روزنامه جهان صنعت
1397/06/17
بررسی میدانی «جهان صنعت» از وضعیت بازار لوازم‌التحریر در آستانه سال تحصیلی جدید؛
تغییر ساعتی قیمتهانسترن یوسف‌بکیان- در حالی که انتظار می‌رود در آخرین هفته‌های باقی مانده به شروع مدارس، رونق در بازار لوازم تحصیلی و تحریر به چشم بخورد اما هنوز خبری از مشتری در این بازارها نیست. چالش‌هایی همچون نوسانات نرخ ارز، سیاست‌های نسنجیده دولت، موانع گمرکی و وارداتی، مشکل شدن تهیه مواد اولیه و... تولیدکنندگان را با چنان مشکلاتی مواجه کرده که در پی آن مردم با موج‌های پی‌درپی گرانی در بازارهای مختلف روبه‌رو هستند. از این‌رو و با توجه به اینکه قدرت خرید مردم طی سال‌های اخیر به شدت کاهش پیدا کرده، این روزها شاهد رونق کار دستفروشان در بازارهایی نظیر بازار لوازم‌التحریر هستیم در حالی که به گفته فروشندگان صنف لوازم تحصیلی و نوشت‌افزار، هنوز بازار در رکود به سر می‌برد.
به گفته اصناف و فعالان حوزه لوازم‌التحریر، موانع گمرکی و سیاست‌های نابسامان ارزی دولت شرایطی را در بازار به وجود آورده که نه‌تنها واردات این قبیل کالاها مشکل شده بلکه حتی مواد اولیه کالاهای تولید داخل همچون چوب مداد و جوهر خودکار نیز پس از ماه‌ها بلاتکلیفی و معطلی، پشت درهای گمرک باقی مانده است. از این رو نگاهی به بازار لوازم‌التحریر نشان می‌دهد قیمت بسیاری از کالاهای خارجی با افزایش 100 درصدی و حتی نمونه‌های ایرانی نیز بین 60 تا 80 درصد گران شده‌اند؛ گرانی‌هایی که چندان باب میل فروشنده‌ها هم نیست و حتی فصل رونق فروش آنها را هم با رکود مواجه کرده است. این در حالی است که به گفته رییس اتحادیه فروشندگان نوشت‌افزار و لوازم مهندسی، جنس‌های فعلی موجود در بازار با ارز 4200 تهیه شده و هنوز بار جدید با ارز 9 هزار تومانی وارد کشور نشده که به طور حتم در سری جدید کالاها بیش از دو برابر افزایش قیمت خواهیم داشت. به گفته موسی فرزانیان، در حال حاضر کمبودی در بازار لوازم‌التحریر و نوشت‌افزار وجود ندارد اما با توجه به مشکلاتی که برای تامین مواد اولیه ایجاد شده است، به نظر می‌رسد تا چهار، پنج ماه آینده به مشکل بخوریم.
نکته قابل تامل در این میان این است که در شرایط فعلی هم برخی از اقشار سطح جامعه توانایی خرید کالاهای نو و مورد نیاز تحصیلی فرزندان خود را ندارند و بر این عقیده هستند که با اوضاع اقتصادی فعلی، نمی‌توانند از پس همه هزینه‌های زندگی برآیند. از این رو فروشندگان بازار لوازم‌التحریر بر این عقیده هستند که در سال‌جاری مردم با احتیاط و وسواس وارد مغازه‌ها می‌شوند تا در صورت یافتن جنس باکیفیت و قیمت مناسب، آن را خریداری کنند. نکته جالب توجه اینکه تا چند سال گذشته مردم برای مصرف شش ماه خود خرید می‌کردند اما در حال حاضر این مدت به یک ماه رسیده چرا که قدرت خرید مردم پایین آمده و بیش از این توان خرید ندارند.
تا 4 ماه آینده به مشکل می‌خوریم
بر همین اساس رییس اتحادیه فروشندگان نوشت‌افزار و لوازم مهندسی با بیان اینکه در حال حاضر کمبودی در بازار لوازم‌التحریر و نوشت‌افزار وجود ندارد، به «جهان صنعت» گفت: برای تامین نیاز بازار تا پایان شهریور و مهرماه مشکلی نداریم اما با توجه به مشکلاتی که برای تامین مواد اولیه ایجاد شده، به نظر می‌رسد تا چهار، پنج ماه آینده به مشکل بخوریم. موسی فرزانیان اظهار کرد: با وجود اینکه دولت اجازه واردات مواد اولیه را صادر کرده اما در حال حاضر مواد اولیه کارخانه‌ها پشت درهای گمرک باقی مانده و تامین مواد اولیه به مشکل‌ترین کار تبدیل شده است. به گفته وی، با توجه به وقفه‌ای که در واردات و ترخیص مواد اولیه برای کارخانجات تولید داخل به وجود آمده، این امکان وجود دارد که با مشکلات زیادی در تامین نیاز بازار روبه‌رو شویم. وی افزود: در حالی که باید تا پیش از شهریورماه، مواد اولیه کارخانه‌ها ترخیص می‌شد اما شاهد این هستیم که برخی کارخانه‌ها برای تامین مواد اولیه چند ماهی میشود که معطل هستند و تازه طی چند روز اخیر مسائل مربوط به ترخیص آنها آغاز شده است. از این رو و با توجه به اینکه برای واردات و ترخیص موادی از جمله جوهر خودکار، چوب مداد، مواد شیمیایی پاک‌کن و... از خارج از کشور با مشکل مواجه شده‌ایم، تولید به کندی پیش می‌رود.
فرزانیان با بیان اینکه در حال حاضر تولید سرعت واقعی ندارد، اظهار کرد: از اوایل سال‌جاری تاکنون کارخانه‌ای در این حوزه تعطیل نشده اما میزان تولید برخی از کارخانه‌ها کاهش یافته و تاخیر در تولید وجود دارد.
60 درصد بازار در دست خارجی‌ها
رییس اتحادیه فروشندگان نوشت‌افزار با بیان اینکه دولت و وزارتخانه‌ها هیچ همکاری‌ای با واحدهای تولیدی ندارند، اظهار کرد: با وجود اینکه دولت سیاست‌های جدید خود را در مورد ترخیص کالاها و مواد اولیه ابلاغ کرده اما گمرک در این زمینه همکاری نمی‌کند.
وی اظهار کرد: به عنوان مثال اخیرا واردات مداد ممنوع شده و باید از طریق تولید داخل تامین شود اما با بوروکراسی‌های فعلی، اجازه تامین مواد اولیه برای تولید این کالا را نمی‌دهند. در این میان سختگیری‌های وزارت صنعت نیز مشکل تامین مواد اولیه را دوچندان کرده است.
به گفته فرزانیان، در حال حاضر 40 درصد از نیاز بازار به کمک تولید داخل و 60 درصد مابقی آن از طریق واردات تامین میشود. اما با توجه به اینکه تامین مواد اولیه برای تولید داخل و همچنین واردات کالاهای خارجی با چالش مواجه شده است، تامین نیاز بازار به سختی انجام میشود و عواقبی همچون افزایش قیمت را به دنبال داشته است.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در شرایط فعلی، لوازم‌التحریر بیشتر از چه کشورهایی تامین میشود، گفت: اقلامی همچون خودکار از چین، هند و کره‌جنوبی و مداد از کشورهایی مثل اندونزی وارد میشود. اما به عنوان مثال تمام دفترهای موجود در بازار که حتی دارای طرح‌های خارجی هستند، همگی در داخل کشور تولید میشود.
گرانی 100 درصدی برندهای خارجی
وی با بیان اینکه در برخی کالاها با افزایش قیمت 60 تا 70 درصدی و در برخی از انواع وارداتی آنها با افزایش 100 درصدی نسبت به سال گذشته مواجه هستیم، گفت: به عنوان مثال با توجه به اینکه بازار کاغذ با نوسانات عجیبی روبه‌رو شده، شاهد افزایش قیمت قابل توجه دفتر هستیم. در این میان با توجه به اینکه واردات مداد ممنوع شده، شاهد افزایش قیمت 100 درصدی برخی از برندهای خارجی مدادرنگی در بازار هستیم.
رییس اتحادیه فروشندگان نوشت‌افزار با اشاره به اینکه افزایش قیمت‌ها تنها به صنف ما مربوط نمی‌شود، گفت: چندی پیش زمانی که برای خرید یک وسیله برقی به بازار مراجعه کردم، با افزایش قیمت سه برابری این کالا نسبت به اول سال‌جاری مواجه شدم. این در حالی است که در صنف لوازم‌التحریر، تا جایی که میشود از افزایش قیمت‌ها جلوگیری می‌کنیم چرا که نمی‌خواهیم بیش از این با رکود مواجه شویم.
افزایش قیمت‌های جدید در راه است
به گفته وی طی سال‌های اخیر در همین زمان مردم معمولا برای مصرف شش ماه خود خرید می‌کردند اما در حال حاضر این مدت به یک ماه رسیده چرا که قدرت خرید مردم پایین آمده و بیش از این توان خرید ندارند.
فرزانیان با بیان اینکه نگاهی به بازار نشان می‌دهد که مردم میزان مصرف خود را مدیریت می‌کنند، گفت: نوسانات ارزی تاثیر خود را بر افزایش قیمت‌ها گذاشته به طوری که در حال حاضر مصرف لوازم‌التحریر به حداقل رسیده است. این در حالی است که جنس‌های فعلی موجود در بازار با ارز 4200 تهیه شده و هنوز بار جدید با ارز 9 هزار تومانی وارد کشور نشده که به طور حتم در سری جدید کالاها بیش از دو برابر افزایش قیمت خواهیم داشت چرا که کالاهای نهایی صنف ما در ردیف سه تعرفه گمرکی هستند. بنابراین باید ارز مورد نیاز را از بازار ثانویه تهیه کنیم.
اصناف مخالف برگزاری نمایشگاه هستند
وی در ادامه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا برای سال‌جاری نمایشگاه لوازم‌التحریر برگزار میشود یا خیر، گفت: اتاق اصناف ایران و همچنین فعالان این صنف مخالف برگزاری نمایشگاه هستند چرا که به گفته آنها، برگزاری نمایشگاه‌ها تنها جلوی رونق کسب و کار اصناف این حوزه را می‌گیرد.
فرزانیان افزود: در حال حاضر با وجود اینکه چیزی به آغاز سال تحصیلی باقی نمانده، هنوز بازار لوازم‌التحریر در رکود به سر می‌برد. این در حالی است که مغازه‌داران به این امید هستند که ضرر ماه‌های دیگر سال را با رونق فروش در این ماه جبران کنند اما برگزاری نمایشگاه‌های لوازم‌التحریر که از سوی برخی دستگاه‌ها برگزار میشود، مغازه‌داران و اصناف این حوزه را دچار ضرر و زیان می‌کند. وی ادامه داد: این در حالی است که مالیات و اجاره مغازه‌ها دو تا سه برابر میشود اما اصناف حتی در فصل مدارس هم فروش نمی‌کنند. به گفته رییس اتحادیه فروشندگان نوشت‌افزار، در این میان امکان برگزاری نمایشگاهی که تنها مختص کالاهای ایرانی باشد نیز وجود ندارد چرا که برخی از کارخانه‌های تولید لوازم‌التحریر تنها یک جنس تولید می‌کنند در حالی که برای حضور در نمایشگاه‌ها باید تنوع وجود داشته باشد.
فرزانیان همچنین در مورد اجناس قاچاق در بازار لوازم‌التحریر اظهار کرد: در حال حاضر حضور کالاهای قاچاق در این حوزه زیاد نیست اما با توجه به اینکه واردات با موانع زیادی روبه‌رو شده، این احتمال وجود دارد که تا چند ماه دیگر شاهد افزایش حضور کالاهای قاچاق در بازار باشیم.
رییس اتحادیه فروشندگان نوشت‌افزار همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا دولت در راستای تبلیغات کالاهای ایرانی کمکی به تولیدکنندگان کرده است یا خیر، گفت: سال گذشته صداوسیما اعلام کرد برای تبلیغات کارخانه‌های ایرانی که دارای تعداد مشخصی کارگر هستند، امکاناتی را قرار می‌دهد اما پیچ و خم‌های اداری مربوط به این موضوع آنقدر زیاد است که نتوانسته کمکی به کارخانه‌ها کند.
افزایش قیمت‌ها
رییس اتحادیه نوشت‌افزار و لوازم‌التحریرفروشان زنجان نیز با بیان اینکه تولیدات لوازم‌التحریر داخلی فقط یک دفتر است و بیش از 90 درصد خارجی است، گفت: امسال از لحاظ وفور لوازم‌التحریر در بازار مشکلی نداریم اما یکی از مشکلاتی که هم فروشندگان و هم خریداران با آن درگیرند، افزایش چشمگیر قیمت‌هاست. به گفته فریدون رستمخانی، در حال حاضر جعبه مدادرنگی 20 هزار تومانی، 50 هزار تومان شده و در شرایطی که در شش ماهه اخیر قدرت خرید مردم نصف شده، خرید لوازم‌التحریر مشکل‌تر شده است.
رییس اتحادیه نوشت‌افزار و لوازم‌التحریرفروشان زنجان فروش نقد از سوی عمده‌فروشان لوازم‌التحریر را از دیگر مشکلات موجود در این صنف اعلام کرد و گفت: به دلیل اینکه قیمت لوازم‌التحریر ساعتی تغییر می‌کند، فروشندگان لوازم‌التحریر را نقد می‌فروشند. این در حالی است که پارسال خرید خود را با چک انجام می‌دادیم.
وی همچنین در واکنش به حضور دستفروشان لوازم‌التحریر برای این صنف گفت: یکی دیگر از مشکلات نوسانات قیمتی نوشت‌افزارفروشان، دستفروشان هستند که هر سال یک ماه مانده به بازگشایی مدارس کاسبی مجوزداران را کساد کرده و برای آنها مشکل‌ساز می‌شوند.
احتیاط مردم برای خرید با قیمت مناسب
اگرچه تا چند سال پیش مسوولان افزایش قیمت کالاها به خصوص در مناسبت‌های خاص را تکذیب می‌کردند اما در حال حاضر شرایط اقتصادی به اندازه‌ای پیچیده شده که نه‌تنها مردم از گرانی‌ها گلایه می‌کنند بلکه روسای اتحادیه‌ها نیز از نابسامانی شرایط اقتصادی و افزایش قیمت‌های بی‌رویه دل خوشی ندارند چرا که به هر حال هر بازاری برای رونق نیاز به مشتری دارد. در حالی که کاهش قدرت خرید مردم طی ماه‌های گذشته باعث شده آنها به ناچار در مواردی قید خرید را بزنند یا اینکه با احتیاط و وسواس زیادی قیمت‌ها را رصد و سپس مایحتاج مورد نیاز خود را تهیه کنند. در حال حاضر نیز اگرچه چیزی به آغاز سال تحصیلی باقی نمانده اما آن‌طور که باید و شاید رونق در بازار این قبیل کالاها ایجاد نشده است. به گفته کسبه، مردم به خرید جنس با کیفیت اما قیمت مناسب‌تر علاقه زیادی نشان می‌دهند و برایشان مهم است که چه جنسی را با چه کیفیت و از همه مهم‌تر چه قیمتی خریداری می‌کنند. از این رو وسواس و احتیاط مردم برای خرید مایحتاج و لوازم تحصیلی فرزندان‌شان نیز بیشتر شده است. نکته قابل تامل در این میان این است که افزایش قیمت‌ها به اندازه‌ای قابل توجه بوده که حتی برخی والدین بدون توجه به حق انتخاب فرزندان خود در خرید لوازم‌التحریر شخصا خود اقدام به خرید اقلام ضروری کنند.
هزینه‌های اضافی به دوش والدین
بر همین اساس یکی از خریداران لوازم‌التحریر با بیان اینکه بسیاری از کالاها تا دو برابر افزایش قیمت داشته و بیشترین قیمت مربوط به دفتر است، گفت: در کنار دفتر، قیمت مدادرنگی نیز به شدت رشد داشته است. وی با بیان اینکه فرزند من امسال به کلاس اول می‌رود، اظهار کرد: برای تامین نیازهای فرزندم در این مقطع دست کم باید 300 هزار تومان هزینه کنم. این در حالی است که تنها هزینه لوازم‌التحریر نیست که باید تامین شود بلکه هزینه‌هایی از جمله هزینه مدرسه، سنجش، لباس، کیف، کفش و ... نیز بار سنگینی را به دوش والدین می‌گذارد. از این رو شرایط اقتصادی و قیمت‌های فعلی عملا دست ما را برای خرید بسته است تا جایی که نمی‌دانیم چه کنیم. همچنین یکی دیگر از خریداران با بیان اینکه قیمت‌ها به شکل سرسام‌آوری بالاست، گفت: به عنوان مثال برای یک دانش‌آموز کلاس هشتم در کنار لوازم‌التحریر باید هزینه بیش از 700 هزار تومانی کتاب، کتاب‌های کمک‌آموزشی، اقلام دیگر تحصیلی، کیف مناسب، لباس و کفش را نیز در نظر گرفت که با این افزایش قیمت‌های روزانه در بسیاری از اقلام و کالاهای اساسی، نمی‌توان از پس تمام هزینه‌ها برآمد. این در حالی است که برگزاری برخی نمایشگاه‌های لوازم‌التحریر نیز نمی‌تواند در این زمینه به مردم کمک کند.
وی با طرح این سوال که مگر قیمت اقلام در نمایشگاه با بازار چقدر می‌تواند تفاوت داشته باشد، افزود: با شرایط فعلی اقتصاد، قطعا هیچ فروشنده‌‌ای حاضر نیست جنس خریداری شده با قیمت بالا را با قیمت پایین‌تر بفروشد. از این رو نمایشگاه‌ها هم نمی‌توانند کمک شایانی به مردم کنند. این خریدار البته این را هم گفت که مردم هم به نوعی مقصر گرانی‌ها به شمار می‌روند چرا که با گران شدن هر کالایی به سرعت برای خرید آن هجوم می‌برند در حالی که می‌توانند برای مقابله با این گرانی خرید نکنند تا قیمت‌ها به تعادل برسد.
مدادرنگی 80 هزار تومانی
گشت و گذاری در بازار لوازم‌التحریر و لوازم مورد نیاز تحصیلی نشان می‌دهد در بازار مانتو و شلوار مدارس، قیمت‌ها نسبت به سال قبل حدود ۲۰ درصد افزایش یافته است. همچنین در بازار لوازم‌التحریر، قیمت اقلام باکیفیت خارجی با افزایش قیمت 100 درصدی روبه‌رو شده و اقلام ایرانی نیز افزایش قیمت‌های 50 تا 80 درصدی را پشت سر گذاشته‌اند. به عنوان مثال در حال حاضر مدادرنگی 24 رنگ فکتیس جعبه فلزی ایرانی 18000 تومان، مدادرنگی 12 رنگ فکتیس جعبه فلزی ایرانی 15000 تومان و مدادرنگی 24 رنگ فکتیس جعبه مقوایی ایرانی 13000 تومان قیمت دارد. همچنین مدادرنگی 36 رنگ جعبه فلزی خارجی 80000 تومان، مدادرنگی 24 رنگ جعبه فلزی خارجی 54000 تومان و مدادرنگی جعبه فلزی استوانه‌ای خارجی 30000 تومان قیمت خورده است. از طرفی خودکار بیک 600 تومان، خودکار هشت رنگ یک برند چینی 9000 تومان و روان‌نویس 20 رنگ خارجی نیز به قیمت 113000 تومان به فروش می‌رسد. چراغ مطالعه نیز با قیمت‌هایی در حدود 60000 تومان عرضه میشود.
همچنین دفتر قفل فلزی200 برگ یک برند مطرح ایرانی 23000 تومان، دفتر کلاسوری 200 برگ 19000 تومان، دفتر دکمه‌دار 80 برگ 8400 تومان و دفتر یادداشت 100 برگ خط‌دار، به قیمت 4000 تومان عرضه میشود. در این میان پاک‌کن ایرانی 1000 تومان، پاک‌کن خارجی از 1500 تا 9 هزار تومان، خط‌کش از 3000 تومان به بالا، تراش خارجی از 9000 به بالا، مداد نوکی از 4500 تا 30 هزار تومان و غلط‌گیر از 1700 تا 14 هزار تومان به فروش می‌رسد.
کلکسیونی‌ها
همچنین کوله‌پشتی ایرانی نیز در انواع و اقسام گوناگون از 62 هزار تا حدود 300 هزار تومان قیمت دارد. قیمت نمونه‌های خارجی نیز از 100 هزار تومان شروع شده و به قیمت‌های میلیونی ختم میشود. همچنین قیمت جامدادی نیز از 13000 تومان شروع شده و به مدل‌هایی با طرح برجسته دارای دو سر زیپ فلزی با قیمت 116000 تومان ختم میشود. در این میان نگاهی به سایت‌های اینترنتی خرید کالا و لوازم‌التحریر نشان می‌دهد که در این بازار کالاهایی همچون ست مدادرنگی خارجی به قیمت 19 میلیون تومان و روان‌نویس خارجی کلکسیونی به قیمت پنج میلیون و 315 هزار تومان پیدا میشود.
مقایسه قیمت برخی از انواع لوازم تحصیلی طی یک سال:
نام کالا قیمت متوسط به تومان در شهریورماه 96 قیمت متوسط به تومان در شهریورماه 97
دفتر سیمی 50 برگ 3500 6000
دفتر سیمی 100 برگ 6000 9000
دفتر قفل فلزی200 برگ 12000 23000
مداد نوکی 15000 30000
خودکار 700 1400
پاک کن 1500 4000
مدادرنگی خارجی 12 رنگ 20000 30000
مدادرنگی خارجی 24 رنگ 50000 80000
جامدادی خارجی 18000 28000
قمقمه 20000 30000
سایر اخبار این روزنامه
دعوا و ایجاد تشکیلات موازی با دولت، اصلاح کار نیست
ابراز رضایت آخوندی از توسعه چابهار
سرگیجه در کاخ سفید
گزارش وزارت راه‌و‌شهرسازی از بازارهای موازی در بهار 97
شهرام ناظری در واکنش به سرنوشت دادگاه استاد شجریان و صداوسیما؛
وزیر صنعت احتکار را به انبارداری تعبیر کرد
فروش بیش از یک میلیارد یورو ارز صادراتی در 31 روز
بررسی میدانی «جهان صنعت» از وضعیت بازار لوازم‌التحریر در آستانه سال تحصیلی جدید؛
فرمان آزادسازی ادلب
اقتصاد، گروگان دولت
جهان همچنان در خطر بحران مالی
روایت اعتیاد از شوش تا شمیران
کار دشوار واشنگتن در شبه‌قاره هند
چشم‌انداز نشست تهران
ترکیه در مخمصه
سند جدیدی برای اثبات فلاکت!
یک نمایش در 3 پرده!
