طرح استانی‏شدن انتخابات چه سرنوشتی خواهد داشت شمشیر دولبه استانی‏شدن انتخابات

چندین سال است که طرح استانی‏شدن انتخابات در دوره‌های مختلف مجلس مطرح می‌شود؛ طرحی که مخالفان و موافقانی را به همراه دارد. نمایندگان و کارشناسانی این موضوع را مایه نخبه‌پروی و برگزیدن افراد متخصص و صالح عنوان می‌کنند و دست‏اندرکارانی آن را مغایر با اصل سیاست‌های کلی نظام قلمداد می‌کنند و معتقد هستند که این کار باعث کاهش مشارکت مردم در انتخابات می‌شود.
به گزارش ایلنا،‌ سال ۷۸ برای نخستین‏بار موضوع استانی‏شدن انتخابات در قالب طرحی از سوی نمایندگان در پنجمین دوره مجلس شورای اسلامی مطرح شد اما بی‌نتیجه ماند. در سال ۸۱ با روی کار آمدن مجلس ششم، نمایندگان بار دیگر این طرح را بدون تغییر و به همان صورت قبلی تقدیم هیئت رئیسه کردند، که از پارلمان به شورای نگهبان رفت اما بازهم نتیجه‌ای حاصل نشد و در بلاتکلیفی ماند.
سال ۸۶ هنگامی که مجلس هفتم آغاز شد، بار دیگر بهارستان‌نشینان پس از اعمال تغییراتی در طرح‌هایی که از سوی مجالس پنجم و ششم برای استانی‏شدن انتخابات ارائه شده بود، این طرح را به شورای نگهبان فرستادند.
طرح مذکور تا دریافت نظر شورای نگهبان هم پیش رفت، اما این شورا به دلیل آن‌چه که مغایرت با موازین شرع و قانون اساسی نامید آن را به مجلس بازگرداند.


شورای نگهبان تشدید اختلافات، قومی و قبیله‏ای، کاهش مشارکت مردم در انتخابات، افزایش هزینه‏های عمومی و ایجاد تبعیض ناروا را از دلایل رد این طرح عنوان کرد.
از همان ابتدای تشکیل مجلس دهم، بحث استانی‏شدن انتخابات از سوی نمایندگان مطرح و تبدیل به یکی از لوایح جنجالی خانه ملت شد و مخالفان و موافقان زیادی را برای خود رقم زد.
خرید‏و‏فروش رای، بالابردن هزینه انتخابات، کاهش مشارکت مردمی، ظهور دیکتاتوری و تمرکززدایی منطقه از جمله دلایلی است که مخالفان این طرح عنوان می‌کنند.
در مقابل، موافقان این طرح با تکیه بر این اصل که استانی‏شدن انتخابات کمک می‌کند تا نمایندگان از تمرکز بر مسائل محلی و منطقه‌ای به مسائل ملی بیندیشند به دنبال تصویب نهایی این طرح هستند. آنان معتقدند که این کار به تقویت شوراهای شهر و روستا می‌انجامد و باعث می‌شود که این شوراها با تمرکز بر مسائل محلی و منطقه‌ای به یک پارلمان محلی تبدیل شوند و اینگونه کارایی بیشتری خواهند داشت.
در کنار این دو نظریه، محور سومی هم برای این طرح مطرح است؛ عده‌ای از کارشناسان و نمایندگان عنوان می‌کنند به دلیل آنکه ساز‏و‏کار حزبی مناسبی در کشور وجود ندارد، نمی‌توان به صورت علمی و عملی این طرح را پیش برد.
مطرح‏کنندگان این نظریه معتقد هستند در جمهوری اسلامی ایران تحزب هیچ‌گاه جایگاه خود را در سال‌های پس از انقلاب پیدا نکرده و نتوانسته اثرگذاری مثبتی بر تحولات سیاسی و اجتماعی داشته باشد و این موضوع بستگی دارد که قانون چقدر به احزاب در قانون استانی‏شدن انتخابات مجلس نقش دهد.
با استانی‏شدن انتخابات، انگیزه‌های مردم برای مشارکت کاهش پیدا می‌کند
حسین مظفر در گفت‌وگو با ایلنا، درباره بررسی طرح استانی‏شدن انتخابات مجلس شورای اسلامی در مجمع تشخیص مصلحت نظام، بیان کرد: طرح استانی‏شدن انتخابات که در سیاست‌های کلی نظام که پیشنهادی مجمع هم بوده از سوی مقام معظم رهبری تاکنون ابلاغ نشده است و در سیاست کلی نظام نه آمده و نه مصوب شده است. علت این امر آن است که این طرح منجر به کاهش مشارکت‌های مردمی می‌شود.
وی معتقد است: حال شاید این طرح مزایایی مانند اینکه نمایندگان از حوزه‌های منطقه‌ای خودشان خارج می‌شوند و به سطح استان می‌آیند، داشته باشد و یا این‌که ملی‌تر بیندیشند و بیشتر به وظایف نظارتی‌شان عمل کنند اما از سوی دیگر مشخص نیست که در همه مناطق افراد توانمند وجود داشته باشند.
به گفته مظفر، طرح استانی‏شدن انتخابات را مطرح می‌کنند تا از ظرفیت‌ها و امکانات هر استان استفاده کنند و افراد قوی‌تر وارد میدان شوند، اما چون مسئله انتخابات رقابت است و از سوی دیگر نماد دموکراسی محسوب می‌شود و هرچه آرای مردم بیشتر باشد موجب اقتدار و تقویت نظام می‌شود، استانی‏شدن انتخابات باعث کاهش شور، نشاط، رقابت و سقبت‏گرفتن در امر انتخابات می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه با استانی‏شدن انتخابات انگیزه‌های مردم برای مشارکت کاهش پیدا می‌کند،‌ عنوان می‌کند: نظام اقتدارش به حضور و مشارکت مردم است، خدا را شکر طی این چهل‏سال آمار حضور مردم از آمار جهانی هم بالاتر است و شاید این موضوع (استانی‏شدن انتخابات) به این اقتدار لطمه بزند. نماینده دهمین دوره مجلس شورای اسلامی راهی جز استانی‏شدن انتخابات برای برگزاری آن نمی‌داند و معتقد است دیر یا زود باید این اتفاق بیفتد تا مجلس به جایگاه واقعی خود که قانون‏گذاری و نظارت بر اجرای قوانین است برسد. اما عده دیگری از کارشناسان و اهالی فن اعتقاد دارند که استانی‏شدن انتخابات می‌تواند شمشیر دولبه باشد که هم خوب و مفید و هم مضراتی داشته باشد.
نماینده مردم ملایر اعتقاد دارد که استانی‏شدن انتخابات می‌تواند مزایا و معایبی داشته باشد و نباید صفر و صدی به این موضوع نگاه کرد. احد آزادیخواه به عنوان موافق استانی‏شدن انتخابات می‌گوید: استانی‏شدن انتخابات باعث ‌می‌شود نمایندگان از مشغول‏شدن به کارهای غیرضروری دست بکشند و به کارهای اصلی و ملی‌تر بپردازند و مجلس به سمت تزار واقعی خود حرکت می‌کند. وی افزود: با استانی‏شدن انتخابات، تعامل بین مجمع نمایندگان استان بسیار بیشتر خواهد شد.
این نماینده مجلس شورای اسلامی درباره معایب این طرح می‌گوید: در کنار مزایایی که این طرح دارد می‌‎توان به این موضوع اشاره کرد که این کار از رویش جدید ممانعت خواهد کرد و کار را برای کسی که رویش انقلابی دارد سخت‌تر می‌کند. وی در بخش دیگری از سخنان خود به احزاب و نقش آنان در اجرایی‏شدن این قانون اشاره می‌کند که به دلیل این که احزاب در کشور ما جا نیفتاده‌اند، می‌توانند مشکلاتی را به وجود بیاورند.
مجید کیانپور در مخالفت با این طرح گفت: در صورت استانی‏شدن انتخابات، هزینه‌های انتخابات به شدت افزایش می‌یابد و برای نامزدها غیرممکن خواهد بود که با اتکا به خود در انتخابات پیروز شوند.
نماینده مردم ازنا و دورود تاکید کرد: در صورت استانی‏شدن انتخابات، انگیزه حضور مردم کاهش یافته و مشارکت در انتخابات کاهش می‌یابد.
وی ادامه داد: در این صورت تنها افرادی که در سطح استانی و ملی مشهور هستند به مجلس راه خواهند یافت و افراد نخبه نمی‌توانند در انتخابات حضور یابند. بخش مهمی از توسعه مناطق محروم ناشی از همت نمایندگان است که در صورت استانی‏شدن انتخابات، توجه به مناطق محروم کاهش می‌یابد.
سایر اخبار این روزنامه
اجرای برنامه‌ احیای جنگل‌های زاگرس بعد از سال‌های هشدار از سوی کارشناسان آغاز شد محمدعلی وکیلی جنگ اراده‏ها ابعاد مختلف طرح استانی شدن انتخابات و تاثیر آن بر احزاب بررسی شد استانی شدن گامی در راستای تحکیم دموکراسی مذاکرات نخست وزیر با حزب کارگر بریتانیا بر سر بریگزیت بار دیگر شکست خورد یک گام دیگر تا سقوط دولت «ترزا می» مروری بر سرنوشت کاغذ در هفته گذشته مُسکن یا درمان؟ «ابتکار» راه‌حل‌های کنترل بازار اجاره را بررسی می‌کند درمان تب تند اجاره‌‌بها «ابتکار» از اشتیاق نمایندگان برای ارسال لایحه منع خشونت علیه زنان به مجلس درآینده نزدیک گزارش می‌دهد با هتریک در قهرمانی، پرسپولیس پرافتخارترین تیم تاریخ لیگ برتر شد فتح تاج و تخت سرخپوشان با حکم فرمانده معظم کل قوا انجام شد انتصاب جانشین و معاون هماهنگ‌کننده سپاه پاسداران رئیس‌جمهوری در دیدار صمیمی با وکلا و حقوقدانان: تحریم‌های آمریکا علیه ملت ایران، جنایت علیه بشریت است وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی: ارتباط حوزه مفاهیم قرآن و هنرهای دینی باید تقویت شود طرح استانی‏شدن انتخابات چه سرنوشتی خواهد داشت شمشیر دولبه استانی‏شدن انتخابات امام‏جمعه نجف: دولت و ملت عراق در هر شرایطی کنار ایران است