روزنامه اعتماد
1397/05/16
اصلاح سياست‌هاي مهاجرپذيري
در دنيا كشورهاي مختلف اگر نخواهند يا نتوانند مهاجران را بپذيرند، قبل از ورود مهاجران به كشورشان تكليف آنها را روشن مي‌كنند و معمولا قبل از ورود مهاجران اردوگاه‌هايي را براي افرادي كه مي‌خواهند وارد اين كشورها شوند در نظر مي‌گيرند، افراد مدتي در كمپ‌ها اقامت دارند و اگر تصميم دولت اين باشد كه به آنها اوراق قانوني بدهند، آنها را به عنوان مهاجر مي‌پذيرند و در غير اين صورت از ورود آنها به كشور ممانعت به عمل مي‌آيد. اين اقدام دولت ايران كه به عناوين مختلف افراد وارد كشور مي‌شوند و در داخل كشور تصميم به رد مرز آنها گرفته مي‌شود، درست نيست. وقتي مهاجران به خصوص كودكان كه عموما همراه خانواده‌هاي خود وارد كشوري مي‌شوند، بايد از خدمات مختلف آموزشي و بهداشتي برخوردار شوند. دولت ايران اگر مي‌خواهد اين مساله مثل تمام كشورها، به خوبي حل و فصل شود، بايد سياست مهاجرپذيري خود را روشن كند و قبل از ورود اين افراد به كشور در مورد پذيرش آنها تصميم بگيرد. بخش زيادي از اين افراد با خانواده به ايران مي‌آيند، بعضي از كودكان مهاجر در ايران متولد مي‌شوند اما هنوز تكليف‌شان مشخص نيست. چنين روندي در برخورد با مهاجران در كشورهاي ديگر متداول نيست. از طرفي سياست‌هايي كه در برخورد با مهاجران به كار گرفته مي‌شود، براي عده‌اي قاچاقچي درآمدزا شده است و بعيد به نظر مي‌رسد كه نيروهاي امنيتي و انتظامي از اين مساله مطلع نباشند. اما اينكه چرا مانع اين روند قاچاق نمي‌شوند، مشخص نيست. وقتي اين مهاجران را رد مرز مي‌كنند، قاچاقچيان چند ميليون تومان از اين افراد دريافت مي‌كنند تا آنها را دوباره و به شكل غيرقانوني وارد ايران كنند. متاسفانه اين مهاجران براي گروه‌هاي مختلف نوعي منبع درآمد هستند.قاچاقچيان به نوعي، پيمانكاران شهرداري كه از كودكان مهاجر در جمع‌آوري و تفكيك پسماند به شكل زباله‌گردي استفاده مي‌كنند به شكلي و كساني هم كه در كارهاي ساختماني از اين افراد استفاده مي‌كنند به نوعي از حضور اين افراد سوءاستفاده مي‌كنند. اما با وجود اين موارد روشي هم كه ايران در برخورد با مهاجران در پيش گرفته است با موازين بين‌المللي سازگار نيست. افرادي وارد كشور شوند و از آنها استفاده اقتصادي صورت گيرد و بعد از مدتي رد مرز شوند. در عين حال اقدامات ضربتي در برخورد با مهاجران روش درستي نيست. البته اين اقدامات ضربتي تنها محدود به برخورد اخير با مهاجران پاكستاني در شهر‌ري نمي‌شود، در برخورد با كودكان كار هم روش‌هاي نادرستي به كار بسته مي‌شود.
«جمع‌آوري كودكان كار» هم يك طرح ضربتي است كه نتيجه بخش نبوده و نيست. اخيرا شهردار تهران اعلام كردند كه تا پايان سال تكليف كودكان كار و خيابان را روشن مي‌كنيم. كودكاني كه از شهرهاي ديگر آمده‌اند را به شهر خودشان و اتباع خارجي را هم به كشور خودشان بازميگردانيم. در اينجا بايد پرسيد به چه شكل اين كودكان به كشورشان باز مي‌گردند؟ آيا قرار است با اين برخوردهاي غير اصولي با آبروي ايران در سطح بين‌المللي بازي كنيم؟ در مورد كودكاني كه از شهرهاي ديگر به تهران آمده‌اند هم بايد به اين نكته توجه شود كه چرا اين كودكان براي كار به تهران مي‌آيند؟ آيا مساله‌اي كه باعث مهاجرت آنها به تهران شده را حل مي‌كنيم و بعد آنها را به شهرهاي‌شان بازميگردانيم؟ تا به حال 34 بار طرح جمع‌آوري كودكان كار و خيابان اجرا شده، اما باز هم اين كودكان در حال كار در خيابان‌هاي تهران هستند. مسوولان چقدر از شرايط موجود آگاهند كه چنين پيشنهادهايي ارايه مي‌كنند؟ مي‌گويند اين كودكان بدسرپرست هستند، اين بدسرپرست بودن كجا به مجريان اين طرح‌ها ثابت مي‌شود؟ در خيابان؟ بدسرپرست بودن كودك بايد توسط قاضي مشخص شود. جمع‌آوري كودكان از خيابان جرم است، اول به دليل اينكه هيچ قانوني در سطح ملي و بين‌المللي اجازه نمي‌دهد كودك از خانواده‌اش جدا شود و دوم اينكه تاييد بدسرپرست بودن كودك بايد در دادگاه و توسط قاضي صورت گيرد. مجريان اين طرح‌ها چرا به خانه‌هاي اين كودكان مراجعه نمي‌كنند تا از نزديك شرايط زندگي آنها را ببينند و دلايل كارشان را بررسي كنند. سازمان‌هاي مردم‌نهاد در زمينه حمايت از كودكان كار و خيابان، نخستين كاري كه انجام مي‌دهند اين است كه به سراغ خانواده اين كودكان مي‌روند و شرايط او را بررسي مي‌كنند. كاش مجريان اين طرح‌ها در عوض برخوردهاي ضربتي و اجراي طرح‌هاي جمع‌آوري كودكان، از الگويي كه سازمان‌هاي مردم نهاد در مناطق حاشيه‌نشين براي حمايت از اين كودكان دارند، استفاده كنند. ما در شبكه ياري كودكان تصميم گرفته‌ايم كه اگر دوباره طرح جمع‌آوري كودكان كار از سطح خيابان اجرا شود، نسبت به مجريان طرح اعلام جرم كنيم. به دو دليل روشن، اول: جدا كردن كودك از خانواده و دوم: قضاوت در مورد بدسرپرست بودن كودك در خيابان نه دادگاه. مجريان اين طرح‌ها بايد متوجه باشند كه هر دو اين موارد جرم است.
روانشناس و رييس هيات‌مديره
شبكه ياري كودكان
سایر اخبار این روزنامه
رفراندوم چه عيبي دارد
اميد چيزي نيست كه به ما هديه كنند
از دولت شروع‌كنيد
مردم ژست مذاكره شما را باور نمي‌كنند
محدوده اختيارات رييس‌جمهور
معلمان و «روز خبرنگار»
اصلاح سياست‌هاي مهاجرپذيري
كنترل نقدينگي با حمايت از توليد
آب ژرف، روزنه اميدي براي سيراب‌شدن سيستان و بلوچستان
بنزين 5000 توماني شايعه است
سند برجام را بايد زنده نگه داريم
برگرداندن ميز بازي
