نشست عربستان و سناریویB

جدای از جلسه‌‌ای که از سوی عربستان برگزار و روز گذشته از سوی رسانه‌ها گزارش آن نشر پیدا کرده پادشاه عربستان خواهان برگزاری دو نشست مهم شورای همکاری خلیج فارس و برگزاری نشست سران کشورهای عربی در هفته‌های آینده شده است. آنچه که باید مورد توجه قرار گیرد فعال‌شدن عربستان به‌همراه کشورهای متحدش در کنار رژیم صهیونیستی برای ایجاد فضای ضد تهران بر مبنای بمباران مناطق نفتی عربستان و همچنین آنچه که در ارتباط با حمله به نفتکش‌های بندر فجیره صورت گرفت موجب‌شده بار دیگر زمینه‌های ایجاد فضای ضد تهران برای انسجام بیشتر منطقه‌ای در چارچوب تلاش برای محاصره منطقه‌ای در دکترین محدود‌سازی همکاری‌های بین‌المللی با ایران را به نمایش بگذارد. از یک‌سو یک رویداد گفتاری در بُعد بین‌المللی از سوی آمریکایی‌ها و تاحدودی با همراهی اروپایی‌ها و از طرف دیگر همراهی برخی کشورهای عربی در این رویداد گفتاری برای آماده‌سازی افکار عمومی در جهت ایجاد فشار بیشتر بر تهران پس از ماه مبارک رمضان در دستور کار است. آنچه که در ایران با طنز با آن برخورد می‌شود یعنی بیان اینکه ایالات متحده آمریکا تلفنی را اعلام کرده تا ایران با آمریکا تماس داشته باشد؛ یا آنچه ترامپ مطرح می‌کند و با گرم و سرد کردن موضوع حمله احتمالی، جنگ در توئیت‌بازی معناداری را شروع کرده و در مصاحبه‌های خود آن را استمرار می‌بخشد به باور من یک رویداد گفتاری است که تلاش دارد زمینه‌های توجه افکار عمومی به ایران و آماده‌سازی برای مطرح‌کردن ایران به‌عنوان یک دشمن را در چارچوب دکترین جدید امنیتی ایالات متحده آمریکا یعنی تبدیل ایران از یک چالش بین‌المللی به یک دشمن بین‌المللی دنبال نماید. در این میان با مطرح‌کردن تیم B و A و ایجاد شکاف میان این دو تیم ایران تلاش کند تا آمریکا شکاف معناداری را نشان دهد. ترامپ تلاش دارد تا این تیم بتواند به بهترین نحو به کار خود ادامه دهد. اینکه او تصمیم‌گیر نهایی است به‌طور دقیق باید بگوییم که او با بیان این نکته بر این معنا پای می‌فشارد که به ریز مسائل توجه دارد و تیمی که گذاشته بر مبنای برنامه‌ای که او تعیین‌کرده فعالیت می‌کند واین برنامه نهایتا با تایید وی پیاده‌سازی خواهد شد. آمریکا با سیاست بالادستی کلان یعنی ابهام و پیچیدگی تلاش دارد تاکتیک‌های تحریک کردن ایران را مدنظر قرار دهد. ایالات متحده آمریکا براساس وعده انتخاباتی ترامپ نباید جنگ جدیدی را آغاز کند. او نمی‌خواهد آغازگر جنگ باشد، اما پس از ماه مبارک رمضان او فشارهای فزاینده خود را در تحریک ایران بار دیگر به نمایش خواهد گذاشت. به زودی دیگر نهادهای فرادولتی با تحریم ‌روبه‌رو خواهند بود. بدین ترتیب آنچه که در عربستان رخ می‌دهد در واقع سناریوی B را نشان می‌دهد. بی‌تردید می‌توانیم بگوییم آمریکا در پی آن است که در سبد ایران زمینه‌هایی را بگذارد که بر اساس این زمینه‌ها بتواند در صورت عدم تحریک تهران اهرم‌هایی در جهت مشروعیت‌بخشیدن به اعمال فشار بیشتر علیه ایران فراهم کند. آنچه که در عربستان رخ می‌دهد باید در چارچوب سناریوی B مورد توجه قرار گیرد.
* آینده‌پژوه سیاسی و اجتماعی