کشتی‌ای که سوارخ می‌کنند، امنیتی که احساس می‌کنند!

جعفر گلابی*- دیر زمانی است که ادعای دانستن و توانستن متاعی ارزان خصوصا در دست بعضی از سیاسیون شده است و برخی چنان وانمود می‌کنند که گویی در دهر چون ایشان زاده نشده و در دانایی و توانایی همه مرزهای دانش و اقتدار را درنوردیده‌اند و مجهولی برای‌شان باقی نمانده است و گره‌ای نیست که به دست با‌کفایت‌شان گشودنی نباشد‌! آنان در همه زمینه‌ها اظهار نظر می‌کنند و هیچ حوزه کارشناسانه‌ای نیست که از دایره سخن و نوشتارشان خارج باشد‌. اگر روزی محاسبه شود که از سوی اینان منافع و غرور و امنیت ملی کشور تا چه حد آسیب دیده است و دلسوزان و دانایان واقعی چه خون‌جگری از آنها خورده‌اند، مثنوی صد من کاغذ خواهد شد و خلایق به خشم خواهند آمد‌. داستان پر پیچ‌وخم دیپلماسی خارجی و روابط بین‌الملل ایران از جمله حوزه‌هایی است که از حساسیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است و کوچک‌ترین سهل انگاری‌ها و بی‌مسئولیتی‌ها و شعارگرایی‌های بی‌مبنا و ناشی از برداشت‌های غلط و محاسبات نامربوط گاهی عواقب سهمگینی خواهد داشت و از قضا این مردم هستند که در اغلب موارد باید تاوان آن را پرداخت کنند‌. اگر در جریان مذاکرات برجام ‌و پس از آن در کشور ما وحدتی حاصل می‌آمد و مجموعه نظام هماهنگ با هم و با نظر کارشناسی وزارت خارجه موافقت و مخالفتی هوشمندانه و بر‌اساس تقسیم وظایف به خرج می‌دادند و در عمل منافع ملی را ستاره راهنمای خود قرار می دادنند، قطعا از برنامه اقدام مشترک میان ایران و 1+5 استفاده‌های فراوان می‌بردیم و هزینه آمریکا برای خروج از آن بسیار بیشتر از حالا بود و چه بسا کاخ سفید جرئت خروج از آن را پیدا نمی‌کرد‌. کاملا مشخص بود که هیئت ایرانی مذاکره‌کننده جسم و جان‌شان پشت میز بود ولی دل و روحشان در تهران نگران انواع گفته‌ها و موضع‌گیری‌ها و عمل‌ها بود‌. آنان نگران غضنفرهایی بودند که اینجا با تیترهای درشت در روزنامه‌ها و سخنان تند در تریبون‌های مختلف و اعمال عجیب خود پاس گل به جان کری می‌دادند و چه بسا با ندانم‌کاری‌های‌شان صدای او را بلندتر می‌کردند. گفته‌ها و نوشته‌های این جماعت کاملا ثبت و ضبط و در دسترس است که با وجود تندترین شعارها هرگز باور نمی‌کردند که امکان پیروزی دیپلماتیک وجود دارد‌. می‌شود با 6 قدرت جهانی مذاکر و منافع ملی را تحصیل کرد. غرب با همه قدرتش همه دنیا نیست و می‌شود از او امتیازات لازم را گرفت‌. می‌شود سیطره غول‌های رسانه‌ای جهان را شکست و صلح‌طلبی ایرانیان را ثابت کرد. امکان بهانه‌ستانی از آنها وجود دارد و فضای مصنوعی ایران‌هراسی قابل معکوس شدن است‌. کدام عقل و خرد مسئولانه اجازه می‌دهد که یک کشور امکان اجماع جهانی علیه خود را ناچیز بشمرد و با شعارهای تند و بی‌محتوا دست بانیان این اجماع را باز بگذارد و هر روز برای رسانه‌ها و دیپلمات‌های دوره‌گردشان خوارک و بهانه تهیه کند‌!؟ ما نظم ظالمانه جهان را قبول نداریم‌، هرگز معتقد نشده‌ایم که آمریکا و اروپا و حتی چین و روسیه برای رضای خدا در صدد تشنج‌زدایی با ایران هستند‌، آنان به هیچ چیز جز منافع‌شان حتی برای لحظه‌ای فکر نمی‌کنند ولی در همین جهان‌ پر ستم می‌شود حضور داشت‌، سخن گفت‌، تعامل پیشه ساخت و قافیه سیاست را نباخت و به قاعده خطر‌ناک «یا هیچ یا همه چیز» بسنده نکرد. آمریکا تصور کرده بود با اجماعی که علیه ایران به وجود آورده است (چنانچه چین و روسیه هم به قطعنامه‌های ضد ایرانی رای منفی نمی‌دادند) جمهوری اسلامی را به گوشه رینگ برده است‌، ایران با برجام از آن حالت خارج شد و حالا تمام یاران آمریکا در مواجهه با ایران، عربستان و اسرائیل و بحرین بیش نیستند. البته این برای ما کافی نیست ولی تصور کنیم که در نبود برجام آمریکا لازم نبود از صفر شروع کند و حالا در فشار علیه ایران علاوه برپشتیبانی اروپا حداقل 2 سال جلوتر بود. برجام خوب بسته شده بود، خوب تدوین شده بود و برای همین هم آمریکا فقط با زشتی پیمان‌شکنی از آن خارج شد و نتوانست بر اساس مفاد برجام به ایران فشار وارد کند. چرا مخالفان برجام هیچگاه انواع سخنان رئیس ایالات متحده آمریکا که مدعی است این موافقت‌نامه بدترین موافقت‌نامه ممکن است و امتیازات فراوانی به ایران داده شده است را تیتر نمی‌کنند‌. مگر همان‌ها نبودند که می‌گفتند توافق‌نامه هسته‌ای هدیه‌ای برای آمریکا است و این کشور هرگز از آن خارج نمی شود‌، چرا هنگامی که ترامپ از آن عبور کرد به اشتباه محاسباتی خود اعتراف نکردند و از مردم پوزش نخواستند‌!؟
به هر حال انواع حوادث و رویدادها و خطرات و خسارت‌ها و منفعت‌ها نشان می‌دهد که باید در همه زمینه‌ها به کارشناسان هر حوزه‌ای اعتماد شود و انتقادها و اظهار نظرها و عمل‌ها از دایره منافع ملی و خصوصا مصلحت مردم خارج نشوند‌. کشتی نشستگان اگر احساس امنیت خاصی دارند باید توجه کنند که دلیلی وجود ندارد که دیگران خصوصا قاطبه ملت هم احساس آنها را داشته باشند و به سوراخ کردن کشتی اعتراض نکنند.
*روزنامه نگار
سایر اخبار این روزنامه