روزنامه جهان صنعت

فروشگاه‌های اینترنتی عرصه تامین‌کنندگان متخلف

صبا رضایی- این روزها یکی از خبرهایی که به شدت در شبکه‌های مجازی داغ شده، خبر قیمت‌های نجومی محصولات در وب‌سایت فروشگاه‌های اینترنتی است. این روزها بسیاری از مردم نگران کمبود محصولات اساسی و ضروری خود هستند و به همین روی بسیاری را در حال خریدهای فله‌ای می‌توان در بازار و فروشگاه‌ها مشاهده کرد. در این میان بسیاری از آب گل‌آلود ماهی گرفته و محصولات پرطرفداری که به دلایل مختلف در بازار کم شده‌اند را با قیمت‌های گران‌تر از معمول به فروش می‌رسانند. در این میان هیچ‌کس از سایت پرطرفداری که همواره مورد اعتماد مردم بوده و در حوادثی همچون زلزله کرمانشاه با خرید از آن برای مردم زلزله‌زده محصولات را ارسال می‌کرد توقع عرضه محصولات اساسی با قیمت بالا را نداشته است. بسیاری از کاربران شبکه‌های مجازی با انتشار تصاویری، از گرا‌ن‌فروشی فروشگاه‌های اینترنتی معترض هستند. البته به اعتقاد کارشناسان تجارت الکترونیک، فروشگاه‌های آنلاین گرا‌ن‌فروشی نمی‌کنند و گرا‌ن‌فروشی تنها در مورد افزایش قیمت محصولاتی صدق می‌کند که دارای قیمت مصوب هستند. به طور کلی به گفته کارشناسان تجارت الکترونیک، فروشگاه‌های اینترنتی محصولات دارای قیمت مصوب را گران نمی‌فروشند و اصلا فروشگاه‌های اینترنتی قیمت محصولات را بالا نمی‌برند. از یک سال گذشته تاکنون فروشگاه‌های اینترنتی عرصه فعالیت فروشندگان و تامین‌کنندگان مختلف شده و اکنون دیگر تنها فروشندگان این سایت، فروشگاه‌های اینترنتی به شمار نمی‌روند بلکه تامین‌کنندگان بسیاری در آن فعالیت می‌کنند و آنها در حال تخلف و فریب مشتریان هستند. نکته اینجاست که این مشتریان به اعتماد برند فروشگاه‌های اینترنتی از تامین‌کنندگان آن خرید می‌کنند. برخی از این فروشگاه‌ها که بزرگ‌ترین و موفق‌ترین استارت‌آپ ایران به شمار می‌روند که فرهنگ خرید آنلاین را در ایران رواج داده و مرجعی برای بازار سنتی نیز محسوب می‌شوند، عرصه فریب و تخلف تامین‌کنندگان مختلف شده است و این نه تنها به فروشگاه‌های اینترنتی بلکه به تمامی فعالان کسب‌و‌کارهای اینترنتی و استارت‌آپ‌ها آسیب می‌رساند چراکه اعتمادی که از بین برود به این سادگی‌ها باز نمی‌گردد. اگرچه عده‌ای شاکی هستند که نمی‌توانند به راحتی از فروشگاه‌های اینترنتی برای قیمت بالای محصولات شکایت کنند اما همین که این استارت‌آپ بزرگ ایران مشتریان خود را از دست می‌دهد بزرگ‌ترین مجازات است.
فروشگاه‌های اینترنتی پیشرو در عرصه تجارت الکترونیک ایران
به عقیده کارشناسان، فروشگاه‌های اینترنتی به عنوان بزرگ‌ترین استارت‌آپ در ایران نقش بسیار موثری در ترویج فرهنگ خرید اینترنتی در میان مردم ایفا کرده‌اند.
محی سنیسل، کارشناس تجارت الکترونیک در گفت‌و‌گو با «جهان صنعت» اظهار کرد: برخی از فروشگاه‌های اینترنتی برندهای معتبری در زمینه تجارت الکترونیک در ایران محسوب می‌شوند و به طور حتم گرا‌ن‌فروشی این برند به اعتماد مردم و فعالیت دیگر کسب‌و‌کارهای آنلاین آسیب وارد می‌کند. او افزود: سایت‌ها و استارت‌آپ‌های فروش محصولات پیشرو و قدیمی مهم ترین نقش را در ایجاد و ترویج فرهنگ خریدهای آنلاین ایجاد کرده‌اند. حدود چهار، پنج سال پیش مردم به هیچ‌وجه نسبت به خریدهای اینترنتی و پرداخت اینترنتی از طریق درگاه‌های بانکی اعتمادی نداشتند و این فروشگاه‌های اینترنتی بودند که در میان مردم جلب اعتماد کرده و فرهنگ خرید اینترنتی، اعتماد به درگاه‌های بانکی اینترنتی و پرداخت‌های آنلاین را در جامعه رواج دادند.سنیسل با اشاره به اینکه استارت‌آپ‌های فروش محصولات به عنوان بزرگ‌ترین بازیگر عرصه تجارت الکترونیک در ایران نقش بسیار مهمی در جلب یا خدشه وارد کردن به اعتماد مردم ایفا می‌کنند بیان کرد: اگر فروشگاه‌های اینترنتی گرا‌ن‌فروشی کنند اعتماد مردم را نه تنها نسبت به این استارت‌آپ بلکه در ارتباط با تمامی استارت‌آپ‌ها و فروشگاه‌های اینترنتی از بین می‌برند و این اعتماد چیزی نیست که به سادگی و سرعت بتوان ایجاد کرد.او با اشاره به اینکه قیمت فروشگاه‌های آنلاین از نخست نسبت به فروشگاه‌های سنتی و حقیقی بیشتر بود اما ارزش افزوده، سرویس‌دهی و اطمینانی که ایجاد می‌کرد موجب می‌شد که این گرانی به چشم نیاید اظهار کرد: قیمت موبایل‌ها معمولا تا 100 هزار تومان گران‌تر از فروشگاه‌های دیگر بود اما با خرید از برخی از فروشگاه‌های اینترنتی معروف مشتری مطمئن بود. جنسی که تحویل می‌گیرد اصل بوده، کیفیت مرغوبی دارد و سیستم حمل و نقل و ارسال تحویل برخی فروشگاه‌های اینترنتی بسیار مناسب بود و محصول به موقع به دست مشتری می‌رسید.


این فعال در زمینه کسب‌و‌کارهای مجازی تاکید کرد: شعار فروشگاه‌های اینترنتی از روز نخست اطمینان از کیفیت کالا بود‌ که متاسفانه امروزه برخی از کاربران از این جنبه خدمات استارت‌آپ‌های فروش کالا نیز رضایت کامل ندارند. به طور کلی برندهای معتبر بر اساس ارزش‌های ذاتی که بر آن اساس استوار شده‌اند محبوبیت یافته و به موفقیت می‌رسند. به عنوان نمونه تمامی محصولات برند اپل دارای کاربری راحتی هستند و این موضوع، برخاسته از ارزش‌های کلیدی این برند و غیر‌قابل چشم‌پوشی است.
او با اشاره به تغییراتی که در یک سال گذشته در برخی فروشگاه‌های اینترنتی ایجاد شده بیان کرد: تا سال گذشته تنها فروشنده محصولات در وب‌‌سایت و نرم‌افزار فروشگاه‌های اینترنتی خود این برندها بودند اما از سال گذشته تا‌کنون تغییراتی در این فروشگاه مجازی ایجاد شد که بر اساس آن دیگر فروشندگان نیز در فروشگاه‌های اینترنتی به فروش محصولات خود می‌پردازند و دیگر فروشگاه‌های اینترنتی تنها فروشنده در این فروشگاه مجازی به شمار نمی‌روند.
سنیسل فروشگاه‌های اینترنتی را به پاساژی تشبیه کرد که در آن تمامی برندها می‌توانند محصولات خود را به فروش برسانند و گفت: تا سال گذشته اگر مشتریان از قیمت، کیفیت و کاربرد محصولی شکایت داشتند می‌توانستند به مدیر آن شکایت کنند اما اکنون با فعالیت فروشندگان مختلف در فروشگاه‌های آنلاین دیگر مسوولیت فروش محصولات مختلف تنها بر عهده استارت‌آپ‌های فروش محصولات نبوده و مقصر بسیاری از گرا‌ن‌فروشی‌ها یا عرضه محصولات کم کیفیت فروشندگان متفرقه این بازار اینترنتی هستند.
او با اشاره به اینکه این اقدام جدید استارت‌آپ‌های فروش کالا موجب شده کنترل روی کیفیت و قیمت محصولات کاهش یابد بیان کرد: فروشگاه‌های آنلاین می‌توانند درباره اعتراض به نحوه شرایط یا خدمات پس از فروش و چگونگی محصول فروخته شده عنوان کنند که فروشنده آن مقصر است نه برند فروشگاه‌های اینترنتی. این گفته مدیران فروشگاه‌های اینترنتی اگرچه ممکن است معقول و منطقی باشد اما به هر روی مشتریان با توجه به اعتمادی که به برند فروشگاه‌های اینترنتی دارند از فروشندگان آن کالا می‌خرند.
سنیسل تاکید کرد: اگر در فروشگاه‌های اینترنتی گرا‌ن‌فروشی شود به تمامی سیستم و ساختار کسب‌و‌کارهای اینترنتی آسیب وارد می‌شود و از طرفی گرا‌ن‌فروشی فروشگاه‌های اینترنتی به بازار سنتی نیز صدمه می‌زند چراکه اکنون برخی از فروشگاه‌های اینترنتی قدیمی و معروف به یک مرجع تعیین قیمت محصولات تبدیل شده و فروشندگان بازار سنتی نیز در صورت گران‌تر شدن محصولات در فروشگاه‌های اینترنتی قیمت محصولات مشابه خود را در بازار حقیقی افزایش می‌دهند.
گران تر از ارزش واقعی
با توجه به گفته‌های کارشناسان تجارت الکترونیک، فروشگاه‌های اینترنتی گرا‌ن‌فروشی نمی‌کنند و مقصر اصلی، تامین‌کننده‌های آن هستند که اقدام به فریب مشتری می‌کنند. اشتباه فروشگاه‌های اینترنتی در آن است که تامین‌کننده‌ها را به خوبی کنترل نمی‌کنند و نظارت مناسبی روی آنها ندارند. عادل طالبی، کارشناس تجارت الکترونیک در گفت‌و‌گو با «جهان صنعت» اظهار کرد: فروشگاه‌های اینترنتی به هیچ عنوان گرا‌ن‌فروشی نمی‌کنند.او افزود: گرا‌ن‌فروشی به اقدامی می‌گویند که فروشنده محصولاتی دارای قیمت‌های مصوب را گران‌تر به فروش برساند. در مواردی مانند کالاهای هنری یا محصولات صنایع دستی یا مانند آن، فروشنده می‌تواند به میل خود آن را قیمت‌گذاری کند. در واقع به جز کالاهای اساسی و مایحتاج ضروری مردم که توسط دولت و نهادهای مرتبط، دارای سیستم قیمت‌گذاری مشخص و تحت نظارت هستند، سایر کالاها در بازار عرضه و تقاضا قیمت‌گذاری می‌شوند و معمولا دولت‌ها در این موضوع ورود نمی‌کنند. به همین دلیل‌ موضوعاتی که این روزها درباره قیمت‌گذاری برخی محصولات در دیجی‌کالا مطرح می‌شود، مصداق گرا‌ن‌فروشی به نظر نمی‌رسد. البته‌ این موضوع که فروشندگان برخی کالاها در بستر مبادله‌ای فروشگاه‌های اینترنتی، محصولی را گران‌تر از ارزش حقیقی آن قیمت‌گذاری می‌کنند و با روش‌هایی مانند تخفیف و مانند آن، قیمت کمتری را برای فروش کالا مطرح می‌کنند می‌تواند مصداق اعمال شبیه به اقدام به فریب مشتریان باشد که البته با گرا‌ن‌فروشی تفاوت دارد.
طالبی با تاکید بر اینکه ارزشگذاری بالای محصولات و تعیین قیمتی بیش از قیمت واقعی آن اگر از کالاهای اساسی و تحت نظارت دولت باشد تخلف محسوب می‌شود اما به جز این موارد هم‌ قیمت‌گذاری غیر واقعی کالا حقوق مصرف‌کننده را به خطر می‌اندازد بیان کرد: باید توجه داشت که این به خطر افتادن حقوق مصرف‌کنندگان از سوی خود فروشگاه‌های اینترنتی رخ نداده بلکه تامین‌کنندگانی که در بستر آماده شده فروشگاه‌های اینترنتی اقدام به فروش کالا می‌کنند چنین اقداماتی را انجام داده‌اند.او با اشاره به اینکه مشکل اصلی استارت‌آپ‌های فروش کالا در مواردی که این روز‌ها مطرح می‌شود و شاهد آن هستیم، عدم کنترل تامین‌کنندگان است اظهار کرد: فروشگاه‌های اینترنتی خود مشتریان را فریب نداده‌اند بلکه فضایی ایجاد کرده و با عدم اعمال کنترل‌های لازم شرایطی ایجاد شده که عده‌ای بتوانند به فریب کاربران و خریداران اینترنتی بپردازند. طالبی درباره شیوه شکایت از فروشگاه‌های آنلاین بیان کرد: یک راه این است که نهادهای مرتبط با حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان مستقیما وارد شوند. به جز این، سه روش برای شکایت و اعتراض به وضعیت موجود در فروشگاه‌های اینترنتی از جمله استارت‌آپ‌های فروش کالا وجود دارد؛ نخست آنکه مشتری می‌تواند با مراجعه به پلیس فتا از این استارت‌آپ‌ها شکایت کند. سپس پرونده به دادسرای جرائم رایانه‌ای ارسال می‌شود و وکیل فروشگاه‌های آنلاین به دادگاه مربوطه مراجعه و سپس مدارک و مستنداتی ارائه می‌کند که متخلف اصلی تامین‌کننده‌ای بوده که با فروشگاه اینترنتی مربوطه قرارداد داشته نه خود این فروشگاه مجازی.
او افزود: سپس مشتری مجددا در این مرحله باید از تامین‌کننده استارت‌آپ‌های فروش کالا شکایت می‌کند و دادگاه درخواست مستندات می‌کند که در اختیار فروشگاه‌های اینترنتی بوده و روند قضایی به همین شکل ادامه پیدا می‌کند که این روند بسیار طولانی، پیچیده و دشوار است. این کارشناس تجارت الکترونیک با اشاره به اینکه در روش دوم افراد می‌توانند از فروشگاه‌های اینترنتی به اتحادیه کسب‌و‌کارهای فضای مجازی شکایت کنند اظهار کرد: اتحادیه کسب‌و‌کارهای فضای مجازی به تازگی راه‌اندازی شده و واحد بررسی شکایات و امور بازرسی آن به نظر می‌رسد هنوز به طور کامل عملیاتی نشده است. بنابراین این شیوه نیز چندان راهگشا به نظر نمی‌رسد. طالبی در ادامه بیان کرد: راه سوم آن است که از طریق شبکه‌های مجازی، رسانه‌ها و مطبوعات اطلاع‌رسانی شود تا صدای مخاطبان به گوش مسوولان برسد. فروشگاه‌های اینترنتی مسوولیتی فراتر از یک فروشنده ساده داشته و از آنجا که برخی از آنها پیشرو بازار محسوب می‌شوند در صورتی که اعتماد مشتریان به آن از بین برود، اعتماد به خرید اینترنتی خدشه‌دار می‌شود و به همین دلیل می‌تواند روی بازار تاثیر بگذارد و دیگر فعالان اقتصادی در حوزه اینترنتی نیز از این رهگذر آسیب می‌بینند. پیشروان بازار شاید علاوه بر ابعاد مالی و اقتصادی، باید به ابعاد مسوولیت اجتماعی و صنفی خود نیز توجه ویژه داشته باشند.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
اخبار ویژه (کيهان) ماجرای سرقت مرگبار با نوشیدنی سمی! (خراسان) پروفسور‌های ضداسرائیل  (جوان) موقعیت دشوار قالیباف برای حفظ صندلی ریاست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
وزیر راه‌وشهرسازی: رایزنی‌های جابری انصاری در سه کشور اروپایی شورای نگهبان طرح قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان را تایید کرد حرکت به سمت تجارت آزاد در بازدید ترکان از پروژه آلومینیوم جنوب مطرح شد بررسی عوامل تاثیرگذار بر بازار انرژی تجلیل از ‌رضا بازی‌برون‌ صداپیشه چند دهه مستند مازندران هشدار بخش خصوصی در مورد بازار ارز و ضعف مدیران کشور؛ بازپرداخت‌های نجومی تسهیلات ارزی نسخه تولید کشور را پیچید توطئه علیه ترامپ رشد اقتصادی منفی برای سال 97 فروشگاه‌های اینترنتی عرصه تامین‌کنندگان متخلف تصمیم کبری تلاش اتحادیه اروپا برای دور زدن تحریم‌های ایران چند میلیون نفر در سال ۲۰۱۸ بر اثر ابتلا به سرطان جان می‌بازند؟ خداحافظی با خودروی خاطره‌انگیز؛ تولید فولکس قورباغه‌ای متوقف می‌شود رویارویی نادرست با افزایش نرخ ارز اردوغان: