استیضاح ترامپ و انتخابات 2020

امیرعلی ابوالفتح
کارشناس مسائل امریکا
دونالد ترامپ، چهل و پنجمین رئیس جمهوری امریکا سرانجام استیضاح شد، همانند رئیس جمهوری هفدهم، آندرو جانسون و رئیس جمهوری چهل و دوم، بیل کلینتون. با این حال، ترامپ نخستین رئیس جمهوری است که پیش از انتخابات برای شرکت در دور دوم ریاست جمهوری، استیضاح می‌شود. به‌همین دلیل بیش از اینکه سرنوشت اعلام جرم علیه رئیس جمهوری - اصطلاحاً استیضاح - در سنا اهمیت داشته باشد، تأثیر این موضوع بر نتایج انتخابات 2020 مهم قلمداد می‌شود.
ترکیب حزبی در سنا و همچنین وفاداری کامل جمهوریخواهان به دونالد ترامپ موجب شده است که حتی خوشبین‌ترین تحلیلگران سیاسی در امریکا نیز از رأی به گناهکار بودن ترامپ در دادگاه سنا و متعاقب آن، برکناری رئیس جمهوری امریکا ناامید شوند. از این‌رو تردیدی نیست که اگر حادثه غیر منتظره‌ای رخ ندهد، دونالد ترامپ تا ظهر 20 ژانویه 2021 پست ریاست جمهوری امریکا را برعهده خواهد داشت.


با این حال اینکه از آن ساعت به بعد چه کسی سکاندار کاخ سفید خواهد بود، به سؤال مهم در سپهر سیاست امریکا بدل شده است. سنت سیاسی در امریکا از پیروزی رؤسای جمهوری مستقر در دور دوم ریاست جمهوری امریکا حکایت دارد. باراک اوباما، جورج دبلیو بوش، بیل کلینتون، ریچارد نیکسون، لیندون جانسون، دوایت آیزنهاور، هری ترومن و فرانکلین روزولت از جمله رؤسای جمهوری امریکا طی 80 سال گذشته هستند که در دوره دوم ریاست جمهوری به پیروزی رسیدند. در این میان، جورج هربرت واکر بوش، جیمی کارتر و جرالد فورد قربانی بحران‌های سیاسی - اقتصادی زمان ریاست جمهوری خود شدند.
در حال حاضر رئیس جمهوری کنونی امریکا با یک بحران سیاسی عمیق که به استیضاح وی انجامید، مواجه است. با این حال، برخلاف بوش پدر، کارتر و فورد، اقتصاد در سه سال ریاست جمهوری ترامپ بشدت بهبود یافته است تا جایی که بیکاری برای اغلب گروه‌های اجتماعی به پایین ترین حد طی نیم قرن گذشته رسیده و ارزش سهام داوجونز طی همین مدت 10 هزار واحد، معادل 54 درصد رشد داشته است.
از سوی دیگر، ترامپ چه پیش از انتخابات 2016 و چه پس از عهده دار شدن سمت ریاست جمهوری توانسته است خود را حامی طبقات محروم جامعه، رزمنده علیه طبقه فاسد حاکم و ضامن امنیت جامعه در برابر پلیدی‌های ناشی از ادامه مهاجرت‌های غیر قانونی معرفی کند. از این‌رو، به موازات جدی‌تر شدن روند استیضاح، حمایت‌ها از ترامپ افزایش یافته است.
این موضوع سبب شده است تا جمهوریخواهان از پیروزی نامزدهای خود در انتخابات 2020، بویژه انتخابات ریاست جمهوری اطمینان حاصل کنند.
اما با وجود سنت سیاسی ریاست جمهوری‌های دو دوره‌ای و همچنین، بهبود وضعیت اقتصادی امریکا، پیروزی ترامپ در انتخابات 2020 تضمین شده نیست. اگر دموکرات‌ها از ارسال مصوبه استیضاح به سنا در کوتاه‌ترین زمان ممکن سر باز بزنند و اجازه ندهند حکم برائت ترامپ صادر شود، موضوع اتهامات وارده به رئیس جمهوری برای ماه‌ها در کانون توجهات قرار خواهد داشت. این موضوع می‌تواند دستمایه مناسبی برای نامزدهای انتخاباتی باشد که همچنان به حملات سیاسی خود به ترامپ ادامه دهند با این امید که نظر رأی دهندگان مردد و مستقل را از رئیس جمهوری مستقر دور نمایند.
همچنین قابل پیش‌بینی است که جریان ناراضی در جامعه اطلاعاتی امریکا به افشاگری‌های خود علیه ترامپ ادامه دهد و رسوایی‌های دیگری را برای رئیس جمهوری رقم بزند. از آنجا که ترامپ در انتخابات 2016 با 3 میلیون رأی مردمی کمتر و فقط با اتکا به برتری آرای الکترال بر هیلاری کلینتون دموکرات غلبه کرد، جابه‌جایی چند صد هزار رأی در انتخابات 2020، بویژه در ایالت‌های موسوم به پاندولی - ایالت‌هایی که به شکل مداوم به دموکرات‌ها و جمهوریخواهان اقبال نشان می‌دهند - می‌تواند سرنوشت ترامپ را تغییر دهد. نظر سنجی‌ها نشان می‌دهد که موضوع استیضاح ترامپ بیش از هر گروه دیگری، بر رأی دهندگان مردد تأثیر گذاشته است و با ادامه کشمکش‌های سیاسی در واشنگتن، تعداد بیشتری از این گروه با برکناری ترامپ موافقت کرده‌اند. به عبارت دیگر، گذشت زمان در ماجرای استیضاح ترامپ در میان رأی دهندگان مردد، به ضرر رئیس جمهوری امریکا بوده است. اگر این گروه همچنان ترامپ را فردی سرکش و قانون شکن قلمداد کنند که امنیت ملی کشور را فدای منافع شخصی و سیاسی خویش می‌کند، احتمالاً در روز سوم نوامبر 2020 آرای خود را به نفع ترامپ به صندوق‌ها نخواهند انداخت؛ البته مشروط بر اینکه از دل رقابت‌های درون حزبی دموکرات‌ها، یک نامزد قوی بیرون بیاید که بتواند به مصاف رئیس جمهوری مستقر برود.به هر حال، تا نیمه شب سوم نوامبر که نتایج انتخابات ریاست جمهوری امریکا منتشر می‌شود، مشخص نخواهد شد که استیضاح دونالد ترامپ به پیروزی مجدد جمهوریخواهان کمک خواهد کرد یا کاخ سفید را مجدداً در اختیار دموکرات‌ها قرار خواهد داد. با این حال، سیر تحولات گذشته و چشم‌انداز تحولات آتی بیانگر آن است که شانس پیروزی ترامپ در انتخابات 2020 بیش از شکست وی است؛ حتی با رأیی که در مجلس نمایندگان به نفع استیضاح صادر شد.