روزنامه شرق
1396/02/03
تقدیر از ایستادگی یک زن
اقدام شجاعانه و مدبرانه اعظم طالقانی، خواهر انقلابی و پیش‌کسوت ما، بسیار قابل تقدیر است. حرکت ایشان یادآور لزوم تفسیر واژه رجل از سوی فقهای شورای نگهبان است. در این مورد یادآوری نکاتی را درخور اهمیت می‌دانم؛ نخست اینکه کلمه رجل به معنای موجودی است که روی دوپا راه می‌رود. راجل به معنای پیاده است. به‌تدریج این واژه به مردان اختصاص پیدا کرد و برای زن کلمه مرأة وضع شد. وقتی که به متون دینی خودمان که واژه رجل در آن به کار رفته مراجعه می‌کنیم شاهد تفاوتی در تفسیر از واژه رجل هستیم. به این معنا که رجل در مواردی به مفهوم مرد و در موارد دیگر بدون بار جنسیتی ترجمه میشود؛ برای نمونه در آیه «الرجال قوامون علی النسا» رجال به معنای مردان است، چراکه از ترجمه آیه و به‌کاربرده‌شدن رجال در برابر نسا به معنای صرف مردبودن این واژه پی می‌بریم، اما نمی‌توان گفت در همه آیه‌های قرآنی وضع به همین صورت است؛ برای نمونه در آیه «رجال لا تلهیهم تجاره و لا بیع عن ذکر الله...» نمی‌توان صرفا این واژه را به مردان اطلاق کرد، چراکه در تجارت زنان هم فعال‌اند و در صدر آنها حضرت خدیجه از تاجران معروف آن زمان به‌شمار می‌آمدند یا در آیه «من المؤمنین رجال صدقوا ما عاهدواالله علیه فمنهم من قضی نحبه...» نیز واژه رجال صرفا شامل حال مردان نشده و رجال به معنای اشخاص، افراد و شخصیت‌هاست. در علم فقه شاخه‌ای به نام علم رجال وجود دارد و علم رجال علم شناسایی راویان احادیث است. در متون کتاب‌های مرتبط نیز از زنان متعددی که راویان احادیث هستند نام برده شده؛ مانند ام سلمه، حضرت زهرا(س) حضرت زینب(س) و عایشه، بنابراین کتاب‌های رجالی یا علم رجال صرفا به معنای شناسایی مردان راوی حدیث نیست. نکته سوم اینکه در بررسی مذاکرات خبرگان قانون اساسی که بحث به‌صراحت درباره شرط ذکوریت برای رئیس‌جمهور مطرح شده بود، بعد از موافقت‌ها و مخالفت‌های اعضای مجلس خبرگان قانون اساسی، شهید مظلوم آیت‌الله بهشتی برای برون‌رفت از این بن‌بست واژه رجال را پیشنهاد کردند که در قبال تفسیر به شخصیت و اشخاص فرهیخته است. طبیعی است که تفسیر قانون اساسی برعهده شورای نگهبان است، اما این امر مانع از اظهارنظر اشخاص و صاحب‌نظران در این حوزه نبوده و چه‌بسا بیان آرا و نظرات اندیشمندان کمک مؤثری باشد. در سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری قرار بود تکلیف این واژه مشخص شود که متأسفانه به درازا انجامید و هنوز نتیجه مشخص نیست خاطرم هست در سال 70 در انتخابات دور دوم ریاست‌جمهوری مرحوم هاشمی‌رفسنجانی، دبیر محترم وقت شورای نگهبان در مصاحبه‌ای اعلام کردند که ردشدن بانوان ثبت‌نام‌کننده در انتخابات ریاست‌جمهوری به دلیل فقدان سابقه سیاسی و تجربه لازم در مدیریت کشور بوده است. در پایان لازم می‌دانم از اقدام جسورانه پیش‌کسوت زنان مبارز انقلابی تقدیر کنم. بدون‌شک اصلاح‌طلبان قائل به حرکت تدریجی و حرکت با واکر و آرام‌آرام هستند. آنها نشان داده‌اند که با اقدام گازانبری و بلدوزری برای اصلاح جامعه مخالف‌اند. امیدواریم که بالاخره مفهوم این واژه برای جامعه نسوان ایران مشخص شود. چنان كه به استناد آیات شریفه قرآن در ارتباط با ملکه سبا شاهد تأیید دینی مبانی حکومتداری زنان هستیم.
سایر اخبار این روزنامه
كوچ اصولگرايان به اردوگاه رئيسي
مناظره زنده شد
هياهوي رد صلاحيت
رئيسي و قاليباف تا آخر مي‌مانند
زنگنه: مردم در انتخابات مي‌گويند خارجی‌ها بیایند یا فرار کنند
شهردار مرخصی ندارد
درخواست اعاده دادرسی بابک زنجانی
فرانسه به‌فرمان در مقابل فرانسه نافرمان
تهديد ترامپ به خروج از برجام
تقدیر از ایستادگی یک زن
اولویت‌های روحانیِ 2
