روزنامه شهروند
1397/12/12
چرا بازگشت مشروط کوپن خوب است
کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی، پیشنهادی مبنی بر کوپنی‌شدن کالاهای اساسی را به تصویب رسانده است. دولت مکلف است در سال ۹۸ مابه‌التفاوت ریالی ۱۴میلیارد دلار از منابع حاصل از صدور نفت سهم خود را به چهار شیوه صرف حمایت از معیشت مردم و تولید کند که یکی از آنها استفاده از کالابرگ الکترونیکی برای تأمین کالاهای اساسی مورد نیاز مردم با نرخ ارز ترجیحی یا پرداخت نقدی است.کوپن فرانسوی و کالابرگ فارسی همان چیزی است که در قحط‌سالی و جنگ برای حفظ عدالت و تصحیح سیستم توزیع و تقید به جیره‌بندی به مردم داده میشود. پس از وقوع جنگ ایران و عراق از این روش برای توزیع کالاهایی همچون بنزین و گوشت، روغن و پنیر و... استفاده می‌شد. دوره‌ای که آن‌قدر فضا اخلاقی بود که در مقابل کسانی که کوپن‌هایشان را می‌فروختند، بودند افرادی که کوپن‌هایشان را به خانواده‌های نیازمندتر هدیه می‌دادند. البته می‌توان گفت که این سیستم الگوی مصرف و درآمدزایی برخی خانواده‌ها را عوض کرد؛ مثلا آن کسی که سیب‌زمینی می‌خورد حالا با برنج مواجه می‌شد! برنجی که یا باید بخورد یا آن را بفروشد و بدین‌ترتیب کاسبان بازار سیاه از راه می‌رسیدند. اما خوبی‌اش این بود که همه کوپن را داشتند و نحوه تعاملشان با آن را خودشان انتخاب می‌کردند.
امروز شاید شرایط جنگی به منزله آن‌چه در دفاع مقدس اتفاق افتاد، وجود نداشته باشد؛ شاید قحط‌سالی نباشد اما با احتساب آن‌چه این روزها اتفاق می‌افتد و گویی در چرخه تصمیم‌سازی دولت نیست، قیمت‌های کالاهای اساسی بالا رفته و نحوه دسترسی عمومی به آنها محدود و مشکوک و غیرقابل تصور است.
به روایت درست‌تر، مردم مرعوب نوعی فضاسازی شده‌اند و هیچ معتمدی نتوانسته است آنان را در این‌خصوص توجیه کند! اگر آن‌چه در ایران امروز می‌گذرد، فضاسازی هم نباشد، منطق قضیه این است که وقتی درآمد با هزینه‌ها همخوانی ندارد و می‌خواهیم این درآمد کم را به‌صورت عادلانه تقسیم کنیم، باید از یک سیستم کنترل‌شده توزیع استفاده کنیم. طبیعی است که سیستم توزیع و سهمیه‌بندی برای شرایط اضطرار است و پس از رفع مشکلات به آن نیاز نیست، اما باید بپذیریم که این اقدام به معنی ناکامی هدفمندی یارانه‌ها بوده و به این معنی است که دولت و مجلس در رابطه با این قانون آب در هاون کوبیده‌اند و نتیجه‌اش حالا این شده است که بخش عمده‌ای از مردم دسترسی به کالاهای حیاتی و مورد نیازشان ندارند. درست است که باید به تأمین معیشت مردم توجه کنیم ولی آیا دولتی‌شدن اقتصاد یا همان کوپنی‌شدن بهترین راه است؟ پاسخ آسان است: ایجاد سیستم کوپنی شاید راه مناسبی باشد، اما به این شرط که موجب ایجاد زمینه بیشتر رانت‌خواری نشود! و دولت بازار را رها نکند!
سایر اخبار این روزنامه
ما گلرها تافته جدابافته‌ایم
سم‌زدایی از800 نوزاد و کودک معتاد
راه بلدهای حرفه‌ای
انجمن شب زنده‌داران بهارستان
حمله به تابوی رفراندوم
افزایش حقوق کارمندان: 20 درصد، 400 هزارتومان یا چی؟
چالش نیروی انسانی و تجهیزات
ممنوع‌الکاری حمید حامی؟ تصمیم نگرفته‌ایم
وقتی که آراء به یک طرف غش کرد
پایان جدایی پس از 38 سال
بعد از «نهنگ آبی» حالا باید مراقب «مومو» باشید
کجا سرمایه‌گذاری کنیم بهتر است؟!
زود دست به کار شوید
پشت پرده امضا علیه وزیر
عاشقان سینه‌چاک نان تنوری
صفحه شهرونگ
چرا بازگشت مشروط کوپن خوب است
«شما» عامل اقتصاد آشفته هستید!
حمایت مردم هم مهم است
