هيچ‌ درخواست مذاكره‌اي با واشنگتن ند‌اشته‌‌ايم

ايران‌ در واكنش به صحنه‌سازي آمريكا:
هيچ‌ درخواست مذاكره‌اي با واشنگتن ند‌اشته‌‌ايم
آرمان- مرتضی رفیعی: طی روزهای گذشته پس از پیشنهاد دکتر ظریف وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران در نیویورک مبنی بر تبادل زندانیان میان تهران-واشنگتن بسیاری از تحلیلگران مسائل سیاست خارجی در داخل و خارج از کشور این پیشنهاد دکتر ظریف را به معنای عقب نشینی ایران از مواضع برحقش و همچنین در راستای چراغ سبزی از سوی تهران به منظور آغاز مذاکرات احتمالی میان ایالات متحده آمریکا و جمهوری اسلامی ایران ارزیابی کردند. این در حالی است که ایران طی مذاکرات طولانی و پیچیده موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) که بر سر برنامه هسته‌ای ایران بین کشور‌های گروه ۱+۵ (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، انگلیس و آلمان) و ایران در تاریخ ۱۴ژوئیه سال ۲۰۱۵ و در شهر وین اتریش رقم خورد به نتیجه رسید. مذاکرات برنامه هسته‌ای ایران یکی از طولانی‌ترین مذاکرات بین‌المللی بر سر یک موضوع مشخص بود که از سال ۲۰۱۳ میان ایران و ۶قدرت جهانی آغاز شد و در نهایت در سال ۲۰۱۵ به نتیجه رسید. با اینکه توافق اولیه موسوم به برجام در ماه ژوئیه به نتیجه رسید اما مذاکرات دو طرف ادامه یافت تا سرانجام در آوریل ۲۰۱۵ به «تفاهم لوزان» به عنوان چارچوبی برای توافق وین دست یافتند. بر اساس متن توافق برجام، ایران ذخایر غنی‌سازی متوسط خود را پاکسازی، ذخیره‌سازی اورانیوم با غنای کم را تا ۹۸ درصد قطع و همچنین تعداد سانتریفیوژ‌های خود را تا حدود دو سوم به مدت حداقل ۱۵سال کاهش خواهد داد. همچنین بر اساس برجام، ایران غنی‌سازی بیش از 67/3 درصد را متوقف کرده و هیچ تاسیسات غنی‌سازی جدید و یا رآکتور آب سنگین نخواهد ساخت. پس از این تحولات با جابه جایی قدرت و روی کار آمدن جمهوریخواهان در آمریکا، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا در روز 18 اردیبهشت 97 در جریان سخنرانی که ۱۱دقیقه طول کشید، اعلام کرد که کشورش از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ میلادی خارج می‌شود و تحریم‌هایی که در چارچوب این توافق لغو شده بودند را بار دیگر علیه تهران به اجرا می‌گذارد. ترامپ صراحتا اعلام کرد آمریکا قصد دارد علاوه بر این تحریم‌ها، مجازات‌های اقتصادی سنگینی را علیه ایران وضع کند و چنانچه شرکت‌های بین‌المللی این تحریم‌ها را نقض کنند با تنبیهات سخت آمریکا مواجه خواهند شد. دونالد ترامپ ضمن تکرار ادعاهای ضد ایرانی، تهران را حامی تروریسم بین‌الملل و بی‌ثبات کننده منطقه خاورمیانه توصیف کرد و افزود که برجام نتوانسته است از آمریکا در قبال جنون سلاح هسته‌ای ایران حمایت کند. این در حالی است که تنها حامیان این تصمیم دونالد ترامپ، اسرائیل و عربستان سعودی بودند اما در مقابل، سران اتحادیه اروپا همچنین دیگر امضا کنندگان توافق هسته‌ای، ضمن ابراز تاسف در قبال این خبر، بر پایبندی خود بر برجام تاکید کردند. با صراحت می‌توان گفت که دولت آمریکا با ترک برجام و دهن‌کجی به جامعه بین‌المللی، قطعنامه 2231 این شورا را زیر پا گذاشته است.
آمریکا و بی‌اعتنایی به تعهدات


حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی در واکنش به خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با مردم درباره برجام، با بیان اینکه برجام توافقی بین‌المللی و مورد تایید سازمان ملل بود، تصریح کرد: «ایران به اذعان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تمام تعهدات خود عمل کرد و مشخص شد که عهدشکن کیست». رئیس‌جمهور با بیان اینکه امشب شاهد یک تجربه مهم تاریخی بودیم، گفت: «امشب به همان سخنی رسیدیم که از چهل سال پیش آن را تکرار می‌کردیم و آن اینکه ایران کشوری است که به تعهدات خود پایبندی دارد و آمریکا کشوری بوده که هیچ‌گاه به تعهدات خود پایبند نبوده است. تاریخ 40 ساله کشورمان و حتی قبل از آن به خوبی به ما می‌گوید که آمریکایی‌ها نسبت به ملت بزرگ ایران و نسبت به ملت‌های منطقه همواره رفتار خصمانه‌ای داشته‌اند؛ از رفتار آنها در کودتا در ایران علیه دولت قانونی دکتر مصدق، تا مداخلات آمریکایی‌ها در زمان رژیم گذشته، حمایت از صدام و همچنین سرنگونی هواپیمای مسافربری و کشتن انسان‌های بی‌گناه توسط ناو آمریکایی و اقداماتی که علیه مردم افغانستان، عراق، یمن و منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا و علیه ملت‌های دیگر جهان روا داشته‌اند.»
مذاکره با آمریکا؟!
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به پرسش خبرنگاران در خصوص ادعای برخی رسانه‌های خارجی مبنی بر درخواست ایران برای مذاکره با آمریکا و آغاز مذاکرات ایران و عربستان سعودی، این ادعاها را بی‌اساس و نادرست دانست و تاکید کرد: «هیچ درخواستی برای مذاکره با آمریکا در کار نیست و در مورد عربستان جز در مسائل و موضوعات مربوط به حج که با توافق از مسائل و روابط سیاسی دو کشور جدا شده است، هیچ‌گونه مذاکره‌ای در هیچ حوزه دیگری بین دو کشور در جریان نیست.» بنابراین مذاکره بین دو طرف می‌بایستی از یک منطق برخوردار باشد. صراحتا باید تاکید کرد که دکتر ظریف وزیر امورخارجه کشورمان با طرح پیشنهاد تبادل زندانیان میان تهران-واشنگتن یک بار دیگر اعلام داشت که ایران خواستار صلح و امنیت پایدار است. این مذاکره بدان معنایی که آمریکایی‌ها دنبال می‌کنند نیست. به نظر می‌رسد برخی از تحلیلگران بر این تصور اشتباه هستند که اعلام پیشنهاد دکتر ظریف مبنی بر تبادل زندانیان می‌تواند آغازی بر انجام مذاکرات فراگیر میان تهران-واشنگتن باشد. اما تازمانی که ایالات متحده به تعهدات قبلی‌اش در برجام بازنگردد نه تنها افکار عمومی ایران بلکه افکار عمومی دنیا به ایالات متحده آمریکا اعتماد نکرده و هیچ مذاکره‌ای با چنین دولتی به نتیجه نخواهد رسید.