«‌ابتکار» پیامدهای تعلیق پارلمان و بریگزیت بدون توافق برای بریتانیا را بررسی می‌کند

کودتا علیه دموکراسی؟
محمدرضا ستاری
موضوع بریگزیت یا همان خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، اکنون به مناقشه‌ای تبدیل شده که علاوه بر سقوط یک دولت و بروز تنش حتی در میان محافظه‌کاران بریتانیایی، به گفته تحلیلگران بزرگ‌ترین بحران سیاسی انگلستان پس از جنگ جهانی دوم را نیز رقم زده است.
در همین راستا و در حالی که همچنان واگرایی‌ها درخصوص خروج بدون توافق یا با توافق از اتحادیه اروپا در داخل ساختار سیاسی بریتانیا ادامه دارد، شامگاه چهارشنبه ملکه الیزابت دوم با درخواست بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس برای تعلیق پارلمان موافقت کرد؛ امری که اکنون به تنش‌ها بیش از گذشته دامن زده و حتی در این میان عده قابل توجهی از مردم انتقادات بی‌سابقه‌ای را علیه دستگاه سلطنت در بریتانیا مطرح کرده‌اند.


به موجب طرح نخست وزیری که به تائید ملکه نیز رسیده است، پارلمان بریتانیا از اوایل ماه سپتامبر که تعطیلات تابستانی آغاز می‌شود تا 14 اکتبر یعنی تاریخ خروج قطعی از اتحادیه اروپا به حالت تعلیق در می‌آید و بنابر گزارش خبرگزاری یورونیوز، در نتیجه این اقدام مناقشه‌برانگیز نمایندگان مخالف دولت برای تغییر مسیر بریگزیت تنها حدود دو هفته زمان خواهند داشت.
تلاش مخالفان برای متوقف کردن جانسون
اکنون در همین زمان باقی مانده مخالفان جانسون در تلاش هستند تا از خروج بدون توافق از اتحادیه اروپا جلوگیری کنند. مهم‌ترین مخالف این موضوع جرمی کوربین رهبر حزب کارگر است که قصد دارد ضمن همراه کردن احزاب مخالف از اقدام جانسون برای تعلیق پارلمان نیز جلوگیری کند به طوری که هفته گذشته از سوی کوربین اعلام شد که احزاب مخالف دولت اعم از کارگر، ملی اسکاتلند، لیبرال دموکرات‌ها، حزب سبز و گروه نمایندگان مستقل برای جلوگیری از خروج بدون توافق بریتانیا از اتحادیه اروپا به توافق رسیده‌اند و قصد دارند با تصویب قانون یا استیضاح دولت، مانع از اجرای طرح بریگزیت بدون توافق شوند. در همین راستا مخالفان اقدام جانسون را کودتا علیه دموکراسی عنوان کرده و حتی در خبرها آمده است که مخالفت با دستگاه سلطنتی به ترند اول فضای مجازی این روزها در بریتانیا در آمده است.
تبعات خروج بدون توافق از اتحادیه اروپا
همزمان با اتفاق و در حالی که کشورهای اروپایی در نشست وزیران خارجه خود در هیلسینکی فنلاند از اقدام جانسون جهت تعلیق پارلمان و نیز احتمال خروج بدون توافق ابراز نگرانی کرده‌اند، دومنیک راب وزیر خارجه بریتانیا روز گذشته با بیان اینکه چنین اقدامی (یعنی تعلیق پارلمان) مسبوق به سابقه بوده است، گفت که این ایده که این اقدام تخطی و بی‌حرمتی به قانون اساسی است، حرفی بی‌پایه محسوب می‌شود.
از سوی دیگر در بحبوحه نگرانی‌ها از خروج بدون توافق و تبعات آن در مرزهای ایرلند شمالی، گرنت شاپس وزیر حمل‌ونقل بریتانیا نیز اعلام کرد که طرح‌های جایگزینی در‌خصوص مرزهای ایرلند شمالی و جنوبی تهیه کرده است.
یکی از پیامدهای مهم خروج بدون توافق از اتحادیه اروپا برای انگلستان مسئله مرزهای ایرلند است که سد بزرگ بر سر راه توافق میان لندن و اتحادیه ایجاد کرده است. خود جانسون اعلام کرده که بدون لغو پشتوانه مرزی ایرلند چشم‌اندازی برای دستیابی به توافق بریگزیت وجود ندارد. این امر باعث شده تا میان بریتانیا و ایرلند جنوبی بر سر ایجاد مرزهای سخت و پیامدهای آن برای عبور و مرور شهروندان و نیز کالاهای تجاری اختلاف‌نظر شدید حاکم شود. از سوی دیگر برخی از کارشناسان معتقدند که این مناقشه ممکن است بار دیگر پس از 20 سال آرامش، منجر به بازگشت تنش‌ها در این منطقه شود.
همچنین منتقدان بریگزیت بدون توافق معتقند که این موضوع علاوه بر مسائل سیاسی و دیپلماتیک برای این انگلستان، منجر به هزینه‌های هنگفت اقتصادی نیز خواهد شد به طوری که طبق گزارش روزنامه ایندیپندنت، خروج بدون توافق امکان دارد ضرری به مبلغ بیش از 250 میلیارد پوند برای لندن در‌پی داشته و طبق گزارش صندوق بین‌المللی پول رشد اقتصادی انگلستان را تا سال 2020، دو درصد کاهش دهد.
از سوی دیگر حقوق شهروندان اروپایی برای مسافرت به بریتانیا و نیز بالعکس یعنی سفر شهروندان این کشور به اتحادیه اروپا تحت‌الشعاع قرار گرفته و پیامدهای اقتصادی و حقوقی مختلفی در‌بر خواهد داشت.
چرا بریگزیت؟
در میان تمامی این تحلیل‌ها و نگرانی‌هایی که در داخل بریتانیا از اوضاع فعلی وجود دارد، برخی کارشناسان معقدند که بریتانیا این هزینه‌های کوتاه‌مدت را برای بهره‌برداری از یک طرح بلند‌مدت تحمل خواهد کرد. نخست اینکه پافشاری بر روی بریگزیت بدون توافق در‌واقع برنامه‌ای برای تحت فشار گذاشتن اتحادیه اروپا به منظور عقب‌نشینی از طرح‌های پیشنهادی لندن در قالب یک توافق جدید تعبیر و تفسیر می‌شود. این امر می‌تواند موجب طفره رفتن لندن از پرداخت هزینه 45 میلیارد یورویی به اتحادیه اروپا باشد. همچنین اتحادیه اروپا و ساختار بانک مرکزی آن رفته رفته طی سال‌های اخیر مرکزیت مالی لندن را تحت‌تاثیر قرار داده و به همین منظور مقامات بریتانیا در صدد احیای توان پولی و بانکی خود با کلید زدن خروج از کلیت اتحادیه اروپا برآمده‌اند.
دومین نکته مهم از منظر کارشناسان این است که لندن در دنیای چند تک قطبی کنونی تحت سیطره اروپا تبدیل به قدرتی منطقه‌ای شده بود که بریگزیت هر چند هزینه‌های زیادی را بر دوش این کشور می‌گذارد، اما در میان‌مدت و بلند‌مدت می‌تواند بار دیگر سکوی پرتابی برای لندن جهت بازیابی قدرت بین‌المللی و تبدیل شدنش به یکی از بازیگران مهم جهانی شود.
سایر اخبار این روزنامه