تلألو دلارهای نفتی و وعده‌های پوپولیست‌ها

سال 1384 معلوم شد تلاش دولت هفتم و هشتم برای پر کردن ذخیره ارزی،‌ تبدیل به پاشنه آشیل برای اقتصاد و پیشرفت کشور شده است. قضیه از این قرار بود که دولت هفتم و هشتم پس از سال‌ها هرج و مرج در اقتصاد،‌ توانسته بود دخل وخرج کشور را هماهنگ کرده و مازاد درآمد دولت را در صندوقی ذخیره کند که قرار بود به عنوان پشتوانه تولید و کارآفرینی استفاده شود. اما ظاهرا قبل از اینکه تولیدکنندگان و حتی خود دولت وقت برنامه‌ریزی برای این صندوق داشته باشد، پوپولیست‌ها که متوجه توان این صندوق شده بودند، دل‌شان برای سوء استفاده از آن غنج زده بود. نتیجه واضح آن سال (84)، زمانی به چشم آمد که شعار پوپولیستی «آوردن پول نفت بر سر سفره مردم» از زبان کاندیدایی بیرون آمد و بعد از آن برنده همان انتخابات شد. شعار واضح و قابل فهم بود، اما چیزی که توسط مردم دیده نشد،‌ منشأ تولید این شعار بود:‌ صندوق ذخیره ارزی.دولت بعدی که با عوام‌فریبانه ترین شعار در تاریخ ایران، کسب رای کرده بود،‌ پس از به قدرت رسیدن، دریافت ساختار صندوق ذخیره ارزی‌ به گونه طراحی شده که اجازه دست‌اندازی به آن برای اجرایی کردن وعده ها داده نمی‌شود. صورت مساله را پاک کرد، صندوق منحل شد، صندوقی دیگر جای آن را گرفت که پس از اتمام دوره دولت وقت،‌ حساب و کتاب آن صفر مطلق بود.حالا دولت روحانی دقیقا همان جایی قرار دارد که دولت اصلاحات در سال های 82 تا 84 قرار داشت. حمله‌ها همان حمله‌هاست و حمله کننده‌ها،‌ همان حمله کننده‌ها؛ هر چه به انتهای دوره ریاست وی نزدیک تر می‌شویم، تشابه میان جوسازی‌ها علیه دولت یازدهم با دولت هشتم بیشتر نمایان می‌شود. رمزگشایی از وعده جدید پوپولیسی متکی به نفت، مشخص می‌کند که نگاه رییس دولت نهم و دهم باز هم به صندوق ذخیره ارزی است و خوب می‌داند که وسوسه کردن افکار عمومی با یارانه‌ها نقدی،‌ می‌تواند برای او رایی دوباره بسازد. گرچه امروز رییس دولت نهم و دهم رقبایی نیز از اردوگاه همسوی با خود دارد و تنها کسی نیست که برای رسیدن به ریاست، برنامه حراج زدن به ثروت ملی را ریخته است. واقعیت این است که دولت روحانی به دلایلی،‌ دست از دلار‌فروشی برداشته و حالا آلودگی اقتصاد ملی به دلار نفتی،‌ کمتر از همیشه است. این دلارها ظاهرا در صندوق ذخیره شده‌اند و تلألو این دلارها عقل و هوش را از پوپولیست‌هایی ربوده است که با تمام توان استراتژی 82 تا 84 را تکرار می‌کنند: ابتدا تخریب دولت به هر شکل و هر بهانه و بعد از آن وعده‌های اغواگرانه. حرکت دولت در حذف دلار نفتی از اقتصاد، حرکتی آینده ساز است و بدون شک تاریخ در مورد این دوره قضاوت درست‌تری خواهد داشت، اما به نظر می‌رسد تجربه دولت هفتم و هشتم این مسئولیت بزرگ را بر دوش شخص آقای روحانی قرار داده است تا تمامی تمهیدات را برای جلوگیری از دست اندازی عوام‌فریبان و تاراج دوباره ثروت ملی بعد از اتمام دولتش پیش‌بینی کند.