روزنامه قانون
1397/05/15
زنگ خطر طرح بازآفريني شهري
تهران شهر هزار مشكل است. مشكلاتي كه آنچنان در هم تنيده شده كه سرنخ حل هركدام‌شان در گرو حل ديگري و بسته به سرانجام رسيدن آن است. سال‌هاست كارشناسان از هزاران مشكل پايتخت مي‌گويند.آلودگي زيست محيطي،ترافيك و از همه مهم تر بحث ايمني شهر؛ از آن دست موضوعاتي كه به سرعت نيازمند رسيدگي است اما بايد توجه داشت كه قبل از رسيدگي به اين موضوعات بايد فكري اساسي به حال «بافت فرسوده» شهر كرد تا اميدي براي حل مشكلات ديگر ايجاد شود.بافت فرسوده همچون آتش زير خاكستر است كه هر لحظه امكان شعله‌ور شدن و وقوع يك فاجعه در آن وجود دارد. براساس آمار بيش از سه هزار و 270 هکتار بافت فرسوده در تهران وجود دارد كه 22 درصد پلاک‌هاي تهران را به‌خود اختصاص داده است. تراكم بالاي جمعيت و عدم امكان امدادرساني در مواقع بحراني، دو شاخصه مهم بافت فرسوده به‌شمار مي‌روند. دو شاخصه‌اي كه در مواقع بحران تراژدي‌هاي غم‌انگيزي را خلق خواهند كرد.
درچند سال اخير براي جلوگيري از وقوع فاجعه در تهران، نوسازي بافت فرسوده مطرح شده؛ شهرداري بسته‌هاي تشويقي براي نوسازي بافت‌هاي فرسوده پايتخت ارائه كرده اما اين بسته‌هاي تشويقي با استقبال مالكان بافت‌هاي فرسوده مواجه نشده است و همچنان بافت‌هاي فرسوده در شهر جولان مي‌دهند. اين مناطق تهران بیشتر در محدوده مرکزی شهر و در مناطق 12، 11 و 10 و همچنین مناطق حاشیه‌ای محدوده مرکزی مانند مناطق 15، 14، 7 و 17 متمرکز شده است. به‌جرات مي‌توان گفت پاشنه آشيل شهرداري تهران بحث ساخت و ساز است.
تراكم‌فروشي، شهرفروشي، ساخت خانه‌هاي غيراستاندارد و ... چالش‌هاي اصلي مديران شهري تهران بوده است كه از مساله ساخت و ساز نشأت مي‌گيرد.
بسياري از خانه‌ها به‌دور از چشم مهندسان ناظر يا جلوي چشم آن‌ها بدون رعايت استانداردهاي لازم ساخته مي‌شوند و از آنجايي‌كه استاندارهاي اوليه در آن‌ها رعايت نشده است، ناپايدار و درنهايت فرسوده محسوب مي‌شوند. براساس آمار، 43درصد از کل واحدهای مسکونی تهران ناپایدار هستند و هر روز به اين آمار افزوده مي‌شود.
يكي از طرح‌هايي كه درچند سال اخير براي نوسازي بافت فرسوده از سوي دولت پيشنهاد شده و مطالعات بسياري نيز روي آن صورت گرفته، طرح «بازآفريني شهري» است. به‌گفته معاون مسكن وزير راه و شهرسازي، طرح بازآفرینی شهری بر نوسازی بافت‌های فرسوده میانی یا درون شهرها متمرکز است. پیشنهادی که برای بازسازی و تامین مسکن وجود دارد این است که در دهه آینده سرمایه‌گذاری در این بافت‌ها باشد. فرآیند اجرا در نوسازی بافت‌های فرسوده به‌صورت محله‌محور است یعنی همزمان با نوسازی مسکن امکانات محله و امکانات شهری متناسب با آن بازسازی میشود و توسعه می‌یابد.
بر اساس برنامه توسعه ششم سالی 270محله در قالب بازآفرینی باید نوسازی شوند که این امر توسط بخش خصوصی و توسعه‌گران انجام میشود و زمین را یا خود مردم می‌دهند یا دولت از زمین‌های دولتی واگذار می‌کند و بانک‌ها نيز متناسب با پروژه، تامین مالی را با پرداخت تسهیلات برعهده می‌گیرند.
اما بازآفريني شهري نيز مانند صدها طرح ديگر در حوزه مديريت شهري گويا قرار است به بيراهه رود. دولت باوجود تمامي كارهاي مطالعاتي چند سال اخير روي طرح بازآفريني شهري، نوسازي بافت فرسوده در پايتخت را به تيمي غيرتخصصي سپرده است.
طرحي غيركارشناسي و البته ناكارآمد از سوي اين تيم براي نوسازي بافت فرسوده پيشنهاد شده كه در كمال ناباوري شهرداري تهران نيز براي اجراي آن پاي كار آمده است.
در اين طرح قرار است در زمين‌هاي باز شهري، ساختمان‌هايي براي انتقال جمعيت ساكن در بافت فرسوده، ساخته شود و پس از نوسازي بافت فرسوده، دوباره شهروندان در خانه‌هاي خود ساكن شوند.
طرحي كه هيچ‌گاه در طرح‌هاي جامع و تفصيلي تهران ديده نشده است و درصورت اجرايي شدن مي‌تواند آينده پايتخت را به مخاطره بيندازد. اما به اعتقاد بسياري از كارشناسان اين طرح غيرقابل اجراست و تنها در اين ميان زمان براي نوسازي و بيت‌المال به‌هدر مي‌رود.
البته اين نگاهي خوشبينانه به طرح است چراكه در سال‌هاي اخير طرح‌هاي غيركارشناسي مانند ده‌ها پل و تقاطع غيرهم سطح در تهران اجرا شده و پيامدي جزو اتلاف بيت‌المال و كور شدن گره ترافيك براي اين كلانشهر نداشته است. پاي كار آمدن شهردار تهران در اجراي اين طرح مي‌تواند زنگ خطري براي پايتخت، شهروندان و مسئولان دلسوز باشد، فرصتي كه نبايد از دست رود.
سایر اخبار این روزنامه
با سياست تنش‌زا به توسعه نمي‌رسيم
هنگامه افشاگري
تجميع، كليد نوسازي بافت فرسوده
مانور روي ريل دروغ
موضوع اتباع غیر مجاز در خصوص ایرانی‌های خارج از کشور هم صدق می کند
اقتصاد کشور «کودک کار و زباله گرد» باز توليد مي كند!
حامیان طرح جامع وکالت وابسته به یک جریان سیاسی هستند
آواز شوالیه در خیابان
آقازاده ها در موسیقی ایران
هیچ کس مجرم نیست؛ مگر جرمش در دادگاه صالحه اثبات شود
زنگ خطر طرح بازآفريني شهري
بازداشت معاون ارزی بانک مرکزی
