روزنامه آرمان امروز
1397/04/21
بی ثباتی بازار ثانویه با نرخ چندگانه ارز
در حال حاضر حداقل سه نرخ ارز در بازار موجود است که برای کالاهای اساسی 3800 و 4200 تومان در نظر گرفته شده و نرخ سوم همان نرخی است که در بازار ثانویه بر اساس عرضه و تقاضا تعیین میشود. راجع به بازار یک نکته نباید فراموش شود. همان طور که ارز 4200 تومانی که از اردیبهشت ماه تعیین شد، دوام چندانی نداشت، این شرایط نیز قابل دوام نخواهد بود، چون تنوع تقاضای ارز در ایران زیاد است و مساله دیگر اینکه تنوع کالاهای صادراتی هم وجود دارد. آنچه در این میان فقدان آن احساس میشود، یکسانسازی نشدن نرخ واقعی ارز است. در حال حاضر 20 درصد ارز حاصل از صادرات غیرنفتی در بازار ثانویه عرضه میشود و 80درصد که بسیار قابل توجه و تعیین کننده است، به سایر کالاهایی اختصاص مییابد که دولت مکلف به تعیین ارز آن است. یعنی در جریان اصلی ماجرا باز هم قیمت اعمالی دولت به طور قابل ملاحظهای محسوس است و این در حالی رخ میدهند که راه حل کاهش التهاب بازار ارز این است که دولت به دنبال یکسانسازی نرخ ارز در این بازار باشد. این کار چندین نتیجه مثبت درپی خواهد داشت. یکی حذف بستر رانت و فساد است که معمولا از وجود چند نرخی بودن ارز نشات میگیرد. نتیجه مثبت دیگر تکلیف عرضه کننده ارز و متقاضی روشن خواهد شد. یک رویداد بسیارمهم دیگر هم هست؛ از آنجایی که نرخ ارز در اقتصاد و بازارهای موجود در ایران یک لنگر تعادل است، یکسانسازی نرخ ارز منجر به حرکت کردن بازارها به سمت تعادل خواهد شد. وقتی بازار تفکیک میشود و در چند نوع بازار کالا با قیمتهای متفاوت عرضه میشود هیچ دستورالعملی برای پیشبرد بازارها کامل نخواهد بود. در چنین شرایطی همانا یکسانسازی نرخ ارز است که در کنار دستورالعملها به پیشبرد اهداف بازار در راستای توسعه اقتصاد و گسترش ثبات و امنیت در بازار کمک خواهد کرد. متاسفانه نرخ ارز در ایران، امروزه در عراق، افغانستان و کردستانعراق تعیین میشود و دلیل اصلی این رویداد هم نبود عرضه و تقاضای واقعی در اقتصاد ایران است. برای برچیدن این نوع قیمتگذاری ارز در بازار راهکار در دستان دولت است و آن چیزی نیست جز اینکه بگذارد قیمت ارز در تهران تعیین شود نه در کابل و دبی و اربیل. وقتی یکسانسازی نرخ ارز اتفاق افتد نظارت دولت بهترین راهکار برای جلوگیری از اجحاف قیمتگذاری کالاست، اما با وجود بیش از دو میلیون واحد صنفی در ایران وقتی قیمت ارز چندگانه باشد، کنترل این تعداد واحدهای صنفی برای آشکار شدن اینکه کالاهای موجود در انبار این بنگاهها مربوط به کدام نرخ ارز است، کار بسیار دشوار و احتمالا غیرممکن خواهد بود. وقتی نرخ ارز در بازار یکسان است، نیازی به این نخواهد بود که ببینیم هر نرخ ارز مربوط به کدام دسته از کالاهاست، زیرا همه از نرخ ارز واحدی بهرهمند هستند.* اقتصاددان
سایر اخبار این روزنامه
تلویزیون در قاب شکایتهای تازه
ایران در عزایحادثه سنندج
پیام مهم تهران به مسکو
دولت تغييرات كابينه را كليد بزند
مستند «بیراهه» نهایت بیتدبیری صداوسیما بود
شکست پروژه «اختلاف ۱+۱»
دولت تمام ارز را وارد بازار ثانویه کند
رسالت رسانه؛ مبارزه با فساد
یاد د اشـتهـای اخـتصـاصـی
نکاتی درباره سفر ولایتی به مسکو
بی ثباتی بازار ثانویه با نرخ چندگانه ارز
جزئیات جدید تغییر ساختار جامعه روحانیت مبارز