جرمي با هزاران متهم!

عباس عبدی روزنامه‌نگار جرم دو تعریف دارد و این دو تعریف بايد مكمل يكديگر باشند. تعريف حقوقي آن، فعل يا ترك فعلي است كه براي آن مجازات تعيين ‏شده است. ولي تعريف اجتماعي جرم، آن فعل يا ترک فعلي است كه موجب از ميان رفتن نظم اجتماعي شود و اكثريت مهم و ‏قاطع جامعه نسبت به آن ابراز انزجار كنند. براي مثال قتل و دزدي هم نظم را از ميان مي‌برد و هم اين‌كه مردم و به تعبير دقيق‌تر ‏قاطبه مردم مرتكبان آن را محكوم مي‌كنند و به لحاظ قانوني هم مجازات دارد. مرتکبان آنها هم نزد مردم سرشکسته خواهند بود‎.
حالا فرض كنيد كه عملي رخ مي‌دهد كه صدها و بلكه هزاران نفر در روز با افتخار یا بدون سرشکستگی و آشكارا آن را انجام ‏مي‌دهند. هيچ‌كس هم متعرض كار آنان نمي‌شود و از نظر مردم هم رفتار آنان مخل نظم اجتماعي نيست، حتي اگر آن را نپسندند. ‏براي مثال سيگار كشيدن از نظر بسياري افراد ناپسند است ولي كسي دوست ندارد كه آن را جرم بداند، حتي اگر در عمرش لب به ‏سيگار نزده باشد و از بوي آن نيز بدش بيايد. اگر سيگار كشيدن جرم شود، روزانه صدها‌ هزار پرونده قضائي بايد تشكيل شود. اين ‏يعني بي‌معنا كردن مفهوم جرم. جرم فعلي است كه تعداد معدودي افراد آن را مرتكب مي‌شوند نه آن‌که صدها و هزاران نفر ‏مرتکب آن شوند. مثل آن‌چه تحت عنوان بی‌حجابی در قانون آمده است‎.
با اين مقدمه اين چه جرمي است كه در يك روز هزاران نفر مرتکب آن می‌شوند و بايد براي رسيدگي و پیگیری به پليس مراجعه ‏كنند؟ مسأله دفاع از فعل و رفتار آن افراد نيست، بلكه هنگامي رفتارهايي را شايسته پيگرد مي‌دانيم كه در يك فراخوان هزاران ‏نفر را شامل مي‌شوند، كساني كه بدون ذره‌اي احساس ناراحتي از رفتارشان مراجعه مي‌كنند و در اين صورت حتما يك جاي كار ‏اشكال دارد‎.‎
به علاوه اگر فعل اين افراد جرم است، تذكر برای ارتکاب نخستين‌بار و سپس برخورد با تکرارهای بعدي به كلي خلاف قانون است. ‏همچنین اين نحوه احضار به پليس هيچ جايگاه قانوني ندارد. در شرايطي كه اوباش درحال اقدامات جنايتكارانه هستند و روحانيون ‏بي‌گناه را به گلوله مي‌بندند، مشغول شدن پليس به اين امر جز كاهش سرمايه اجتماعي نتيجه ديگري ندارد. كافي است 10‌سال ‏پيش را به ياد آوريم كه با چه شور و حرارتي با راپل اقدام به برداشتن گيرنده‌هاي ماهواره مي‌كرديم و اكنون آن اقدامات به تاريخ ‏و خاطره‌ها سپرده شده است. اقداماتي كه جز دردسر و اتلاف انرژي و استهلاك نيروي پليس هيچ نتيجه مثبتي نداشت، سهل است ‏كه عوارض آن منفي بود‎.‎
قانون حجاب روشن است و در تبصره ماده 638 قانون مجازات اسلامي آمده است. این تبصره مربوط به حجاب شرعي است كه ‏ربطي به داشتن و نداشتن روسري ندارد. براساس آن بيرون بودن مو نيز اشكال دارد. براي دختران 9‌سال و بيشتر هم بايد اجرا ‏شود. دقيقا مطابق قانون. اگر مي‌توانيد اجرا كنيد و اگر نمي‌توانید پس اصلاح كنيد و اين همه بر مسأله‌اي پافشاري نشود ‏كه نتيجه‌اي جز خسارت بیشتر در افکار عمومی ندارد.‎