روزنامه همدلی
1398/04/15
توئیتر بستری جدید برای مجادله ایرانی-آمریکایی جنگ مجازی
نقش مهم اروپا در سرنوشت آینده سیاسی منطقههمدلی|امیرحسین متحیر:چند روز پیش روزنامه فرانسوی «اومانیته» نوشت: «تنش میان ایران و آمریکا می‌تواند در قلب اروپا نیز شنیده شود». همان روز وزیر دارایی فرانسه از انجام اولین معامله از طریق کانال مالی اروپا برای تسهیل تجارت با ایران (اینستکس) در آینده‌ای نزدیک خبر داد. این‌ها از تکاپویی در اروپا خبر می‌دهد که مانع خروج ایران از برجام شوند. این تکاپو در پی تحرکات اخیر ایران برای کاستن از تعهدات برجامی خود است که به‌ویژه پس از خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های پی در پی، هیچ عایدی را نصیب کشورمان نکرده است.
منتظر 16 تیر جنجالی باشید
ایران اما اصرار دارد که بر اساس بندهای مندرج در برجام، اقدام به افزایش حجم ذخایر اورانیوم غنی شده خود به بیش از 300 کیلوگرم کرده است. ایران بر اساس سخنان رئیس جمهور روحانی تاکید دارد؛ ایران در 16تیرماه و در صورتی که اتفاق خاصی در خصوص کارآمدسازی برجام رخ ندهد، میزان خلوص اورانیوم خود را از 67/3 افزایش خواهد داد. خبری که این بار جهان را به تکاپو انداخت.
بخشی از سخنان روحانی که در جلسه هیات دولت در چهارشنبه گذشته بیان شد، به این شرح است: «اگر امروز در غنی‌سازی از مرز 300 کیلو عبور کرده‌ایم و ادامه خواهیم داد، تنها برای حفظ برجام است. همانطور که اعلام کرده‌ایم؛ اگر طرف‌های مقابل به تعهدات خود بازگردند، بازگشت ایران به شرایط توافق به سرعت انجام خواهد شد و اگر تولید بالایی هم انجام دهیم در مدت کوتاهی آن را به کشوری دیگر مانند روسیه فروخته و در قبال آن کیک زرد دریافت می‌کنیم ... ایران اعلام کرده در تولید آب سنگین به 130 تن تعهدی ندارد و ممکن است افزایش داشته باشد ... اگر شرایط توافق حاصل شود بازگشت به زیر 130 تن هم خیلی سریع می‌تواند انجام شود ... اگر اقدام عملی از سوی طرف‌های مقابل انجام نشود، ایران از 16 تیر اقدامات بعدی را انجام خواهد داد. در شانزدهم تیرماه سطح غنی‌سازی ایران دیگر 67/3 درصد نخواهد بود و این تعهد را کنار گذاشته و به هر مقداری که ضرورت و نیاز ما باشد، ارتقا خواهیم داد.»
تهدید در پاسخ به تهدید
طبق پیش‌بینی‌ها این سخنان بیش از هر کسی واکنش کاخ سفید را در پی داشت. دونالد ترامپ با اظهاراتی که در آن هیجان دیده میشود، در پاسخ به رئیس جمهور ایران در توئیتر نوشته است: «ایران همین حالا هشدار جدیدی را صادر کرده است. روحانی می‌گوید اگر توافق جدید هسته‌ای نباشد، آنها اورانیوم را تا «هر میزانی که بخواهیم» غنی‌سازی می‌کنند. ایران، مراقب تهدید کردن‌ها باشید. ممکن است تهدیدها برگردند و شما را آن طور بگزند که تاکنون کسی گزیده نشده باشد».
با انتشار این سخنان، حسام‌الدین آشنا، مشاور رئیس جمهور ایران، سرنوشت جیمی کارتر، رئیس جمهور آمریکا در زمان انقلاب اسلامی را به ترامپ یادآور شد. کارتر به ایران حمله نظامی کرد؛ ولی این حمله در شهر کویری طبس و با خشونت طبیعت، خنثی شد و سرانجامی نیافت.
آشنا در توئیتر نوشت: «ما در گذشته یک رئیس جمهوری آمریکا را سرنگون کرده‌ایم و می‌توانیم این کار را دوباره انجام دهیم. ترامپ می‌تواند با گوش کردن به سخنان پمپئو به ریاست جمهوری یک دوره‌ای خود پایان دهد. یا به تاکر کارلسون (مجری فاکس نیوز) گوش دهد و می‌توانیم وضعیت متفاوتی داشته باشیم.»
منظور آشنا از گوش دادن به پمپئو، تلاش بی‌حد و حصر وزیر امورخارجه آمریکاست که همپا با دیگر اعضای «گروه ب» جنگ با ایران را دنبال می‌کند. در مقابل، دستگاه سیاست خارجی و امنیت ملی ایران، تنها خواستار کارآمدسازی برجام به عنوان توافقی فراگیر و تصویب‌شده در شورای امنیت سازمان ملل متحد است، توافقی به دور از دیگری، تحریم و تهدید.
سرنوشت نامشخص همکاری
ایران برای ادامه فعالیت‌ها در ذیل برجام و رعایت تعهدات آمده در آن، خواستار مقابله دیگر اعضای برجام با تحریم‌های (به ویژه نفتی و بانکی) آمریکاست؛ در غیر این صورت همانطور که مسئولان ارشد کشورمان اعلام کرده‌اند، «همکاری» خود در برجام را کاهش خواهد داد. نگرانی غرب از اعلام تصمیمات ایران از آنجا ناشی میشود که کشورمان تهدید خود در افزایش میزان حجم ذخیره اورانیوم غنی شده به بیش از 300 کیلوگرم را عملی کرد.
هنوز سردرگمی‌ها از نتایج دیپلماسی‌ها و گفت و شنودهای دورادور وجود دارد. حیات و ماندگاری برجام این روزها به روابط سرد و پرتنش ایران و آمریکا گره خورده است، روابطی که روح مجادلات لفظی بر آن حاکم است؛ هرچند تحرکات و فعالیت‌های سخت علیه دو کشور و از سوی همدیگر را شاهد هستیم. مانند تحریم‌های گسترده آمریکا علیه ایران که «تاریخ مانند آن را ندیده» و سرنگونی پهپاد آمریکایی که نشان از اقتدار نظامی ایران دارد و حمله نظامی را در اولویت چندم گزینه‌های روی میز بدل کرده است.
باز هم تهدیدی دیگر
در این میان به نظر می‌رسد در بحث مجادلات لفظی جدید ایران و آمریکا، مشاوران رئیس جمهور دو کشور جای ویژه‌ای به خود اختصاص داده‌اند. بعد از خواندن نظر آشنا در توئیتر، به سراغ جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا می‌رویم که از کاهش معافیت‌های هسته‌ای ایران سخن به میان آورده است.
وی که خوشحالی خود از ماجرای تنگه جبل‌الطارق را اظهار کرده و طبق افشاگری توئیتری محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، جزو اصلی‌ترین اعضای «گروه ب» در بحث سیاست خارجه ایالات متحده آمریکاست، در سخنی مداخله‌جویانه و با لحنی عصبی، از کاهش معافیت‌های هسته‌ای ایران خبر داده است. او در حالی این ادعا را مطرح کرده که آمریکا، در ما می سال گذشته (اردیبهشت 1397) از توافق هسته‌ای برجام خارج شده است.
بر اساس اعلام پایگاه خبری «بریت بارت»، جان بولتون، گفت: در گذشته ما هفت معافیت هسته‌ای داشتیم. آخرین بار ما تعداد این معافیت‌ها را به پنج عدد کاهش دادیم. با توجه به اقداماتی که ایران قرار است در جهت شکستن محدودیت‌های برجامی‌اش بردارد، ما نیز به طور جدی در حال بررسی پنج معافیت هسته‌ای دیگر هستیم.
این چهره ضدایرانی کاخ سفید همچنین اولتیماتوم ایران به کشورهای اروپایی در خصوص پایبندی به تعهداتشان را فشار زیاد آمریکا بر اقتصاد ایران تلقی کرده است.
اما از کنشگران سیاسی ایران ـ که عموماً وجهه‌ای اصلاح‌طلب و فاصله‌ای بسیار با تندروهای اصولگرا در خصوص مسایل بین‌المللی دارند ـ نظر دیگری در خصوص روندی که برجام در حال حاضر طی می‌کند، شنیده میشود. روندی که اروپا می‌خواهد نقش اول را در آن ایفا کند، اما موانعی به نام ایران و آمریکا مواجه است. از جمله مصطفی کواکبیان، عضو اصلاح‌طلب مجلس که با انتقاد از انفعال اروپا در اجرایی کردن بندهای برجام، پوچی ادعای اروپایی‌ها برای تداوم آن را اثبات شده می‌پندارد.
رومی روم یا زنگی زنگ
در علم سیاست، دو چیز همیشگی نیست؛ «دوستی‌ها» و «دشمنی‌ها». سیاست ایران در قبال تحولات و تحرکات میان دو کشور ایران و آمریکا از زبان رهبر انقلاب مطرح شده است؛ «جنگ نخواهد شد» و «مذاکره نخواهیم کرد.» بنابراین می‌توان تکلیف سرنوشت این رابطه را آن حالا ترسیم کرد؛ دور بودن از هم بدون اینکه هیچ دوستی و قرابتی وجود داشته باشد. اما اروپا برای اینکه برادری خود را ثابت کند، باید نسبت به خواسته‌های ایران و رفتاری که در خصوص برجام پیش گرفته است، واکنش مثبتی اتخاذ کند. مثبت برای ایران یا آمریکا. در صورتی که گرایش اروپا به سمت آمریکا باشد، همانند دهه 60 و اوایل دهه 70، میان ایران و اروپا فاصله ایجاد خواهد شد که در صورت بروز این وضعیت، شاهد پلنB و C از سوی ایران خواهیم بود. گرایش بیشتر به سمت چین و روسیه یا ارتباط نزدیک‌تر با آلترناتیوهایی مانند هند و آمریکای لاتین که فرصت‌های بی‌نظیری در اختیار هر دو طرف قرار داده است. ممکن است اروپا با چرخشی سیاستمدارانه به نوعی ایران را مجاب به توسعه دی‍پ‍لماسی با خود کند که با توجه به رویکرد کنونی تهران تنها با ارائه مشوق‌ها و همچنین کارآمدسازی برجام ممکن است.
سایر اخبار این روزنامه
گفت‌وگو با سعید طاووسی درباره تاریخ اجتماعی ایران اگر خودمان روایت نکنیم،غربی‌ها روایت‌مان می‌کنند
«همدلی» دلایل توقف رشد نرخ طلا، سکه، خودرو و ارز را در روزهای اخیر ارزیابی کرد کاهش ویترینی قیمت
محمدجواد حق‌شناس در گفت‌وگو با همدلی با اشاره به تلاش جریان تندرو برای حذف اصلاح‌طلبان:
جریان اصلاح‌طلبی و چالش سخت پیش روی آن؛ «مردم» رقیب این روزهای اصلاح‌طلبان
توئیتر بستری جدید برای مجادله ایرانی-آمریکایی جنگ مجازی
گزارش همدلی از مشکلات و مصائب سالمندی در کشور واقعاً «الهی پیر بشیم»؟
«همدلی» دلایل توقف رشد نرخ طلا، سکه، خودرو و ارز را در روزهای اخیر ارزیابی کرد کاهش ویترینی قیمت
چوب لای چرخ تولید
مواضع ناآشنای حسام‌الدین آشنا
به‌خاطر دختران؛ مصادف با تولد دختری پاک و درخشان!
