خبر بد بولتون برای نتانیاهو

مذاکرات جان بولتون، مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور آمریکا با نیکولای پاتروشیف، دبیر شورای امنیت روسیه روز پنجشنبه در ژنو برگزار شد. یکی از مهم‌ترین محورهای این مذاکرات، گفت‌وگوی طرفین درباره حضور ایران در سوریه بوده است. بولتون که اوایل هفته گذشته به سرزمین‌های اشغالی سفر کرده بود، در فلسطین اشغالی نسبت به پیگیری حضور ایران در سوریه و نگرانی‌های رژیم صهیونیستی از این موضوع تاکید کرده بود. به گزارش «وطن امروز»، بولتون پس از سرزمین‌های اشغالی، به ژنو رفت تا این خواسته اسرائیلی‌ها را در مذاکرات با روس‌ها در میان بگذارد. با این حال اما گویا او از ژنو دست خالی بازگشته است. بولتون در ژنو در مذاکره با پاتروشیف، 2 نکته مهم را درباره حضور ایران در سوریه متوجه شده است؛ نکته اول اینکه روس‌ها حضور ایران در سوریه را به دلیل دعوت بشار اسد از ایران برای این حضور، قانونی می‌دانند و درباره حضور نیروهای ایرانی در سوریه با آمریکا هم‌عقیده نیستند. نکته مهم‌تری که جان بولتون از آن باخبر شده اینکه او متوجه این واقعیت شده که روسیه با وجود حضور در سوریه اما تاثیر چندانی بر تصمیماتی در اندازه حضور ایران در دمشق ندارد. این واقعیتی است که رسانه‌ها و کارشناسان روس نیز به آن پی برده‌اند. با وجودی که برخی منابع رسانه‌ای غربی پس از دیدار بولتون و پاتروشیف ادعا کردند روسیه و آمریکا درباره حضور ایران در سوریه و ضرورت کاهش این حضور هم‌نظر هستند اما مقامات روس بلافاصله به این ادعا واکنش نشان دادند و تصریح کردند روسیه حضور ایران در سوریه را مشروع و قانونی می‌داند.  این موضوع را معاون وزیر خارجه روسیه بعد از دیدار بولتون و پاتروشیف در ژنو اعلام کرد. «سرگئی ریابکف» که یکی از اعضای هیات روس در دیدار پنجشنبه‌شب با هیات آمریکایی به ریاست «جان بولتون» در ژنو بوده، اظهاراتی درباره این دیدار مطرح کرد. مقام ارشد روس در واکنش به اظهارات مشاور امنیت ملی آمریکا در نشست خبری مشترک با «نیکولای پاتروشیف» همتای روس خود درباره لزوم خروج ایران از سوریه، حضور ایران در این کشور را قانونی خواند. به گزارش فارس، ریابکف گفت: «ما با احترام زیاد در قبال تدابیر و اقدامات ایران برای تامین امنیت خود و اقداماتش از قبیل اقدامات در سوریه رفتار می‌کنیم. حضور ایران در سوریه به دعوت دولت قانونی این کشور انجام شده است، البته این بدان معنا نیست که هیچ چشم‌انداز یا فضایی برای کار کردن در این زمینه وجود ندارد». «سرگئی ریابکف» همچنین گفت طی دیدار مشاوران امنیت ملی روسیه و آمریکا، موضوع حضور ایران در سوریه در چارچوب گسترده‌تر درباره وضعیت منطقه غرب آسیا مورد صحبت و رایزنی قرار گرفت. وی ادامه داد: «ما در این زمینه در رابطه با آمریکایی‌ها تناقض‌های زیادی را شاهد هستیم. در برخی موارد، اهداف (واشنگتن و مسکو) کاملا در نقطه مقابل هم هستند. آنچه مهم است آن است که برای ادامه گفت‌و‌گو در زمینه سوریه، زمینه‌هایی وجود دارد». غیر از اعلام موضع صریح سرگئی ریابکف درباره مشروع بودن حضور ایران در سوریه، رسانه‌های روس نیز ارزیابی‌های قابل تاملی درباره محتوای دیدار بولتون و پاتروشیف منتشر کرده‌اند. در همین راستا روزنامه نیزاویسمایا گازیتا، چاپ مسکو درباره این دیدار نوشت: مقامات روس و آمریکایی درباره حضور ایران در سوریه اختلاف‌نظر داشته‌اند. این روزنامه همچنین اذعان کرده است بولتون در مذاکرات ژنو متوجه شده‌ که روسیه تاثیری بر وضعیت حضور ایران در سوریه ندارد. به عبارتی، روسیه اگر مایل به خروج ایران از سوریه هم باشد اما توان آن را ندارد که در این‌باره اثرگذار باشد. روزنامه «نیزاویسمایا گازیتا»، چاپ مسکو روز جمعه در تحلیلی نوشت: نیکولای پاتروشیف، دبیر شورای امنیت روسیه روز پنجشنبه در ژنو مذاکراتی را با جان بولتون، مشاور رئیس‌جمهوری آمریکا در مسائل امنیت ملی انجام داد. به گزارش تسنیم، الکساندر شومیلین، کارشناس مسائل سیاسی و عضو ارشد موسسه اروپا در آکادمی علوم روسیه به این روزنامه گفته است: «آمریکا و اسرائیل مدت‌هاست بر روسیه اعمال فشار می‌کنند تا مانع ادامه حضور ایران در سوریه شود و وزارت خارجه آمریکا و پنتاگون نیز رسما این مساله را اعلام کرده‌اند. به همین دلیل سخنان بولتون در این رابطه را نمی‌توان هشدار غیرمنتظره‌ای به روسیه نامید. البته وی در مذاکرات ژنو به این نتیجه رسیده که روسیه نمی‌تواند تاثیری بر اقدامات ایران داشته باشد و آمریکایی‌ها با توجه به این مساله که منافع روسیه و ایران در حل و فصل اوضاع پس از جنگ در سوریه بر یکدیگر منطبق نیست، سعی دارند بر مسکو اعمال فشار کنند». علاوه بر این، بولتون پیش از گفت‌وگو با همتای روس خود در ژنو در مصاحبه‌ای مدعی شده بود روسیه در سوریه گرفتار شده و اکنون محتاج کمک کشورهای اروپایی برای قبول هزینه‌های مربوط به بازسازی سوریه شده است. این در حالی است که مقامات مسکو سریعا به این سخنان بولتون واکنش نشان دادند. دیمیتری پسکف، سخنگوی کاخ کرملین اعلام کرد: «چنین ادعایی اصلا صحت ندارد که روسیه در جایی گرفتار شده است، به‌خصوص از طرف مقامات واشنگتن. نباید فراموش کنیم که این نیروهای آمریکا هستند که بدون موافقت دولت سوریه در خاک این کشور حضور دارند ضمن اینکه جای خود بماند که آمریکا خود در عراق و افغانستان گرفتار شده است». با این وجود، دبیر شورای امنیت روسیه بعد از مذاکرات خود با جان بولتون در ژنو اعلام کرد با وجود اختلاف نظرات، مقامات مسکو حاضرند روی پیشنهادهای مطرح شده از طرف آمریکا کار کنند و حتی وی را برای دور بعدی رایزنی‌ها به مسکو دعوت کرد.