روزنامه مردم سالاری
1397/10/27
توسعه یا پیشرفت
این روزها مباحثه بین آقای آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و دکتر زیباکلام درخصوص توسعه یا پیشرفت در رسانهها و فضای مجازی انعکاس فراوانی داشته است. دکتر زیبا کلام در مصاحبه با یک شبکه تلویزیونی آرزو میکند که کشور ایران بجای تولید موشک بتواند بهترین دوچرخه را در جهان تولید کند که قابل رقابت با کشورهای ترکیه و هند و کره باشد و در پاسخ وی وزیر ارتباطات ایشان را به بازدید از پیشرفتها در حوزه هوا فضا و دستاوردهای جوانان ایرانی دعوت کرده است. در ادامه دکتر زیبا کلام با انتشار نامهای با بیان سرنوشت اتحاد جماهیر شوروی یا کشور کره شمالی که با توان موشکی بالا از عهده تامین قوت لایموت مردم خود برنميآید، تولید موشک و جنگ افزارها را معیار توسعه و پیشرفت نميداند.بحران اقتصادی و مشکلات معیشتی موجب شده جامعه انگیزهای برای پیگیری چنین موضوعاتی نداشته باشد ولی پس از چهار دهه درگیری با انواع مشکلات و آزمون و خطا کردن نیاز است به یک وحدت رویه در خصوص توسعه برسیم و به نظر نگارنده ریشهیابی و حقیقتجویی چنین مباحث اساسی و بنیانی از ضروریات است و در اینباره چند نکته را بیان میدارد.
در مباحث علوم انسانی واژههای رشد و توسعه و پیشرفت هریک معنای خاص خود را دارد ولی در نزد عموم همه به یک معناست. واژه رشد به افزایش کمی و عددی در حوزه اقتصاد اطلاق ميشود ولی توسعه به افزایش کیفیت و ظرفیت در همه زمینههای سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه اشاره دارد. معنای واژه پیشرفت نیز جهش و پیشروی در هر زمینهای برداشت میشود و بیشتر افزایش تک بعدی در بعضی حوزهها را شامل میشود و گاها به معنای توسعه بیان ميشود ولی بکارگیری آن بین دو واژه رشد و توسعه سیال است و بدلیل اینکه بکاربردن واژه توسعه دنباله روی از الگوی توسعه یافتگی غرب قلمداد ميشود واژه پیشرفت را جایگزین ميکنند. بنابراین برای تعالی و آبادانی ایران نیاز هست نخبگان فکری و اجرایی به دور از حاشیهسازی و بازی با کلمات بر روی واژه توسعه که فراگیر و همه جانبه است متمرکز شوند که رشد و پیشرفت تک بعدی در بعضی حوزهها و کمبودها و ضعف در دیگر زمینهها توسعه نامتوازن را رقم ميزند و فرمی ناقص و کاریکاتوری به عملکرد نظام میدهد.
در دوره مدرن همانگونه که صاحبنظران سیاست و اقتصاد بیان میکنند عامل اقتصاد و بخصوص تولید نقش اساسی در تعیین سرنوشت و پویایی جامعه ایفا میکنند. داشتن نیروهای مسلح و توان نظامی و موشکی از ضروریات است ولی تحقق توسعه از کسب ثروت با تولید تکنولوژی و تولید و اشتغال و افزایش سرانه درآمد افراد جامعه و در پی آن افزایش کیفیت زندگی میسر ميشود و این فرآیند با پیشرفت یکجانبه در ارتقای اقتدار هستهای و موشکی همخوانی ندارد و نمیتوان توسعه را صرفا با توان نظامی و موشکی بیان کرد.
درکشورما برجسته شدن فرهنگ غرب ستیزی و هراس از نفوذ غرب موجب شده در زمینه توسعه نیز به کارگیری الگوهای توسعه غربی یا خارجی به طور ناخودآگاه با ممانعت و مخالفت همراه باشد. کارشناسان توسعه هیچگاه یک مدل عام و فراگیر را برای همه کشورها توصیه نميکنند. هر کشوری باتوجه به پتانسیلها و ظرفیتهای بومی و محلی و با حفظ فرهنگ و سنتها میتواند مدل توسعه بومی تعریف کند ولی در این سالها با یک سیستم توسعه دولت گرا روبرو هستیم که پیشرفت را به استیلا و زورمداری در همه حوزهها ميبیند. نخبگان اجرایی بجای تدوین الگو و استفاده از تجربیات دیگر کشورها فقط بر طبل مخالفت با غرب ميکوبند و راه حلی ارایه نميشود حتی گروههای علمی و دانشگاهی درتبیین و تدوین توسعه نقش چندانی ندارند.
لذا ضرورت دارد همه نیروها و نخبگان با عقلانیت و تمرکز بر توسعه همه جانبه به رهایی از شرایط نامطلوب کنونی و ساختن ایرانی آباد و آزاد همکاری و مساعدت نمایند.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
توسعه یا پیشرفت
عوارض خروج از کشور زائران عتبات در سال ۹۸ افزایش پیدا نمیکند
خبر
خداحافظ معلم دوست داشتنی «مبصر چهار ساله کلاس»
ارتقای جایگاه مجلس با استانیشدن انتخابات
امیدواریم با وزارت شدن سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بسیاری از مشکلات صنف گردشگری حل شود
ایران آنچه در سوریه دارد را حفظ خواهد کرد
افزایش 23 درصدی بودجه آموزش و پرورش
خاطره تلخ عراق، شیرین نشد
فیلترینگ به تاریخ خواهد پیوست