طرح لزوم شفافیت برای همه دستگاه‌های نظام

 
 
 
 


شفافيت امري است که همواره در بسياري از امور توصيه شده و جامعه را نسبت به آنچه در دستگاه‌هاي مختلف مي‌گذرد آگاه‌تر و با اعتماد‌تر مي‌کند. اين در حالي است که چندي است بحث شفافيت آراي نمايندگان مجلس نقل بسياري از محافل شده و هرکسي از ظن خود با غرض يا بي‌غرض نسبت به شفافيت آراي نمايندگان مجلس اظهار نظر مي‌کند. گويا همه فرايندها شفاف است و فقط مانده شفافيت در راي نمايندگان مجلس. اين شفافيت نيز بيشتر در مورد تصميماتي است که در مورد مسائل مختلف کشور در مجلس گرفته مي‌شود. گرچه در اين ميان شفافيت چندان تاثيري بر اصل موضوع ندارد، چرا که وقتي طرح يا لايحه‌اي با نصف به اضافه يک راي تصويب و قانون شد ديگر مهم نيست که چه کسي راي داده و يا چه کسي راي نداده است. البته موارد غير شفاف نيز وجود دارند مثل اينکه در جريان سوال يا استيضاح وزرا که چند ده امضا با نام نماينده اخذ شده دفعتا امضاهاي استيضاح بدون هيچ دليلي پس گرفته مي‌شود و وزيري که پيش از اين به دليل عملکرد ضعيف در حوزه تخصصي خود بايد مورد استيضاح يا سوال قرار مي‌گرفت در جاي خود مي‌ماند. اينجاست که بايد شفاف‌سازي صورت گيرد که چه کساني، چرا و به چه علتي راي و امضاي خود را پس گرفته‌اند؟ اين يکي از نقاط منفي مجلس در همه ادوار 10گانه گذشته بوده است. البته اين شفافيت فقط در مورد مجلس نيست و بايد در ساير دستگاه‌ها و سازمان‌ها نيز رعايت شود. دستگاه ديگري که بايد شفافيت عملکردي را مد نظر قرار دهد شوراي نگهبان قانون اساسي است. طبق قانون هر طرح يا لايحه‌اي که در مجلس به تصويب برسد بايد مورد تاييد شوراي نگهبان نيز قرار گيرد که اين شورا طبق قانون اساسي و شرع نسبت به آن مصوبه تصميم‌گيري کند. حال اين نکته مطرح مي‌شود که اگر شوراي نگهبان ادله ردي خود را مبني بر مغايرت و عدم مغايرت بيان مي‌کرد و اين ادله در اختيار نمايندگان قرار مي‌گرفت، اکنون دايره المعارفي از نظرات اعضاي شوراي نگهبان در زمان بررسي مصوبات مجلس داشتيم. اين همان شفافيتي است که از شوراي نگهبان درخواست شده و مي‌شود. گاه مشاهده مي‌شود که نظر شوراي نگهبان در يک مقطع زماني با مقطع زماني ديگر فرق کرده است. حتي در مورد انتخابات و صلاحيت کانديداها شاهديم که نماينده‌اي چند دوره نماينده مجلس است، اما براي دوره جديد تاييد صلاحيت نمي‌شود و دليل اين عدم احراز صلاحيت نيز شفاف اطلاع رساني عمومي نمي‌شود. دستگاه ديگري که بيش از سايرين نياز به شفافيت در عملکردها و تصميمات دارد مجمع تشخيص مصلحت نظام است چرا که اساسا اين مجمع براي حل اختلافات فيمابين شوراي نگهبان و مجلس شکل گرفته، اما بارها مشاهده شده که در مواردي از حل اختلاف، اين مجمع بدون اينکه شفاف‌سازي کرده و دلايل خود را ذکر کند به نفع مجلس يا شوراي نگهبان راي داده است. شفافيت در آرا، تصميم‌گيري‌ها و ساير امور بايد سرلوحه کار همه قوا و نهادها قرار گيرد تا اعتماد مردم نسبت به فرايند‌هاي پيش‌رو بيش از پيش جلب شود.