انتشار تصاویر عریان بیمار برای جذب مشتری

آفتاب یزد- گروه اجتماعی: تب تند عمل‌ها‌ی زیبایی باعث شده که این روزها فضای مجازی به بهترین مکان برای تبلیغات پزشکان تبدیل شود و در این بین اینستاگرام نقش پر رنگ تری از سایر پیام رسان‌ها‌ ایفا می‌کند. با یک جستجوی ساده در فضای مجازی می‌توانیم با هزاران پزشک و متخصص رو به رو شویم که برای جذب مخاطب بیشتر عکس‌ها‌ی قبل و بعد از عمل جراحی زیبایی بیمارانشان را منتشر می‌کنند و در این بین، از آن جایی که پیکر تراشی و عمل زیبایی‌اندام در رتبه بالایی از این عمل‌ها‌ی زیبایی قرار می‌گیرد، متخصصان این حوزه نیز در زمره دیگر پزشکانی که برای تبلیغ بیشتر و جذب مشتری به سراغ انتشار عکس‌ها‌ی قبل و بعد از عمل رفته‌اند، قرار می‌گیرند! این در حالی است که انتشار عکس‌ها‌یی از پیکر‌تراشی مستلزم این است که فرد منتشرکننده،
عکسی از پیکر بیمار منتشر کند که با موازین شرعی ما در تضاد مشهود قرار دارد و همین موضوع نیز سبب می‌شود که صفحات پزشکان پر از عکس‌ها‌ی دور از شئونات اسلامی و فرهنگی ما باشد! جالب است که تاکنون نظارتی در این باره صورت نگرفته و تقریبا می‌توان گفت در حال حاضر همه پزشکان پیکر تراش از عکس‌ها‌ی قبل و بعد از عمل بیمارشان استفاده می‌کنند و در برخی موارد حتی شاهد هستیم که در اتاق عمل و حین عمل‌ها‌ی جراحی نیز فیلم‌ها‌یی در قسمت «زنده» اینستاگرام به انتشار می‌گذارند اما همچنان نظارت‌ها‌ بر این گونه مسائل بسیار کم و جزئی است و تاکنون دیده نشده که صفحه پزشکی به دلیل این گونه عکس‌ها‌ بسته شود! جدا از اینکه چند درصد عکس‌ها‌ با رضایت مشتریان منتشر می‌شود، پر واضح است که این پزشکان در فضای مجازی به ویژه اینستاگرام در سایه غفلت مسئولان دست به نمایش عمل‌های جراحی و تصویر بیماران با هدف کسب مخاطب و در‌آمد می‌زنند! برای بررسی بیشتر این موضوع با دبیر شورای عالی نظام پزشکی، سخنگوی وزارت بهداشت و همچنین یک وکیل پایه یک دادگستری به گفت و گو نشستیم.

> هر گونه تبلیغ در حوزه پزشکی ممنوع است


مصلحی، دبیر شورای عالی نظام پزشکی نیز در گفت‌وگو با آفتاب یزد، در این باره می‌گوید:« هم ازنظر قانون و هم از نظر وجهه جامعه پزشکی و شرافت
انسانی، تبلیغ در حوزه پزشکی به طور کل ممنوع است. حتی تبلیغ درباره خدمات نیز طبق آئین نامه تبلیغات مصوبه شورای عالی پزشکی ممنوع است، صرفا و تحت شرایطی که با تشکیل کمیسیون تبلیغات سازمان‌ها‌ی نظام پزشکی صورت می‌گیرد، اطلاع رسانی در خصوص خدمات در صورتی که متن اطلاع رسانی مورد توسط کمیسیون تبلیغات تائید قرار بگیرد، منعی ندارد. بنابراین به‌طور مشخص تعداد، نوع و متن اطلاع رسانی در آئین‌نامه مشخص شده و در آئین نامه این موضوع به عنوان اطلاع رسانی ذکر شده و نه تبلیغات به آن
نحوی که در صنوف دیگر کاربرد دارد. مشخصا در آئین نامه آمده است که انتشار عکس قبل و بعد از عمل ممنوع است، حتی در آئین نامه اصلاحی نیز که جدیدا منتشر و ابلاغ شد نیز این موضوع صریحا بیان شده است. بنابراین حتی برای عمل زیبایی بینی هم انتشار عکس قبل و بعد از عمل ممنوع است. انتشار عکس اعضای بدن که با موازین شرعی و فرهنگی ما در تضاد است، به طور کلی ممنوع است و این کار مجازات سنگینی هم دارد اما سازمان نظام پزشکی طبق شرح وظایف خودش در مواردی می‌تواند دخالت داشته باشد که از آن‌ها‌ مطلع باشد.»

> حساسیت شدیدی روی این موضوع وجود دارد
او افزود:« خواهش ما این است که شهروندان اگر در فضای مجازی با موردی اینچنینی رو به رو می‌شوند حتما به سازمان نظام پزشکی یا دبیرخانه شورای عالی اطلاع دهند و به دلیل حساسیت موضوع هم سازمان نظام پزشکی در زیر مجموعه شورای عالی، کمیسیونی برای رسیدگی به همین موارد تشکیل داده تا به بحث اطلاع رسانی، تبلیغات و فضای مجازی و شکل‌ها‌ی مختلفی که برای انتشار عکس بیماران به وجود آمده در این کمیسیون بررسی شود. اما واقعیت این است که این اشکال معمولا متنوع، گسترده و بعضا غیر قابل کنترل است. کاری که در حال رخ دادن است این است که کارشناسانی در سازمان مرکزی رصد می‌کنند و با موارد زیادی نیز تا کنون برخورد کرده‌اند اما به دلیل سهولت این نحوه تبلیغ و همچنین رشد قارچ گونه آن،
از نظر فنی فرآیند بسیار سختی است که ما بخواهیم تک به تک پزشکان متخلف را پیدا کنیم اما ما چه یک‌مورد و چه هزاران مورد، وقتی با آن برخورد کنیم
مجازات آن تعریف شده است ضمن اینکه حساسیت شدیدی نیز روی این موضوع وجود دارد.»

> باید پویش همگانی برای مبارزه با آن ایجاد شود
وی تصریح کرد:« متاسفانه فضای مجازی خیلی بند و بست مشخصی ندارد و تکنولوژی آن نیز خیلی سهل و آسان است و از آنجایی که ما از نظر فرهنگی مشکلات خیلی زیادی در رابطه با استفاده از تکنولوژی‌ها‌ی جدید داریم کار بسیار سختی است چون هم باید فرهنگ سازی لازم اتفاق بیفتد و هم باید نظارت‌ها‌ی کافی صورت بگیرد و هم باید به شدت با موارد اینچنینی برخورد شود. یک قسمت از مجازات‌ها‌یی که برای این پزشکان در نظر گرفته می‌شود بر می‌گردد به مسائل حقوقی و کیفری و سازمان نظام پزشکی طبق قانون بخش انتظامی آن را مورد پوشش قرار می‌دهد و حتی مواردی هم به طور کلی به مراجع قضایی ارجاع داده می‌شود و از اختیارات ما خارج است. بنابراین این موضوع نیاز به یک پویش همگانی دارد تا مورد توجه همه ارگان‌ها‌ی ذیربط قرار بگیرد.»

> وزارت بهداشت نقش نظارتی دارد
او در ادامه تاکید کرد:«البته برخی از کسانی که این تبلیغات را انجام می‌دهند زیر مجموعه سازمان نظام پزشکی نیستند و موسساتی هستند که به صورت زیر زمینی فعالیت می‌کنند و حتی ممکن است اسم پزشکی که برده می‌شود جعلی باشد بنابر این تحت پوشش سازمان پزشکی هم قرار نمی‌گیرند و این موضوع مشکل را مضاعف می‌کند. اساسا وزارت بهداشت نقش نظارتی این موضوع را دارد و به سازمان نظام پزشکی ارجاع می‌دهند که در هیئت‌ها‌ی انتظامی سازمان نظام پزشکی مورد بررسی قرار می‌گیرند و حکم برای آن‌ها‌ صادر می‌شود که تا مرحله محرومیت از طبابت هم ممکن است پیش برود.»

> نظارت اصلی زیر نظر سازمان نظام پزشکی است
ایرج حریرچی، سخنگوی وزارت بهداشت نیز در گفت و گو با آفتاب یزد در این باره می‌گوید:« انتشار عکس‌ها‌ی خصوصی و غیر مطابق با موازین فرهنگی و اجتماعی کشور که خلاف مقتضیات دینی و فرهنگی ما است به طور کلی ممنوع است و اگر هم قرار است عکسی منتشر شود حتما باید رضایت فرد جلب شود. تخلفاتی که در این زمینه صورت می‌گیرد اما نظارت اصلی با قوانین فعلی ما زیر نظر سازمان نظام پزشکی است. بعضی موارد هم هست که در برخی تخلفات بیشتر است و به صورت فیلم در فضای مجازی منتشر می‌شود که خود ما هم با آن‌ها‌ برخورد می‌کنیم اما نظارت اصلی با سازمان نظام پزشکی است.»

> حتی اگر بیمار رضایت داشته باشد
باز هم فرقی ندارد
عبد الصمد خرمشاهی، وکیل پایه یک دادگستری در گفت و گو با آفتاب یزد، نیز در این باره معتقد است:« هر پزشکی در حیطه تخصصی که دارد می‌تواند فعالیت کند و در غیر این صورت تخلف نظام پزشکی اتفاق افتاده است. در حال حاضر شاهد هستیم که خیلی از پزشکان تخصص مربوطه را ندارند و وارد مباحثی مثل عمل‌ها‌ی زیبایی می‌شوند و چه بسا لطمات جبران ناپذیری نیز به بیماران و مشتریان این کار‌ها‌ وارد می‌کنند. متاسفانه خیلی از قربانیان این ماجرا را پیگیری نمی‌کنند.»
او در ادامه تصریح کرد:« سازمان نظام پزشکی برای نحوه عملکرد پزشکان در فضای مجازی باید یک کنترل و نظارت بیشتری داشته باشد و هر پزشکی باید در حدود صلاحیتی که دارد عمل کند. این قبیل مسائل به نظر می‌رسد که با اقدامات پزشکی و قوانین مربوطه تطابق ندارد و مسلما پزشک مربوطه حق ندارد این عکس‌ها‌ را منتشر کند. این کار یک تخلف پزشکی به شمار می‌آید و اگر عکس‌ها‌ مصداق صور قبیحه باشد، قطعا جرم محسوب می‌شود، اگر هم در این حد نباشد مطمئنا جز تخلفات پزشکی به شمار می‌آید. این مسائل در سازمان نظام پزشکی مورد بررسی قرار می‌گیرد و اگر عکس‌ها‌ با اخلاق و عرف جامعه در تضاد باشد دادستانی هم می‌تواند به این موضوع ورود کند. حتی اگر این عکس‌ها‌ با رضایت کامل مشتری به انتشار گذاشته شده باشد باز هم بر تاثیری بر مجرم شناخته شدن پزشک ندارد.»
این طور که معلوم است انتشار این عکس‌ها‌ مشخصا جرم محسوب می‌شود و رسیدگی به این موضوع نیز به وسیله وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی صورت می‌گیرد با این حال باز هم صفحاتی که عکس‌ها‌ی بیماران را به انتشار می‌گذارند روز به روز
در حال افزایش است و معلوم است که پزشکان خاطی در سایه غفلت مسئولان قرار گرفته‌اند.