روزنامه شهروند
1398/10/01
روز جهانی «همبستگی بشر» و «برجام»
در‌سال 2005 مجمع عمومی سازمان ملل، بیستم دسامبر یا بیست‌ونهم آذر ماه را به عنوان روز جهانی همبستگی بشر تعیین کرد. اگر به صد‌سال پیش برگردیم، به احتمال فراوان مردم از سرنوشت یکدیگر به‌جز افراد نزدیک خبردار نبودند.اگر یک روستا دچار مشکل می‌شد، مدتی طول می‌کشید تا اهالی روستای نزدیک به آنان نیز از وجود آن مشکل مطلع شوند. اگر این مشکل در یک شهر بود، ماه‌ها طول می‌کشید و اگر در یک کشور بود، سال‌ها زمان لازم بود که کسی از آن اطلاع پیدا کند و اگر در یک قاره دیگر بود، احتمالا اطلاع نداشتند که قاره دیگری با فرهنگ و مردمان و مشکلات دیگری وجود دارد. ولی امروز چنین نیست، ما می‌توانیم به همان سرعتی که از سرنوشت نزدیکان‌مان مطلع می‌شویم، از سرنوشت سایر مردمان در هر نقطه‌ای از جهان نیزاطلاع پیدا کنیم. همین ویژگی است که 7میلیارد نفر جمعیت جهان را هر روز به یکدیگر نزدیک و نزدیک‌تر و همبسته‌تر و همبستگی بشر را به یک ارزش جهانی تبدیل کرده است. بشر به معنای مطلق کلمه فراتر از رنگ، نژاد، جنسیت، دین، فرهنگ و...همگی در یک کشتی به‌سر می‌برند و در یک دریا درحال حرکت هستند.
همبستگی این بشر به شرطی محقق میشود که حداقلی از حقوق اولیه برای آن در نظر گرفته شود. توسعه پایدار و رفع فقر و تبعیض از لوازم اولیه برای تحقق آن است. در سطح بین‌المللی نیز رسیدن به توافقاتی بر مبنای گفت‌وگوی عادلانه و پرهیز از جنگ و ملتزم بودن به تعهدات بین‌المللی مبنای این همبستگی است. رکن اساسی این همبستگی احترام به تنوع بشر و به رسمیت شناختن این تنوع است. اینکه بپذیریم هر یک از آحاد بشر در ذیل یک فرهنگ و تمدن زندگی کرده و بزرگ شده و باید همه این فرهنگ‌ها محترم
شمرده شود.
اگر از این منظر به همبستگی بشر نگاه کنیم، امروز بزرگ‌ترین یا حداقل یکی از بزرگ‌ترین رفتارهای ناقض این همبستگی، اقدامات ایالات متحده در تحریم ایران است. این اقدام نخستین رکن همبستگی بشر را که حل مسائل از طریق گفت‌وگوی منصفانه و چند‌جانبه است نقض کرده است. برجام محصول چنین گفت‌وگویی بود که طی دو‌سال و هزاران ساعت کار در سطح بالای وزرای خارجه هفت کشور و اتحادیه اروپا شکل گرفت، ولی با یک اقدام یک‌جانبه ترامپ کار توافق دچار مشکل شد.
این اقدام از یک جهت دیگر ناقض حقوق ملل در رفع فقر و نیز حق آنان رسیدن به توسعه پایدار است. این حجم از تحریم که در تاریخ بی‌سابقه بوده است صرفا به‌علت زیاده‌خواهی‌های یک دولت یا رئیس‌جمهوری رخ می‌دهد و ناقوس جنگ را به جای نشان دادن شاخه زیتون صلح به صدا در می‌آورد. ماجرای تحریم‌ها آن‌قدر تلخ است که حتی نماینده ایالات متحده در شورای امنیت سازمان ملل پس از شنیدن سخنان نماینده ایران در جلسه که به اثرات منفی تحریم در فوت کودکان مبتلا به بیماری ای‌بی (پروانه‌ای) بود به سوی تخت‌روانچی می‌رود و به او تسلیت می‌گوید، در حالی که این وضعیتی است که دولت او ایجاد کرده است. دولت ایران باید نسبت به این روز مهم و اثرات تخریبی اقدامات ایالات متحده در همبستگی بشر اطلاعیه‌ای جامع با اطلاعات کافی ارایه می‌کرد تا معلوم شود چگونه میزبان سازمان ملل در نقض قطعنامه‌های این سازمان پیشگام است.
