«‌ابتکار» آثار و پیامدهای دنباله‌دار خروج نیروهای ایالات متحده از سوریه در آمریکا و خاورمیانه را بررسی می‌کند

التهاب در آمریکا، شوک در اروپا
محمدرضا ستاری
آثار و پیامدهای تصمیم غیر منتظره دونالد ترامپ مبنی بر خروج نظامیان آمریکایی از سوریه همچنان ادامه دارد. در تازه‌ترین تحولات صورت گرفته پس از استعفای جیمز متیس وزیر دفاع آمریکا، برت مک گورک نماینده آمریکا در ائتلاف بین‌المللی ضد‌داعش نیز از سمت خود کناره‌گیری کرد.
مک‌گورک دلیل استعفای خود را اجرای ناگهانی تصمیم به خروج نیروهای آمریکایی از سوریه اعلام کرد و گفت: این تصمیم نابود کننده است. در شرایط فعلی من در جایگاهی نیستم که قادر باشم همزمان با پیش بردن سیاست‌های دولت، صداقت خود را نیز حفظ کنم. او همچنین خاطرنشان کرده که خروج نیروهای آمریکا از سوریه باعث سردرگمی و بی‌اعتمادی در میان هم‌پیمانان ما خواهد شد. در همین رابطه ترامپ در واکنش به خبر استعفای نماینده ویژه آمریکا در ائتلاف ضد‌داعش، این عمل را بی‌اهمیت عنوان و تصریح کرد: کناره‌گیری مک‌گورک اقدامی پوچ است‌ زیرا او در هر حال قرار بود که تا دو ماه آینده از سمت خود کنار برود. ترامپ همچنین در پیام توئیتری خود اضافه کرده که من مک‌گورک را نمی‌شناسم، او توسط اوباما به این سمت منصوب شده بود. اگر هر رئیس‌جمهوری به غیر از من اعلام می‌کرد که می‌خواهد پس از نابودی داعش سربازانش را سالم به خانه بازگرداند، تبدیل به یک قهرمان مردمی می‌شد، اما من همچنان در آماج خبرهای جعلی قرار دارم. دونالد ترامپ همچنین درخصوص استعفای جمیز متیس وزیر دفاع نیز گفته بود: زمانی که اوباما او را از کار برکنار کرد، این من بودم که به او فرصت مجدد دادم و برای او منابعی را که هیچوقت در اختیار نداشت، فراهم کردم.


التهاب در فضای سیاسی آمریکا
با اعلام خروج نیروهای آمریکایی از سوریه و استعفای دو مقام ارشد نظامی به واسطه این تصمیم کاخ سفید، فضای سیاسی آمریکا به میزان قابل توجهی متهلب شده است. این تصمیم دقیقا مقارن شده با تعطیلی بخشی از دولت آمریکا که به سبب اختلافات بر سر تصویب بودجه دیوار مرزی با مکزیک بروز کرده است. در همین راستا، برخی از سناتورهای آمریکایی نسبت به چنین تصمیمی واکنش نشان داده و آن را در جهت تضعیف منافع آمریکا قلمداد کرده‌اند. به عنوان نمونه سناتور تندرو و جمهوری‌‌خواه، لیندسی گراهام این مسئله را پیروزی بزرگ ایران، روسیه و بشار اسد عنوان کرده و خواستار تشکیل جلسه فوری سنا برای بررسی این موضوع شده است. گراهام که از اعضای پرنفوذ کمیته نیروهای مسلح سنا نیز هست، با اعلام نگرانی از سرنوشت کردها پس از خروج آمریکا از سوریه، تصریح کرده که در واقع ما با این کار به ترکیه این امکان را می‌دهیم که کردها را نابود کند. در خارج از ایالات متحده، دو کشور بریتانیا و فرانسه که از اعضای ائتلاف مبارزه با داعش هستند با تصمیم ترامپ مخالفت کردند. روسیه اما از آن استقبال کرده و گفته است که با خروج نیروهای آمریکایی از سوریه شانس دستیابی به راه‌حل سیاسی در این کشور افزایش پیدا خواهد کرد.
دو سناریو برای خروج نیروهای آمریکایی در سوریه
در چنین شرایطی اخبار رسیده از مواضع نظامی ترکیه برای حمله قریب‌الوقوع به شرق فرات حکایت از آن دارد که کاروان نظامی این کشور به سمت مرزهای سوریه حرکت کرده و تا لحظه تنظیم این گزارش، تاکنون حدود 35 تانک و سایر تجهیزات سنگین بر روی نفربرهای زرهی از گذرگاه مرزی جرابلس عبور کرده‌اند. همزمان با این اتفاق، روز گذشته دولت باغچلی رهبر حزب ناسیونالیست ترکیه در پیامی مدعی شد که شرق فرات تبدیل به لانه مارها شده و تا زمانی که این منطقه به طور کامل پاکسازی نشود، کشور در امنیت نخواهد بود.
در همین رابطه به نقل از یک مقام ارشد نظامی آمریکا گفته شده که هفته قبل و پیش از اعلام رسمی خروج نیروهای ایالات متحده از سوریه، رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهوری ترکیه در تماس تلفنی با دونالد ترامپ به وی اطمینان داده که با نیروهای داعش در سوریه مقابله کرده و آنها را ریشه‌کن خواهد کرد. از سوی دیگر و در حالی که بسیاری از متحدان آمریکا از تصمیم خروج نیروهای نظامی این کشور از سوریه ابراز نگرانی کرده‌اند، نیروهای دموکراتیک سوریه خبر دادند که گروه داعش برای تصرف دوباره شهر هجین در استان دیرالزور وارد عمل شده و حملات شدیدی را صورت داده‌اند.
در همین راستا، روزنامه وال‌‌استریت ژورنال آمریکا در گزارشی آورده است: خروج نیروهای آمریکا از سوریه موجب نگرانی شدید اروپایی‌ها شده است و آنها معتقدند که اکنون ایران و روسیه خلاء ناشی از نبود آمریکا در سوریه را پر خواهند کرد. این روزنامه آورده است که دیپلمات‌های اروپایی از اتخاذ چنین تصمیمی در شوک به سر می‌برند و احساس می‌کنند که به آنها خیانت شده زیرا اروپا در مقایسه با آمریکا از تهدیدهای بیشتری از طرف خاورمیانه مواجه است که این تهدیدها می‌تواند از جانب تروریست‌ و موج دوباره پناهندگان متوجه اروپا شود. در این مورد روزنامه شرق‌الاوسط چاپ لندن در گزارشی دو سناریو را مطرح کرده است: سناریوی نخست بر پایه صحبت‌های برهم صالح رئیس‌جمهوری عراق استوار است؛ مبنی بر اینکه با انجام مذاکرات میان کردها در سلیمانیه، آنها با دمشق به توافق رسیده و در نهایت پرچم سوریه را در شرق فرات برافراشته کنند. سناریوی بعدی که جفری جیمز نماینده آمریکا در امور سوریه مطرح کرده، آن است که ترکیه تا عمق 20 تا 30 کیلومتری نوار مرزهای شمالی یک منطقه حائل امنیتی ایجاد کند و یگان‌های مدافع خلق از این مناطق دور شوند.
در همین رابطه حسین موسویان دیپلمات ارشد پیشین کشورمان نیز طی گفت‌و‌گویی با ایسنا، با اشاره به اینکه اختلاف بر سر خروج نیروهای آمریکا از سوریه در داخل این کشور جدی است، می‌گوید: خروج آمریکایی‌ها از سوریه به شرطی به نفع ایران، روسیه و ترکیه (محور آستانه) خواهد بود که آنها قادر باشند همکاری‌های مشترک را تعمیق ببخشند‌ زیرا اگر فردی که قرار است جای جیمز متیس را در وزارت دفاع بگیرد از جنس افرادی مانند جان بولتون باشد، به احتمال زیاد اقدامات ضد‌ایرانی با شتاب بیشتری دنبال خواهد شد.
سایر اخبار این روزنامه
گزارش تحقیق و تفحص از موسسه همشهری در شورای شهر قرائت شد تخلفات «همشهری» قالیباف محمدرضا ستاری داستان یک خروج «ابتکار» از ضرورت تمرکز مجلس بر بعد نظارتی گزارش می‏دهد نظارت ؛ وجه فراموش شده مجلس «راب مارشال» از فیلم «بازگشت مری پاپینز» می‌گوید یادآوری خوشی‌های کودکی «‌ابتکار» آثار و پیامدهای دنباله‌دار خروج نیروهای ایالات متحده از سوریه در آمریکا و خاورمیانه را بررسی می‌کند چه چیز ساکنان پایتخت را در آن نگه می‌دارد؟ چالش‌های تهرانِ گران «ابتکار» دلایل و پیامدهای رنگ‌پاشی بر نام خیابان دکتر مصدق را بررسی می‌کند رنگ «سیاه» مصدق‌زدایی فرمانده کل قوا در دیدار فرماندهان و مسئولان نیروی انتظامی: کاری کنید که نیروی انتظامی در چشم مردم مقتدر عادل و هوشیار باشد «ابتکار» رابطه تورم و نرخ بهره بانکی را بررسی می‌کند بازی بهره بانکی و تورم دبیرکل حزب اراده ملت ایران: اصلاح‌طلبان از دولت جدا نیستند ابوالفتح مطرح کرد پشت پرده تغییرات ترامپ در سیاست خارجی