نظام سهمیه ای قدرت در عراق در مسیر جراحی

با وجود عقب نشینی‌های محدود حاکمیت، اعتراضات خیابانی در عراق و لبنان همچنان ادامه دارد؛ اعتراضاتی که به‌نظر می‌رسد هدف از آن، نه فشار بر دولت‌ها یا جریانات سیاسی مشخص، بلکه کلیت نظام حاکم بر این دو کشور است. نظام‌های سیاسی عراق و لبنان هردو براساس نگاه غربی و غیربومی طراحی شده‌اند؛ نظام لبنان به جا مانده از استعمار فرانسه و بعد از آن، توافق طائف است که آمریکا نقش اساسی در آن را داشته و نظام عراق نیز محصول طراحی مشترک وزارت خارجه آمریکا و پنتاگون، بعد از اشغال خاک این کشور به شمار می‌آید. اما این تمام ماجرا نیست؛ چرا که این نظام‌ها طی دهه‌های گذشته ضامن حفظ قدرت نزد جریان ها، گروه‌ها و حتی خانواده‌های محدودی در عراق و لبنان بوده‌اند که حالا به سادگی حاضر به تغییر آن نیستند. براساس نظام‌های سیاسی کنونی در عراق و لبنان، قدرت به شکل سیستماتیک میان بخش‌های مختلف قومی ومذهبی تقسیم می‌شود؛ امری که اگرچه در ظاهر دموکراتیک به‌نظر می‌رسد اما در عمل مانع از شکل‌گیری دولتی مقتدر شده و زمینه را برای سهم خواهی اعمال نفوذ گروه‌ها و احزاب متعدد در قدرت‌های اجرایی، قانونی و قضایی فراهم می کند و منجر به ظهور دولت‌هایی ناکارآمد در این کشورها می‌شود.حالا هادی العامری، رئیس ائتلاف فتح عراق اعلام کرده است که راه حل واقعی، بازسازی ساختار سیاسی کشور مطابق قانون اساسی است. او افزود: نظام پارلمانی ناکارآمدی خود را اثبات کرده و باید نظامی که مناسب شرایط کنونی کشور است جایگزین آن شود. العامری ضمن ناکارآمد دانستن نظام پارلمانی در این کشور، خواستار اصلاح قانون اساسی و تغییر نظام حکومتی از نخست‌وزیری به ریاست‌جمهوری شد. «ندی جوده» عضو ائتلاف النصر به رهبری «حیدرالعبادی» نخست وزیر سابق عراق هم از حمایت این ائتلاف از تغییر نظام پارلمانی به ریاست‌جمهوری مطابق با خواسته ملت خبر داد.به هر روی اگرچه این روزها کمتر کسی حاضر است خود را در مقابل خواست مردم عراق و لبنان برای تغییر قانون اساسی قرار دهد اما به نظر می رسد احزاب و گروه‌های متعدد نیز حاضر به پذیرش چنین تغییراتی هستند. احزاب و گروه هایی که منافع آن ها با نظام سهمیه‌ای قدرت گره خورده است. تشدید تظاهرات وتجمع در بندر«ام القصر» دولت عراق همزمان به دنبال راهکارهایی جدید برای اجرای مقررات منع آمد و شد شبانه در استان بغداد و استان‌های جنوبی این کشور برای مهار اعتراض‌های مردمی است. مقرراتی که طی پنج روز گذشته، نتوانسته، تظاهرات‌های مردمی عراق را مهار کند.در بغداد، شمار زیادی از معترضان، شب گذشته را در دو میدان «التحریر» و «الطیران»، واقع در نزدیکی پل «الجمهوریه» سپری کردند و به نوشته «العربی الجدید» شمار آن ها در مقایسه با شب‌های پیش بیشتر شده است.در مقابل، شهرهای «الناصریه»، «العمارة»، «نجف»، «کربلا» و «بصره» نیز همچنان شاهد تظاهرات‌های مردمی است و نیروهای نظامی و امنیتی متعددی در مناطق مختلف این شهرها مستقرند.شهرهای الناصریه و الرفاعی در استان ذی‌قار، شهر «الرمیثة» بزرگ ترین شهر استان «المثنی»، استان واسط و مرکز آن یعنی «الکوت»، «القادسیه»  و مرکز آن «الدیوانیه» و نجف اشرف و کربلای معلی نیز از شب گذشته تاکنون شاهد تظاهرات‌های مردمی و اعتصاب بود.از سوی دیگر،  معترضان در استان بصره، در پی ناکامی نیروهای امنیتی در متفرق کردنشان،  در بندر «ام القصر» تجمع کردند. با این حال تلویزیون عراق دیشب اعلام کرد که بندر ام القصر به طور کامل توسط نیروهای پلیس این کشور تامین امنیت شده است.همزمان«فیصل العبد ا...» عضو کمیساریای حقوق‌بشر در عراق اعلام کرد شمار جان‌باختگان اعتراض های خیابانی در این کشور به ۲۶۰ نفر رسیده و  تعداد مجروحان نیز حدود ۱۲ هزار نفر است.