اعضای دولت از روحانی در انتخابات حمایت می‌کنند
«جمنا»یی‌ها در انتظار نظر نهایی رئیس آستان قدس رضوی برای کاندیداتوری در انتخابات
پرسپولیس با شکست پیکان به قهرمانی نزدیک تر شد
روحانی در جلسه هیات ویژه گزارش ملی حادثه ساختمان پلاسکو:
برای نخستین‌بار بررسی حادثه‌ای ملی توسط هیاتی مستقل و علمی انجام شد
