ضرورت رجعت به فرهنگ محلی

قطب‌الدین صادقی
کارگردان و بازیگر تئاتر
یکی از دوستان من فیلم مستندی در مورد رستم در یکی از شهرهای مازندران ساخته بود و از 19 دانش‌آموز دوره پایانی دبیرستان سؤال کرد رستم کیست؟ 12 نفر نام رستم را نشنیده بودند اما از جزئیات زندگی ستاره‌ای مثل مایکل جکسون باخبر بودند. این زنگ خطر است. وحدت فکری، اسطوره‌ای و ملی ما با یک چالش عظیم مواجه شده است. به عقیده‌ من، طراحان و مهندسان فرهنگ، اندیشه و هنر ایرانی در این فکر نبودند که چه تدبیری باید در این باره داشته باشند. یکی از کارهایی که باید انجام بدهند رجعت دوباره به فرهنگ ملی در سطح کل و بعد بخصوص رجعت به فرهنگ محلی در نقاطی مثل کردستان است که یک فرهنگ مشخص و متفاوت دارد. با سخن گفتن از شخصیت‌های محبوب محلی کردستان مانند شعرا، اقتصاددانان، ورزشکاران، هنرمندان و... در واقع به آنها دوباره احترام گذاشته‌ایم. این احترام دوباره به شخصیت‌های منطقه‌ای راه تفاهم ملی را هموار کرده و نشان‌دهنده‌ این است که دولت به تعریف دوباره‌ای از فرهنگ و وحدت ملی رسیده است. این نکته زمانی کامل می‌شود که مردم از آن استقبال کنند و دوست داشته باشند و این همان وحدتی است که در کثرت است. برای مردم هم زنده‌کردن دوباره‌ این شخصیت‌ها بسیار حائز اهمیت است.
اگر راه تفاهم و دیالوگ با مردم، فرهنگ، هنرها، نژادها و اقوام تقویت شود نسل جوان ما الگوی خودش را پیدا می کند. این راهگشای آینده و پیشرفت‌های علمی، فرهنگی، تخصصی و شخصیتی نسل آینده خواهد بود و دیگر لزومی ندارد به دامن امریکا بیفتند یا به طرف اروپا برود. به نظر من، جایگزین کردن الگوهای فرهنگی، ورزشی و هنری از خارج به داخل می‌تواند باعث تحول بسیاری شود و همچنین تفاهم و آشتی مردم نقاط مختلف با مرکز می‌تواند به یک وحدت و یکدستی در تفکر و تعریف از فرهنگ و هنر و ملیت برسد. با یک تلاش هم نمی‌شود همه‌ نتایج مثبت را به دست آورد. پیشنهاد من این است که این راه مثل کنگره‌ بین‌المللی مشاهیر کُرد ادامه پیدا کند. حتی هر دو سال یک بار و در هر دوره از شخصیت‌های دیگر سخن به میان آورند و نگذارند این شخصیت‌ها پنهان و خاموش شوند. حتی اگر فوت کرده یا متعلق به قرون قبل باشند چرا که باید این ارزش‌های ملی و شخصیت‌های شاخص را دوباره زنده و وارد چرخه فرهنگ و هنر کرد.


به نظرم این کار به یک فرهنگ زنده‌ خودی منجر می‌شود که باعث تفاهم ملی است. برگزاری این کنگره اتفاق بسیار خوبی بود. بسیاری از شخصیت‌ها هستند که مردم هنوز آنها را نمی‌شناسند و نباید بگذاریم نسل امروز با فرهنگ و هنر کشورش فاصله بگیرد. این گسست و نبود رابطه‌ بین نسل‌ها بسیار خطرناک است. این بیگانگی با فرهنگ خودی و با چهره‌های شاخص بزرگ ملی خودی بسیار خطرناک است. امیدوارم با برگزاری بزرگداشت‌هایی از این دست بتوان این ناهمواری‌ها را پر کرد تا به یکدستی، وحدت فکر، احساس و اندیشه برسیم.