«همدلی» وقت اضافی دادن گروه ویژه اقدام مالی به جمهوری اسلامی ایران را در گفت‌وگو با «علی خرم» بررسی می‌کند؛

4 ماه تا بیرون ماندن از فهرست سیاه
همدلی| گروه سیاسی: گروه ویژه اقدام مالی، اف‌ای‌تی‌اف، دیروز جمعه ۳ اسفند در پایان جلسه خود در پاریس برای چهارمین بار به ایران مهلت داد و اعلام کرد بیرون آمدن نام ایران از لیست سیاه این گروه تا ماه ژوئن، چهار ماه دیگر، (تیرماه 1398) تمدید می‌شود.
رویترز گزارش داد، اف‌ای‌تی‌اف در پایان نشست خود با تاکید بر این که «هنوز مواردی هست که تکمیل نشده» گفت: «انتظار داریم که ایران به‌سرعت در مسیر اصلاحات اقتصادی، گام بردارد».
در بیانیه پایانی نشست اف‌ای‌تی‌اف ذکرشده: «اگر ایران تا ژوئن ۲۰۱۹ با وضع قوانینی به تصویب باقی‌مانده استانداردهای این گروه اقدام نکند، در آن صورت اف‌ای‌تی‌اف درخواست افزایش بازرسی‌های نظارتی از نهادهای مالی مستقر در ایران و بخش‌ها و سازمان‌های تابعه را خواهد کرد».


در بخشی دیگر از این بیانیه آمده، تا زمانی که قوانین لازم برای رعایت استانداردهای این گروه در ایران تصویب نشود، نگرانی از «خطر تامین مالی تروریسم با منشا ایران و خطری که این موضوع متوجه سیستم مالی بین‌المللی می‌کند» باقی می‌ماند.‎
اف‌ای‌تی‌اف وظیفه دیدبانی بر شفافیت مالی در نقل و انتقال‌های بانکی بین‌المللی و جلوگیری از پولشویی و تامین مالی تروریسم را در جهان بر عهده دارد و در سال‌های اخیر نام ایران و کره شمالی در فهرست سیاه این نهاد قرار دارد.
با این حال این نهاد بین‌المللی پیش‌تر چند بار نام ایران را از این فهرست به‌طور موقت بیرون آورد و با تعیین مهلت‌ به تهران زمان داد که با تصویب قوانین لازم داخلی، استانداردهای اف‌ای‌تی‌اف را رعایت کند.
آخرین مهلت این گروه در فوریه، ماه جاری میلادی (بهمن و اسفند امسال)، به پایان رسید اما تکلیف دو لایحه از چهار لایحه‌ای که دولت حسن روحانی برای اجرای استانداردهای اف‌ای‌تی‌اف ارائه کرده با مشکلاتی روبه‌رو شده است.
گفتنی است، از چهار لایحه‌ای که دولت روحانی ارائه کرده دو لایحه در مجلس و شورای نگهبان تصویب شده، اما دو لایحه دیگر موسوم به «پالرمو» و «سی‌اف‌تی» با این که در مجلس به تصویب رسیده، به دلیل مخالفت شورای نگهبان، در انتظار تصمیم‌گیری در مجمع تشخیص مصلحت نظام هستند.
لایحه پالرمو راه پیوستن ایران به کنوانسیون مبارزه با جرایم سازمان‌یافته فراملی را باز می‌کند و لایحه سی‌اف‌تی نیز الحاق ایران به کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریسم را آسان‌سازی می‌کند.
مخالفان پیوستن ایران به مقررات «اف‌ای‌تی‌اف» که بیشتر، مخالفان دولت حسن روحانی هستند، می‌گویند با این کار، راه برای اعطای کمک مالی به «حماس» و «حزب‌الله لبنان» مسدود می‌شود. با این حال موافقان می‌گویند که دلیل مخالفت‌ها «ترس از شفافیت اقتصادی و جلوگیری از فساد بانکی است.
حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، هم هشدار داده که در صورت تصویب نشدن لوایح مرتبط با مقررات گروه ویژه اقدام مالی، مبادلات مالی برای ایران ۲۰ درصد گران‌تر تمام می‌شود.
ایران ناگزیر از پیوستن به «اف‌ای‌تی‌اف»
«علی خرم»، کارشناس سیاست خارجی و دیپلمات سابق در گفت‌وگو با «همدلی»، با اشاره به این‌که این چهارمین بار و به نظر من آخرین بار است که پیوستن ایران به «اف‌ای‌تی‌اف» به تعویق خواهد افتاد و به ما مهلت داده می‌شود، گفت: «بخشی از مخالفت‌هایی که بیش از همه از حساسیت‌ زیادی برخوردار است شفافیت حساب‌های بانکی است. لازم به ذکر است که این شفافیت تنها مختص به ما نیست بلکه هم در داخل و هم در خارج، دامن همه را می‌گیرد».
خرم در ادامه در پاسخ به این سوال که این بار چهارم است که جریان پیوستن به این لایحه به تعویق می‌افتد و با توجه به فشارهای گسترده سیاسی آمریکا، آیا این تعویق امتیاز محسوب می‌شود، پاسخ داد:‌ «به نظر من زمانی امتیاز محسوب می‌شود که از این فرصت (به تعویق افتادن) به بهترین نحو استفاده کنیم و در این فاصله بتوانیم در اروپا از بین کشورهای موثر عضو اتحادیه یارگیری کنیم و با قدرتی بیش از قدرت نپیوستن به این لایحه به بازی سیاسی تن داد».
او در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر این‌که اگر ایران به این کنوانسیون نپیوندد، دقیقا چه اتفاقی خواهد افتاد، گفت: «فرض کنید ما به «اف‌ای‌تی‌اف» و به کنوانسیون دیگری نپیوندیم. در این صورت یک معضل ساده را نمی‌توانیم حل کنیم؛ ما چگونه می‌خواهیم پول صادرات نفتی یا غیرنفتی خود را به کشور بیاوریم؟ فرض کنید در شرایط کنونی حتی اتحادیه اروپا حاضر شود، روزانه ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار بشکه نفت از ایران خریداری کند، حتی اگر یک بشکه نفت بخواهد بخرد نمی‌تواند هزینه آن را داخل پاکت به ایران بفرستد. بلکه باید از طریق سیستم بانکی این کار را انجام دهد. اگر از طریق سیستم بانکی هم بخواهد این کار را انجام دهد، همه بانک‌های دنیا قبول کرده‌اند که از تروریسم حمایت نکنند. ایران از تروریسم حمایت نمی‌کند، اما حساب‌های بانکی این کشور‌ها هم نباید هیچ گونه تماسی با تروریسم داشته باشد».
خرم افزود: «اگر ایران به«اف‌ای‌تی‌اف» نپیوندد، دو مشکل پیدا خواهد کرد؛ نخست آنکه برای برگرداندن پول نفت یا صادرات غیرنفتی، لزوما باید سراغ کشور‌هایی مثل هند و چین برویم. آن‌ها هم صادرات ایران را به یوآن یا روپیه حساب می‌کنند و مثل تحریم‌های دوره گذشته، کالا‌های دسته پنجم به کشور وارد می‌شود».
این استاد دانشگاه در پایان گفت: «با نپیوستن ایران به «اف‌ای‌تی‌اف»، دنیا فکر می‌کند ایران ریگی به کفش دارد. ما خود را بی‌جهت متهم به حمایت از تروریسم می‌کنیم. با این دو مشکل هرکس که عاقلانه فکر کند می‌فهمد باید به «اف‌ای‌تی‌اف» پیوست».
خواسته‌های گروه ویژه اقدام مالی از ایران
جرم‌انگاری تامین مالی تروریسم، بدون استثنا کردن آن دسته از گروه‌های تروریستی که «علیه پایان اشغال خارجی، استعمارگری و نژادپرستی تلاش می‌کنند». مجلس ایران البته در مصوبه ۱۵ مهرماه خود همچنان «مبارزات مشروع مردمی علیه سلطه استعماری و اشغال خارجی» را در شمول اقدامات تروریستی نمی‌داند.
شناسایی و بلوکه کردن اموال تروریست‌ها در راستای قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد.
اطمینان از اجرای یک رژیم قابل اتکا در زمینه «ارزیابی بایسته».
اطمینان از استقلال کامل بخش اطلاعات مالی و لزوم ثبت گزارش تبادلات مالی مشکوک در صورت بروز چنین مبادلاتی.
نشان دادن اینکه مقام‌ها چگونه ارائه‌دهندگان خدمات مالی بدون مجوز را شناسایی و مجازات می‌کنند.
تصویب و اجرای کنوانسیون‌های پالرمو و مبارزه با تامین مالی تروریسم و روشن کردن توانایی برای ارائه خدمات حقوقی.
اطمینان از اینکه موسسات مالی همه تبادلات مالی را با اطلاعات کامل فرستنده و دریافت کننده ثبت کنند.
در نظر گرفتن جریمه برای ناقضان قوانین در ارتباط با پول‌شویی
اطمینان از تصویب قوانین و روندهای لازم برای مصادره اموال به میزان مقتضی.