قانون همسان‌سازی حقوق بازنشستگان، گرفتار «اما و اگر» مدیران و مسئولان

در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که هیچ کس منکر گرانی نیست. در همین شرایط به دلیل وجود فاصله طبقاتی سیاسی، رانتی و سرمایه‌ای، و ضعف قانون، نظارت و آزادی اطلاعات؛ عده‌ای می‌توانند با افزایش درآمد خود چه از سبد درآمدهای نفتی و یا با گران فروشی، کم فروشی، احتکار، امتیاز و اختلاس خرد و کلان و... خود را با شرایط وفق دهند و حتی به اندازه سالهای متمادی خود را از بقیه مردم جلو بیندازند.
در این جامعه، درعین حال افراد دیگری هم هستند که آنها را به نام بازنشستگان جامعه کارگری و کارمندی به عنوان «شاخص حقوق بگیران به روز نشده» می‌شناسند، کسانی که زنده‌اند و زندگی نمی‌کنند، مطرودند و مجبورند با دریافت حداقل حقوق 5/1 میلیون تومانی، دربدترین شرایط و در پله‌ها پائین‌تر از خط فقر زندگی کنند.
گرفتاری اصلی بازنشستگان این است که نه تنها دریافتی‌های آنها متناسب با نرخ تورم افزایش نمی‌یابد، حتی متناسب با بازنشستگان وزارتخانه‌های پر درامد هم نیست و این ضعف ساختاری و تبعیض به گونه‌ای نشان می‌دهد که اهرمهایی در کار است تا امید به زندگی در میان بازنشستگان کارگری و کشوری را از 70 سال میانگین کشوری به 60 سال کارگری کاهش دهند تا پرونده‌های چنین مستمری بگیرانی زودتر بسته شود!
این بازنشستگان از دولت می‌پرسند چگونه است وقتی وامی در اختیار آنها می‌گذارند باید بابت آن 18 تا 20 و بلکه بیشتر سود اصل وام یا احتمالا دیرکرد بپردازند، اما وقتی با پول آنها خواسته‌های خود را پیش می‌برند، سودی به بازنشستگان نمی‌دهند چرا دولت این مسئولیت و دیون خود را به عنوان یک تعهد شرعی و قانونی نمی‌شناسد که طلب کارگران و فرهنگیان را به موقع پرداخت کند و یا حداقل پول‌هایی که دهه‌های متمادی از صندوق ذخیره کارگران برداشت کرده است و یا قوه قضائیه عریض و طویل کشور از حلقوم مدیران رانت خوار صندوق‌ها در دولت‌های نهم و دهم به نفع قشر ضعیف بازنشستگان بیرون بکشد؟


از طرف دیگر بازنشستگان از نمایندگان مجلس هم انتظاردارند از وعده و وعید سیاسی پرهیز کنند زیرا آنها می‌دانند صرفا تصویب نظام هماهنگ پرداخت به بازنشستگان هنر نیست، به سرانجام رساندان آن تکلیف قانونی و نظارتی نمایندگان مجلسی است که با رای همین مردم بر کرسی وکالت نشسته‌اند.
اگر در ظاهر بمانیم مفهوم بازنشسته در کشور ما زیبا و دارای مفاهیم و معانی گسترده‌ای شده که هر سازمان یا اداره خاصی مفهوم باب میل خود را انتخاب و برای بازنشستگان اعلام می‌کند. به عنوان نمونه می‌توان از واژه‌های پیشکسوت، صاحبنظر با منزلت با تجربه خردمند و... نام برد؛ اما وقتی صحبت از مطالبه به حق مالی بازنشستگان شود، نظرات تغییر می‌کند و به مدد قوانین نا کارآمد و مدیران کار نابلد، ادبیات نزد این مدیران کشور تغییر می‌یابد. زیرا آنها بر این باورند که این واژه‌های مثبت فقط در حد حرف و دلخوشی بازنشستگان مطرح می‌شود و وقتی مرحله عمل می‌رسد پای وزارتخانه‌ها و سازمانهای عریض و طویل می‌لنگد و بازنشسته‌ها افرادی «به‌درد نخور» و «از کار افتاده» می‌شوند!
نهم مهر پیش‌رو، روز ملی بازنشستگان در تقویم کشور ثبت شده است؛ اما امسال نیز آنها از مشاهده اجرای نظام هماهنگ پرداخت محروم خواهند بود درحالیکه قرار بود همسان‌سازی «حقوق» بازنشستگان با کارمندان در سال 97 اجرایی شود چرا که عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی گفته بود بودجه 97 رقم مناسبی را برای همسان سازی حقوق بازنشستگان با کارمندان تعیین نکرده است درحالیکه با تصمیم رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور مقرر و مصوب شده بود در سال 96 حقوق‌های حداکثر تا 2 میلیون تومان، طرح همسان سازی بازنشستگی اجرا شود و مابقی حقوق‌ها در سال 97 به مرحله همسان سازی برسند که نه تنها برای سال 96 نرسید که به پایان سال 97 هم نخواهد رسید.
مساله یکسان سازی حقوق بازنشستگان مدت هاست در محافل خبری مطرح می‌شود و کارشناسان و صاحبنظران حوزه بازنشستگی، بر خلاف برخی از مسئولان که در اجرای قانون فوق تعلل می‌کنند، اجرایی شدن آن را کاری سخت و فوق‌العاده نمی‌دانند.
در آخرین بازنگری ماده 109 قانون مدیریت خدمات کشوری، قرار بر این شد که دولت در یک دوره زمانی 5 ساله به تدریج نابرابری فعلی که در حقوق بازنشستگان کشوری و لشگری حاکم است را مرتفع و نسبت به همسان سازی این گروه اقدام کند.
این بازنگری در قانون مدیریت خدمات کشوری از این جهت صورت گرفته است تا حقوق بازنشستگان در صندوق بازنشستگی کشوری و سایر بازنشستگان در دستگاه‌های مختلف پس از اجرای برنامه ششم توسعه در پایان سال پنجم، از حقوق شاغلان مشابه آن‌ها کمتر نباشد.
سلمان خدادادی نماینده مجلس با اشاره به قانون برنامه ششم توسعه کشور، گفت: براساس برنامه ششم توسعه کشور دولت موظف است در سال تا پایان سال 97 حقوق بازنشستگان را همسان سازی کند، به طوری که این موضوع در کمیسیون تلفیق تصویب و در صحن علنی مطرح شده است.
وی همچنین در ادامه افزود: مجمع تشخیص مصلحت نظام نرخ تفاوت حقوق کارمند با بازنشستگان را حدود 20 درصد مشخص کرده است، درحالی که طرح ارائه شده در مجلس شورای اسلامی با 10 درصد اختلاف مطرح شده بود.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی همچنین در ادامه گفت: دولت و مجمع تشخیص مصلحت نظام برای اجرای همسان سازی 20 درصدی حقوق بازنشستگان مدت زمان 5 ساله را در نظر گرفته‌اند؛ این درحالی است که برخی از مشمولان به این طرح تا 5 سال آینده شاید عمری برای زندگی در اختیار نداشته باشند.
دولت از اجرای قانون همسان سازی حقوق بازنشستگان سر باز می‌زند
مسعود رضایی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی نیز در خصوص همسان سازی حقوق بازنشستگان گفت: درحال حاضر قانون همسان سازی حقوق بازنشستگان تصویب و به برنامه ششم توسعه اضافه شده است.
وی با تاکید بر اینکه قانون همسان سازی حقوق بازنشستگان روال قانونی خود را پشت سر گذاشته است، گفت: طرح همسان سازی حقوق بازنشستگان با کسب بیشترین تعداد آرا ابتدا در مجلس شورای اسلامی و پس از بررسی در شورای نگهبان، به تصویب نهایی این شورا رسید و هم‌اکنون باید ازسوی دولت اجرا شود.
وی با بیان اینکه بررسی طرح همسان سازی حقوق بازنشستگان در ابتدا مخالفانی داشت، افزود: در بررسی طرح فوق اختلافاتی وجود داشت که پس از مرتفع شدن، به تایید رسید و درحال حاضر، روال قانونی خود را طی کرده و به قانون تبدیل شده است.
رضایی تصریح کرد: مساله همسان سازی حقوق بازنشستگان در برنامه ششم گنجانده شده و اکنون دولت موظف به اجرای آن است، اما تا کنون ازسوی دولت اقدامی در این باره انجام نشده است.
قانونی که لابه‌لای دیگر قوانین اجرا نشده، مدفون شده است
همسان‌سازی حقوق بازنشستگان و رفع تبعیض و بی‌عدالتی‌های موجود در این حوزه، برای امروز و دیروز نیست و این مساله سال‌ها در پیچ و تاب رفع موانع موجود و رای و نظر موافقان و مخالفان طرح یکسان سازی معلق و بلاتکلیف مانده بود. امروز هم که رفع این نابرابری با تصویب قانون میسر شده است، دولت در اجرای آن کوتاهی می‌کند.
چرا باید تحقق حق و حقوق بازنشستگان که جزء زحمتکشان جامعه و در واقع از سرمایه‌های با ارزش کشور هستند و جوانی خود را در راه اعتلا و آبادانی این سرزمین صرف کرده اند، در لابه لای قوانینی مدفون بماند که به اجرا در نمی‌آیند؟
همسان سازی حقوق و نیاز 15 هزار میلیاردتومانی!
از آنجا که همه راه‌ها به «رم »ختم می‌شود، به محض اینکه سوال از علت عدم اجرای این قانون پیش می‌آید صدای «آه و ناله» از نداشتن پول به فلک می‌رسد، در همین راستاست که مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری اعلام کرد برای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان در سال 98 با توجه به شرایط کنونی کشور باید حداقل 10 تا 15 هزار میلیارد تومان اعتبار داشته باشیم!
جمشید تقی زاده در نخستین نشست کمیته برنامه و بودجه صندوق بازنشستگی کشوری که با حضور مدیران ارشد صندوق و علی حیدری عضو هیئت مدیره سازمان تامین اجتماعی برگزار شد، افزود: با توجه به اینکه بحث بودجه‌نویسی سال 98 به‌زودی فرا خواهد رسید، نیاز است ما نیز برای تعیین و تدوین بودجه برای صندوق هرچه سریعتر اقدام کنیم و رایزنی‌ها و ایجاد حساسیت لازم در این زمینه در سطوح مختلف کشور از هم‌اکنون آغاز شود.
تقی زاده با بیان اینکه برای اجرای کامل همسان‌سازی حقوق بازنشستگان نیاز به 30 هزار میلیارد تومان اعتبارات ازسوی دولت و مجلس وجود دارد، تصریح کرد: اعتباراتی که تاکنون به این امر اختصاص یافته حدود چهار هزار و 400 میلیارد تومان در 2 سال اخیر است که برای همسان سازی حقوق و بهبود معیشت بازنشستگان است؛ به همین دلیل برای همسان سازی حقوق در بودجه 98 حداقل به تخصیص 15 هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
وی با بیان اینکه صندوق بازنشستگی کشوری علاوه بر پرداخت حقوق بازنشستگان به مسائلی چون درمان، بیمه تکمیلی، سفر و مسائل رفاهی بازنشستگان تحت پوشش توجه دارد، گفت: برای بودجه سال آینده صندوق بازنشستگی کشوری حتما باید اتفاق جدید و بزرگی بیفتد و ما به عنوان مسئولان صندوق باید حضور و اثرگذاری پررنگ‌تری در فرایند بودجه نویسی سال 98 داشته باشیم.
وی افزود: شرایط کنونی کشور به خصوص با بالا رفتن نرخ ارز، میزان تورم و وضعی که بازنشستگان به ویژه با آن روبرو هستند، ایجاب می‌کند که حقوق بازنشستگان بیش از رقم کنونی افزایش یابد تا حداقل بخشی از مشکلات معیشتی و فشار موجود بر این قشر فرهیخته کاهش یابد.
تقی زاده با تاکید بر اینکه نیاز است همه وزارتخانه‌ها، قوه قضاییه، مقننه و دستگاه‌های اجرایی در این فرآیند حساس شوند، اظهار داشت: مباحث دوران خدمت و اشتغال و دوران بازنشستگی باید برای همگان به ویژه مسئولان ذیربط و برنامه ریزان به طور کامل و شفاف مشخص و تشریح شود و برنامه‌ای تهیه و مشخص کنیم که هر یک از این نهادها چه سهمی در رفع مشکلات موجود دارند و چه نقشی می‌توانند برای رفع مشکل بازنشستگان ایفا کنند.
مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری همچنین گفت: کانون‌های بازنشستگی که در تمام استان‌ها فعالیت می‌کنند یکی از بازوهای این صندوق برای بودجه ریزی و دفاع از بودجه صندوق هستند که باید برای رایزنی و تعامل بیشتر با نمایندگان از کانون‌ها و ظرفیت آنها استفاده کرد.
تقی زاده با بیان اینکه بازنشستگان درحال حاضر در همه استان‌های کشور حساس بوده و مسائل و انتظارات و حق خود را مطالبه می‌کنند، اظهار داشت: در سفرهای استانی مشخص شد که بسیاری از مطالب و مسائلی که بازنشستگان عزیز مطرح می‌کنند از مهمترین مطالبات و نیازهایی است که باید در دستور کار و توجه مسئولان قرار گیرد؛بنابراین نیاز است دولت و نظام برای همه این مشکلات راه حل و برنامه مشخصی ارائه کنند.
تقی زاده نقش آفرینی رسانه‌ها در جلب افکار عمومی و ایجاد حساسیت در بین اقشار مختلف جامعه را مهم ارزیابی کرد و گفت: ما باید برنامه مناسب داشته باشیم تا از رسانه‌ها به عنوان یکی از ابزار اطلاع‌رسانی و گفتمان سازی استفاده کنیم و مسائل و مشکلات یک میلیون و 400 هزار بازنشسته کشوری و خانواده آنها و همچنین شاغلین را که یا مشغول به کار هستند یا در شرف بازنشستگی هستند،به طور گسترده‌ای مطرح کنیم.
مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری با تاکید بر اینکه هدف ما ایجاد رفاه نسبی و حداقلی برای بازنشستگان زیرپوشش است، گفت: باید فاصله‌ها کم شود و به خصوص بین دستگاه‌های مختلف از نظر نوع خدمات و کیفیت خدمات یک همگونی و همسانی بین بازنشستگان و شاغلین ایجاد شود. ما باید سیاست‌هایی را دنبال کنیم که بازنشستگان از رفاه نسبی که در دستگاه‌های اجرایی وجود دارد بهره‌مند شوند و در این فرآیند دستگاهها پای کار آیند و به ما کمک کنند.
لزوم توجه به سیاست‌های تبعی در بودجه نویسی صندوق ها
در این نشست، علی حیدری نایب رئیس هیئت مدیره سازمان تامین اجتماعی نیزگفت: فرایند تنظیم بودجه در سازمان برنامه و بودجه کشور شروع شده و نشست‌های آن نیز درحال حاضر برقرار است و گزارش‌های مقدماتی که دفاتر بخشی تهیه و ارسال می‌کنند در این فرآیند بسیار اثرگذار و مهم است.
حیدری با بیان اینکه در امر بودجه نویسی صندوقهای بازنشستگی مسائل و عوامل متعددی دخیل هستند، گفت: حتی اینکه کارمند در دوران اشتغال چگونه بیمه پردازی کرده، فرایند اشتغال چگونه بوده و زمان بازنشستگی به چه شکل بازنشسته شده است؟ همگی در منابع و مصارف صندوق‌ها اثرگذار است و این مسائل باید به صورت ریز و دقیق توسط کارشناسان در بودجه نویسی این صندوق‌ها دیده شود.
وی یکی از مسائل مهم را افراد تبعی عنوان کرد و گفت: اجرای طرح حکمت در صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح یکی از نمونه‌های بارز این امر است که به جای پرداختن به بازنشستگان به صورت مستقیم به افراد تابعه آنها توجه می‌شود، مثل کمک به فرزند بازنشسته‌ها در قبولی دانشگاه یا اشتغال آنها که توقع و هزینه‌های آینده صندوق‌ها را کاهش می‌دهد. بنابراین نگارش و تدوین برنامه‌ها و سیاست‌های تبعی در امر بودجه نویسی مهم است.
حیدری تصریح کرد: تلاش برای ایجاد تعادل بین مصارف و منابع صندوق، تلاش برای تعادل در ورودی و خروجی‌های صندوق از نظر ریالی و تعدادی، تلاش برای پایداری مالی و تهیه منابع مالی پایدار برای صندوق، واگذاری و تصدی گری‌ها در صندوق‌های بازنشستگی که خود سبب کاهش ورودی‌های صندوق شده و طبعاً نیازمند اخذ عوارض از دستگاه‌ها یا فرآیندهای مربوطه است تا به نوعی این کاهش‌ها جبران شود، تلاش برای جبران معوقات و تعریف مزایای جانبی جدید همانند طرح حکمت، شفاف سازی فعالیت‌های صندوق و اثرسنجی بحران پیش روی کشور به خصوص تحریم‌های جدید همگی از جمله محورهای قابل طرح در امر بودجه نویسی سال 98 در صندوق است.
***
خوب است مسئولان در نظام جمهوری اسلامی به یاد داشته باشند تاکید بزرگان دین و اخلاق همواره بر تکریم سالمندان و گرامی شمردن آن‌ها بوده است و موضوع ارج نهادن به زحمات این گروه که درحال حاضر از شغل جوانی خود بازنشسته شده‌اند، امری واجب و ضروری است. پدر و مادر بازنشسته‌ای که حالا در سن پیری و کهنسالی صاحب نوه و عروس و داماد هستند، با وجود قوانینی که اجرا نمی‌شوند باید بازهم به سراغ ضرب‌المثل قدیمی "با سیلی صورت خود را سرخ می‌کنند" بروند و زندگی ساده خود را دوباره با آن رنگ و رو ببخشند درحالی که آنان دیگر تاب نواختن چنین سیلی را هم ندارند.
دوران بازنشستگی اتفاقا دورانی است که افراد بیش از گذشته نیازمند شان و منزلت و احترام هستند، زیرا اگر در این دوران افراد بازنشسته نیازمند دست فرزندان شوند، بسیار احساس سرشکستگی می‌کنند و همین احساس باعث سرخوردگی و افت روحی و روانی افرادی می‌شود که عمری را در راه خدمت به کشور و مصالح ملی صرف کرده اند، اما دریغ از بازیابی شان و مقام گذشته.
ای کاش مسئولان معنای سفره خالی و قلب شرمنده پدران و مادران بازنشسته را درک کنند و برای رفع مشکلی چون اجرا نشدن قانون همسان سازی حقوق بازنشستگان اقدامی اساسی را لحاظ کنند.
*این روزها بازنشستگان وقتی می‌بینند قانون نظام هماهنگ پرداخت اجرا نمی‌شود می‌خواهند به سراغ ضرب‌المثل قدیمی "با سیلی صورت خود را سرخ می‌کنند" بروند و زندگی ساده خود را دوباره با آن رنگ و رو ببخشند؛ اما آنان دیگر تاب نواختن چنین سیلی را هم ندارند
*شرایط کنونی کشور به خصوص با بالا رفتن نرخ ارز، میزان تورم و وضعی که بازنشستگان به ویژه با آن روبرو هستند، ایجاب می‌کند که حقوق بازنشستگان بیش از رقم کنونی افزایش یابد تا حداقل بخشی از مشکلات معیشتی و فشار موجود بر این قشر فرهیخته کاهش یابد
*به دلیل وجود فاصله طبقاتی سیاسی، رانتی و سرمایه‌ای، و ضعف نظارت و آزادی اطلاعات؛ عده‌ای می‌توانند به افزایش درآمد خود چه از سبد درآمدهای نفتی و یا با گران‌فروشی، کم‌فروشی، احتکار، امتیاز و اختلاس خرد و کلان و... برسند، اما چشم بازنشستگان همچنان به دست مدیرانی دوخته است که نمی‌خواهند قانون همسان سازی حقوق را اجرا کنند!
*نهم مهر پیش رو، روز ملی بازنشستگان در تقویم کشور ثبت شده است؛ اما امسال نیز آنها از مشاهده اجرای نظام هماهنگ پرداخت محروم خواهند بود
سایر اخبار این روزنامه
رهبر انقلاب دردیدار مدال‌آوران کاروان ورزشی ایران در بازی‌های آسیایی اندونزی: مطمئناً گوشمالی سختی به عوامل تروریست خواهیم داد معاون درمان وزارت بهداشت خبر داد رفع کمبود تجهیزات پزشکی بیمارستانی قانون همسان‌سازی حقوق بازنشستگان، گرفتار «اما و اگر» مدیران و مسئولان وقاحت بی‌حد و مرز ارتجاع عرب تشییع باشکوه پیکر شهدای حادثه تروریستی اهواز نامه 50 مقام سابق آمریکایی به ترامپ: به برجام بازگرد و با ایران از طریق دیپلماسی تعامل کن رئیس جمهور ایران: ترامپ قبل از اینکه از گفتگو سخن بگوید باید به عقب برگردد دانمارک تروریست‌های الاحوازیه را به ایران تحویل می‌دهد رئیس جمهوری کوبا: خواهان روابط «متمدنانه» با آمریکا هستیم وزیر خارجه آمریکا: تحریم‌های کره‌شمالی تا زمان خلع سلاح هسته‌ای کامل برداشته نمی‌شود لیونی: وقت برکناری نتانیاهو رسیده است معاون اول رئیس جمهوری در جلسه شورای اقتصاد: دولت در هر شرایطی کالا‌های اساسی را تامین می‌کند رئیس جمهور ایران: ترامپ قبل از اینکه از گفتگو سخن بگوید باید به عقب برگردد رئیس جمهور ایران: ترامپ قبل از اینکه از گفتگو سخن بگوید باید به عقب برگردد رئیس جمهور ایران: ترامپ قبل از اینکه از گفتگو سخن بگوید باید به عقب برگردد رئیس جمهور ایران: ترامپ قبل از اینکه از گفتگو سخن بگوید باید به عقب برگردد رئیس جمهور ایران: ترامپ قبل از اینکه از گفتگو سخن بگوید باید به عقب برگردد