روزنامه همدلی
1398/01/18
آیا سیل می تواند تهدیدی برای امنیت ملی باشد؟
احد رضایان قیه باشی- مهمترین سوالی که در رساله دکترای خود تلاش کردم تا به آن پاسخ دهم این بود که: چگونه پیامدهای ناشی از تغییرات اقلیمی و مخاطرات محیطی میتوانند منجر به تهدید امنیتی برای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران شوند؟سازوکاری که در پاسخ به این پرسش پیشنهاد دادیم بسیار ساده بود کلیدواژه اصلی ما «گسترش نارضایتی» بود.در سازوکار پیشنهادی ما «گسلهای سیاسی» ایران شناسایی شدند.
این گسل‌ها بر بسترهای قومی، مذهبی، اقتصادی، فرهنگی و تضاد طبقاتی سوار هستند.
علاوه بر شناسایی گسلهای سیاسی، مناطق مستعد بحرانهای اقلیمی نیز در چند سال آینده شناسایی و در نقشه جغرافیایی ترسیم شدند.
در واقع در این سازوکار گفته می‌شد که در صورت همزمانی گسلهای اقلیمی با گسلهای سیاسی امکان بروز تهدیدهای امنیتی برای امنیت ملی وجود دارد.
البته در این سازوکار صرفا به این معادله اکتفا نکردیم و تلاش کردیم تا شرایطی که این همزمانی را می‌تواند تشدید کند را بیشتر توصیف کنیم. بر این اساس مجموعه‌‌ای از مولفه‌ها را به عنوان شرایط لازم و کافی برای ظهور تهدیدهای امنیتی برشمردیم. از جمله:
1.چگونگی مدیریت و مواجهه با بحران،
2.برایند جنگ رسانه‌‌ای در داخل و خارج،
3. ابعاد بحران،
4.ابعاد پیامدهای انسانی و اقتصادی بحران،
5.میزان مشروعیت و مقبولیت نظام در زمان وقوع بحران.
در واقع بر این اساس ایران در 9 منطقه مستعد تهدید امنیتی ناشی از پیامدهای اقلیمی و مخاطرات زیست محیطی است و پیامدهایی همچون: خشکسالی، سیل، گرمای شدید، سرمای شدید، طوفان گرد و غبار و ریز گرد و بیماریهای واگیردار ناشی از تغییرات اقلیمی پتانسیل لازم برای ایجاد تهدید امنیتی را برای جمهوری اسلامی ایران دارند.(مخاطرات محیطی همچون زلزله در این مطالعات وارد نشده‌اند اما ظرفیت بالایی در ایجاد تهدید امنیتی دارند).
منطقه ترکمن صحرا، منطقه آذربایجان، منطقه کردستان، منطقه سیستان، منطقه خوزستان و منطقه فارس ظرفیت ویژه‌‌ای برای بحران‌زایی در شرایط بد ناشی از پیامدهای اقلیمی دارند.
در سیل گسترده‌‌ای که در 15 روز گذشته تقریبا سراسر کشور را درگیر کرده و بحران گسترده و عظیمی به وجود آورده است و مهمتر از همه اینکه به شکل قابل توجهی در مناطق دارای گسل سیاسی رخ داده و پیامدهای و خسارات اصلی در این مناطق رخ داده است شاهد همزمانی نگران کننده‌ی شرایطی هستیم که امکان و احتمال بروز تهدیدهای امنیتی را افزایش داده است.
به تجربه ثابت شده است که مخاطرات محیطی و پیامدهای ناشی از تغییرات اقلیمی همچون سیل و زلزله دارای آثار روحی و روانی پایدار و طولانی مدتی هستند و در حافظه تاریخی افراد ماندگاری بیشتری دارند و به معیاری برای قضاوت و تصمیمگیریهای آتی تبدیل میشوند. ترس از قحط‌سالی همچنان در حافظه تاریخی پدران و پدربزرگهای ما با قوت به حیات خود ادامه می‌دهد.
مطالعات نشان می‌دهد ترس از زلزله یا سیل در مناطق آسیب‌دیده جهان یکی از مهمترین ترسهای زندگی است و همه اینها نشان می‌دهد که عملکرد دولت‌ها و نظام‌ها در چنین بحرانهایی به شدت بر مقبولیت آنها اثرگذار است.
سایر اخبار این روزنامه
به مناسبت عید سعید مبعث و سالروز جمهوری اسلامی ایران؛ رهبر انقلاب با عفو یا تخفیف مجازات تعدادی از محکومان موافقت کردند
همدلی احتمال قرار گرفتن سپاه پاسداران در فهرست سازمانهای تروریستی توسط آمریکا را در گفت‌وگو با کارشناسان بررسی کرد
«همدلی» از وضعیت یکی از مهمترین بخش‌های تولیدی کشور بعد از سیلاب اخیر بهاره گزارش می‌دهد
گزارش «همدلی» از ضعف مدیریت بحران‌ها در کشور بحرانی به نام «مدیریت بحران»
با وجود اتفاقات تلخ بسیاری که مردم را درگیر کرد، سینمای ایران روزهای خوشی را پشت سر گذاشت
اوج‌گیری درگیری‌ها در لیبی، واکنش سازمان ملل را به همراه داشت حفتر پشت دروازه
ولی الله شجاع پوریان فداکاری، آخرین درس یک معلم
آیا سیل می تواند تهدیدی برای امنیت ملی باشد؟
به مناسبت عید سعید مبعث و سالروز جمهوری اسلامی ایران؛ رهبر انقلاب با عفو یا تخفیف مجازات تعدادی از محکومان موافقت کردند
مسئولیت مدیران جمهوری اسلامی بعد از وقوع حوادث طبیعی
