قطر نقش تعیین‌کننده

‌محمد‌علی خطیبی* - در حال حاضر هنوز خروج رسمی قطر از اوپک اعلام نشده و آنچه در رسانه‌های مختلف منتشر می‌شود فقط اعلام شفاهی خروج این کشور است. در مقابل اما اگر خروج قطر از اوپک نیز رسمی شود این یک تصمیم کاملا مستقل از سوی این کشور است و نمی‌توان تغییری در آن ایجاد کرد هرچند پیش از این نیز اوپک شاهد خروج برخی دیگر از اعضای خود بوده و در مقابل آن اعضای دیگری نیز به عضویت اوپک درآمده‌اند.
به هر روی این موضوع در هر سازمانی ممکن است شکل گیرد و اعضایی از سازمان خارج یا به آن جذب شوند. البته با توجه به اینکه میزان تولید نفت قطر کمتر از یک میلیون بشکه بوده است تاثیر شگرفی نیز بر آینده اوپک نخواهد داشت. آنچه درباره قطر اهمیت بسیار جدی دارد میزان تولید گاز این کشور است و درآمدهای اساسی قطر از بستر تولید و صادرات گاز پیش می‌رود.
همچنین از آنجا‌ که قطر اعلام کرده به همکاری خود با اوپک ادامه خواهد داد، تولید این کشور از حدود یک ماه آینده به بعد‌ در مجموعه غیر‌اوپک لحاظ خواهد شد و در کل وقتی می‌خواهیم به نیاز تولید اوپک نگاه کنیم، تمام غیراوپکی‌ها را جمع می‌کنیم، پس در نتیجه قطر هم در جمع غیراوپکی‌ها قرار خواهد داشت. نکته قابل توجه دیگر اما آن است که قطر به تصمیمات فعلی اوپک تا ماه آینده پایبند خواهد بود. در حقیقت از ژانویه 2019 به بعد، میزان تولیدی قطر به سمت دیگری یعنی غیر‌اوپکی‌ها خواهد رفت.
از طرفی، اما موضوع دیگری که باید به آن توجه داشت در واقع پیامد سیاست‌های عربستان و هم‌پیمانانش در اوپک است‌ چراکه تصمیم‌گیری‌های قطر هم‌راستا با عربستان نبوده و برعکس کویت و امارات متحده تنها هم‌پیمانان عربستان در اوپک هستند. در نهایت خروج قطر تاثیر شگرفی بر سیاست‌های عربستان نیز نخواهد داشت. حال آنکه میزان تولید و در پی آن کنترل قیمت هم در نشست‌ها و بررسی‌های بعدی در نشست‌های اوپک مورد بررسی قرار می‌گیرد.


اجلاس هفته آینده اوپک و تصمیم‌گیری‌های بعدی در این اجلاس خود بیانگر آینده بازار نفت خواهد بود. تصمیم به کاهش تولید و کنترل نبض بازار نفت ‌یا در مقابل ایستادگی بر افزایش تولید تغییر در نمودار قیمت نفت را مشخص می‌کند. بدیهی است اگر نتیجه این اجلاس عدم کاهش تولید باشد در نهایت قیمت نفت نیز بر مدار کاهش پیش خواهد رفت.
*نماینده سابق ایران در اوپک