تعهدات جمهوری اسلامی به حقوق بشر و شهروندی

مسعد سلیتی ‪-‬ جریان سوم شهروندی با محوریت شهروند است و بر مبنای حقوق بشر و شهروندی و مسئولیت‌پذیری تک‌تک شهروندان در قبال سرنوشت خود و دیگر شهروندان ،منافع و ثروت‌های عمومی ، حال و آینده کشور و محیط پیرامونی بنیان‌گذاری شده است و برای تحقق دولت حقوقی که در نتیجه شیوع مفاهیم حقوق بشر و شهروندی در جامعه ایرانی به‌وجود می آید، فعالیت می‌کند. این جریان آگاهی شهروندان ایرانی از حقوق بشر و شهروندی را منجر به اجرای تعهدات نهادها ،مقامات و مدیران دولتی و عمومی جمهوری اسلامی نسبت به تعهدات حقوق بشر و شهروندی می‌داند.
جریان سوم شهروندی جمهوری اسلامی ایران را دارای تعهداتی نسبت به حقوق بشر و شهروندی ،شهروندان ایرانی می داند تعهداتی اعم از احترام ،رعایت، تضمین،حمایت و اجرای حقوق بشر و شهروندی ،اتخاذ تمام تصمیمات و اقدامات بر مبنای اصل تناسب با حقوق بشر و شهروندی و ممنوعیت اقدامات قهقرایی آگاهانه در عدم احترام ،حمایت و اجرای حقوق بشر و شهروندی است که در قانون اساسی و قوانین عادی و اعلامیه ها و میثاق های جهانی مرتبط با این حقوق می داند.
جریان سوم شهروندی به رسمیت شناختن حقوق بشر و شهروندی در سطوح فردی و گروهی و هماهنگ کردن رفتارها با معیارهای حقوق بشر و شهروندی توسط نهادها و مقامات دولتی و تضمین حقوق بشر و شهروندی را از تعهدات جمهوری اسلامی می داند، تعهداتی که نه تنها نباید نقض شود بلکه جمهوری اسلامی باید اطمینان و تضمین احترام به حقوق بشر و شهروندی را به شهروندان ایرانی بدهد.
جریان سوم شهروندی براین باور است بنابر قاعده احترام به حقوق بشر و شهروندی، نهادها و مقامات جمهوری اسلامی نمی‌توانند به‌طور عمومی و ساختاری از حقوق بشر و شهروندی تخطی کنند و بصورت یک عمل رسمی این حقوق را نادیده بگیردند و کلیه حقوق بشر و شهروندی یا بخشی از این حقوق را در تمام کشور یا در برخی از مناطق آن معلق سازند. جمهوری اسلامی نه تنها دارای تعهد نفیی به خودداری از هرگونه اقدامی که در مقابله با حقوق بشر و شهروندی می باشد بلکه متعهد به اقدامات مثبت درفراهم نمودن زمینه‌های احترام به حقوق بشر و شهروندی است.


جریان سوم شهروندی مهمترین تعهد جمهوری اسلامی نسبت به حقوق بشر و شهروندی شهروندان ایرانی را تعهدات مثبت دانسته که به‌موجب آن جمهوری اسلامی ملزم به فراهم کردن زمینه‌های احترام، رعایت، تضمین و اجرای حقوق بشر و شهروندی می‌داند، تعهدی که به‌موجب آن جمهوری اسلامی به‌طور فعال برای تحقق آین حقوق باید مداخله و برای گسترش آنها به‌شکل موثر حمایت کند و با اتحاذ تدابیر و سیاست ها مناسب نسبت به محافظت از حقوق بشر و شهروندی در برابر تهدیدهایی که توسط نهادها و مقامات دولتی و عمومی و اشخاص خصوصی قدرتمند جامعه اقدام نماید. جریان سوم شهروندی حقّ برخورداری از دادرسی عادلانه را از بارزترین تعهدات جمهوری اسلامی می داند که به‌موجب آن نظام قضایی کشوربه گونه‌ای برنامه ریزی و سازماندهی شود که در راستای این برخورداری، حقوق بشر و شهروندی شهروندان ایرانی عادلانه تضمین و برای هیچ نهاد یا مقامی مصونیتی در نتیجه نقض حقوق بشر و شهروندی به‌وجود نیایید.
جریان سوم شهروندی حمایت از آزادی های عقیده ،اندیشه، بیان، احزاب، اجتماعات، انتخابات آزاد و عادلانه، مدنی-سیاسی- اقتصادی–اجتماعی و فرهنگی، مطبوعات، اعتراضات و راهپیمایی و تضمین بهره مندی از این آزادی ها را از بارزترین تعهدات جمهوری اسلامی نسبت به حقوق بشر و شهروندی شهروندان ایرانی می داند، این جریان از دیگر تعهدات جمهوری اسلامی نسبت به حقوق بشر و شهروندی شهروندان ایرانی را تعقیب و مجازات نقض کنندگان این آزادی ها و حقوق بشر و شهروندی شهروندان ایرانی دانسته و جبران خسارات وارده به شهروندان در نتیجه نقض حقوق بشر و شهروندی شهروندان ایرانی را از تعهدات مهم جمهوری اسلامی می داند.
جریان سوم شهروندی تعهد جمهوری اسلامی نسبت به حقوق بشر و شهروندی را نه تنها مختص نهادها و مقامات دولتی و عمومی می‌داند بلکه متعهد است که به شهروندان اجازه تعدی و پایمال کردن حقوق یکدیگر را ندهد و نقض کنندگان حقوق بشر و شهروندی را تعقیب، مجازات و به جبران خسارات وارده در یک رسیدگی عادلانه و سریع ملزم نماید.
جریان سوم شهروندی از تعهدات جمهوری اسلامی نسبت به حقوق بشر و شهروندی را تطبیق اقدام های قانونی اعم از تصویب قوانین و مقررات و اتخاذ سیاست های عملی برای اثربخشیدن به حقوق بشر و شهروندی و تضمین بهره مندی واقعی شهروندان ایرانی از حقوق بشرو شهروندی ومسلم ساختن و قطعی ساختن احترام به حقوق بشرو شهروندی و اطمینان دادن برای تضمین واجرای این حقوق را از طریق تدابیر شفاف،قاطع و قانونمند می داند.
جریان سوم شهروندی از دیگر تعهدات جمهوری اسلامی نسبت به حقوق بشر و شهروندی را در این می داند که تصمیمات نهادها، مقامات و مدیران آن باید با حقوق بشر و شهروندی وآزادی های شهروندان تناسب و توازن داشته باشد واز اقداماتی که منجر به استبداد سلطه یا رفتارهای خودسرانه گردد ،جلوگیری نمایند و همه شهروندان ایرانی را در برابر قانون یکسان دانسته و با همه آنها در شرایط مشابه رفتار برابر در توزیع فرصت،قدرت ،ثروت ،خدمات و تطبیق قانون اعمال گردد.
جریان سوم شهروندی از تعهدات جمهوری اسلامی نسبت به حقوق بشر و شهروندی شهروندان ایرانی را احترام ،رعایت، تضمین،حمایت و اجرای این حقوق مصرح دراصول متعدد قانون اساسی از جمله فصل سوم (اصل نوزدهم تا اصل چهل و دوم ) و همچنین قانون احترام به آزادی های مشروع و حفظ حقوق شهروندی و قوانین دیگر و اعلامیه ها و میثاق های جهانی مرتبط با حقوق بشر و شهروندی می‌داند.