صداوسیما و اصل بی‌طرفی

از آغاز به کاردولت یازدهم عملکرد دولت در هرحوزه‌ای، یا پوشش رسانه‌ای داده نشده، یا کم بدان پرداخته شده است. این درحالی است که در دولت گذشته تمام عملکرد دولت درهرحوزه‌ای پوشش رسانه‌ای گسترده‌ای داده می‌شد، اما اکنون نه‌تنها اقدام به پوشش عملکرد دولت نمی‌کنند، بلکه سخنرانی رئیس‌جمهور نیز که درباره اقتصاد مقاومتی بود، از صداوسیما پخش ‌نمی‌شود. از ابتدا تاکنون برنامه کاری صداوسیما در ایام انتخابات با ایام عادی تفاوت داشته و روال کاربدین گونه بوده که اگر رئیس‌جمهور مستقر، رئیس مجلس یا مقام درجه یک دیگری کاندیدای ریاست‌جمهوری می‌شدند، تا یک هفته مانده به تبلیغات انتخاباتی، صداوسیما به‌طور عادی اخبار عملکرد دولت و مجلس را پوشش می‌داد، اما درحال حاضر نباید شک کرد که صداوسیما نیز مانند بسیاری از اصولگرایان به‌طور جدی به کاندیدای جمنا گرایش دارد. از دوسه‌ماه قبل مشخص بود که حجت‌الاسلام ابراهیم رئیسی در این انتخابات حضور خواهد داشت، چون بارها صداوسیما نماز جماعت وی را پخش نموده است. البته این خود جای بحث دارد که چرا باید نماز جماعت یک کاندیدا در آستانه انتخابات پخش شود، اما سخنرانی رئیس‌جمهور درست پوشش داده ‌نشود؟ قبل از ابراهیم‌رئیسی مرحوم‌آیت‌ا... واعظ طبسی تولیت آستان قدس رضوی بود، اما هیچ‌گاه صداوسیما بدین‌گونه فعالیت وی را منعکس نمی‌کرد. صداوسیما نمی‌تواند به‌مثابه یکی از اعضا در جناح اصولگرایان فعالیت کرده و اساسا به قوانین و مقررات بی‌اعتنا باشد و مطابق میل خود رفتار کند. درصورتی که صدا وسیما تک‌صدایی باشد و تنها به گسترش تفکرات جناح راست و محافظه‌کار مبادرت کند، بی‌تردید اقبال در میان جامعه را از دست خواهد داد، از چشم مردم افتاده و اعتبار سابق را نخواهد داشت. گاهی مشاهده می‌شود که صدا‌وسیما نتوانسته پابه‌پای سایر رسانه‌ها در جامعه نفوذ کرده و تاثیرگذاری بیشتری داشته باشد. صداوسیما حتی در مقابل سایر رسانه‌ها به‌ویژه رسانه‌های مجازی قدرت مقابله بالایی ندارد و درنتیجه ممکن است اعتبارش را از دست بدهد. شاید دلیل صداوسیما برای پوشش یا عدم‌پوشش عملکرد دولت مساله انتخابات است، اما این کار نباید به‌عنوان بهانه از اطلاع‌رسانی فعالیت‌های دولت جلوگیری کند. گرایش سیاسی مسئولان صداوسیما نمی‌تواند تعیین‌کننده باشد.‌ در دولت گذشته صداوسیما در روزهای تبلیغات نیز به پوشش تمام عملکرد دولت می‌پرداخت؛ اگر خلاف قانون بود، چرا آن زمان این عمل انجام شد؟ از سوی دیگر، عدم پوشش عملکرد دولت و سخنرانی رئیس‌جمهور موجب می‌شود شائبه جهتگیری سیاسی مسئولان صداوسیما بیشتر قوت بگیرد. زمانی ریاست وقت سازمان صداوسیما گفته بود که دولت بودجه ما را نمی‌دهد، درحالی‌که همه می‌دانند صداوسیما تحت‌نظر دولت نیست و طبیعتا بودجه‌اش نیز از محل دیگری تامین ‌می‌شود. صداوسیما درمجموع با آقای روحانی و مجموعه اصلاح‌طلبان مخالف است و هرکار که صلاح بداند، انجام می‌دهد. جامعه ایران، سیاسی است و سریع می‌فهمد که صداوسیما چگونه عمل‌می‌کند. بنابراین عملکرد صداوسیما تاثیری بر دولت ندارد و چه‌بسا برعکس برای آقای روحانی موثر باشد. مردم فهمیده‌اند که صداوسیما می‌خواهد چهره‌ای را که هیچ‌گونه سابقه اجرایی و دولتی ندارد، به جامعه تحمیل کند. اگر این‌رسانه تنها رسانه‌ای بود که مردم با آن سروکار داشتند، شاید می‌شدگفت که عملکرد صداوسیما برجامعه تاثیرگذار است، اما وقتی همه مردم یک رسانه در جیب دارند، صداوسیما تاثیر آن‌چنانی ندارد. رسانه ملی باید همان‌طور که در قانون‌اساسی و قوانین مربوطه نیز ذکر شده، رسانه‌ای ملی و مردمی باشد. صداوسیما باید فراتر از جناح‌ها و شخصیت‌ها حرکت کند و منعکس‌کننده نظر مردم باشد. سال‌های متمادی است که صداوسیما دست اصولگرایان است و گاه هرطور صلاح دانسته، عمل کرده است. از این رو مردم این مساله را دیده‌ا‌‌ند و مخاطب چنین برنامه‌هایی نخواهندبود.
* کارشناس رسانه