بیکاری انباشت شده بین سال های 85 تا 92 به امروز رسید سال های فریز اشتغال

گروه اقتصادی- ژوبین صفاری: اشتغال طی چند دهه اخیر حلقه وصل بسیاری از مطالبات جامعه بوده است. موضوع ثابتی که بر بسیاری از متغیرهای اقتصادی و اجتماعی کشور اثرگذار بوده است امروز به نقطه حساسی رسیده است. 1 میلیون و 200 هزار نفر متقاضی شغل در شرایط فعلی وارد بازار کار می شوند که اقتصاد با شرایطی شاید گنجایش ایجاد شغل برای آن ها را نداشته باشد. به طور قطع این انباشت نیروی کار ماحصل سلسله ای از بی توجهی به موضوع اشتغال در گذشته است تا امروز حجم زیادی از متقضایان پشت درهای اشتغال باقی بمانند. روز گذشته حسن روحانی رئیس جمهورکشورمان در نشست خبری خود با اهالی رسانه به موضوع فریز اشتغال بین سال های 85 تا 91 پرداخت و گفت: همه متولدین دهه 60 باید در دهه 80 برایشان کار ایجاد می‌شد. اما متاسفانه از نیمه دوم دهه هشتاد روند اشتغالزایی متوقف شد و اشتغال خالص از سال‌های 84 به بعد چیزی حدود صفر به شمار می‌آید. میزان اشتغال در آن دوره 14 هزار شغل در سال بوده است و این در حالی است که در آن سال‌ها وضع فروش نفت ما بسیار خوب بود اما به جای ایجاد اشتغال، واردات افزایش پیدا کرد که آثارش نیز همچنان وجود دارد. باید در نظر داشت کم کاری های گذشته در زمینه اشتغال راه حل های مقطعی نخواهد داشت. برخی کارشناسان معتقدند راهکار برون رفت از مشکل بیکاری تنها به یک عامل ویا یک نهاد مربوط نمی شود. شاید کمی پیچیده به نظر برسد که حتی رویکردهای فرهنگی و سیاسی می تواند در ایجاد اشتغال موثر باشد. رونق اقتصادی و سرمایه گذاری داخلی و خارجی از جمله عوامل مهم در ایجاد اشتغال هستند که امنیت سیاسی و یک دست عمل کردن تمام گروه ها و جناح ها می تواند به حضور این سرمایه ها کمک کند. توسعه دانشگاه یا تعویق اشتغال؟ دهه شصت را باید دوره انفجار جمعیت در ایران دانست و نسل طلایی نیروی کار که می توانستند تبدیل به موتورهای محرک اقتصادی شوند حالا خود به یک معضل بزرگ تبدیل شده اند.موضوع اشتغال این نسل می توانست در دهه 80 با درآمدهای نفتی فراوان تا حدی برطرف شود. اما تنها با توسعه دانشگاه ها ورود آن ها به بازار کار به تعویق افتاد. حسن روحانی روز گذشته با بیان اینکه ما باید آثار رویه قبلی را در اداره جامعه جبران کنیم، اظهار کرد: از طرفی فضای دانشگاهی در سال‌های اخیر با رونق گرفتن و ایجاد دانشگاه‌هایی چون پیام نور،‌ علمی کاربردی و... افزایش و توسعه یافت و این دانشگاه‌ها جوانان را جذب کردند تا حدی که امروز جمعیت دانشگاهیان ما به حدود 5 میلیون نفر رسیده است و این دانشجویان به ترتیب فارغ‌التحصیل می‌شوند به شکلی که سالیانه تقریباً 800 هزار نفر فارغ‌التحصیل از دانشگاه‌ها خارج می‌شوند و از تابستان پارسال تا تابستان امسال بیش از 1 میلیون و 200 هزار نفر فارغ‌التحصیل شده‌اند که این آمار، آمار کم‌سابقه‌ای است. وی ادامه داد: در حالی که تعداد متقاضیان شغل به بیش از 1 میلیون و 200 هزار نفر رسیده است ما توانسته‌ایم تنها 700 هزار شغل ایجاد کنیم و 500 هزار نفری که برای اشتغال وارد بازار شده‌اند بیکار مانده‌اند و از طرفی جمعیت بیکاران گذشته نیز همچنان باقی مانده است و حتی اگر ما 1 میلیون و 200 هزار شغل هم ایجاد می‌کردیم تنها می‌توانستیم بیکاری را ثابت نگه داریم. رئیس جمهوری با تاکید بر اینکه یکی از اهداف بزرگ ما در موضوع برجام ایجاد اشتغال برای جوانان بود، اظهار کرد: ما کوشیده‌ایم تا بخش‌های مختلف اقتصادی را فعال کنیم و از هفت، هشت ماه گذشته تاکنون بخش کشاورزی و صنعت رشد خوبی داشته است به شکلی که وقتی من در سال گذشته و در همین روزها مصاحبه‌ای کردم تا تلاش کنیم که جنس‌های مانده در انبار را به فروش برسانیم امروز انبارهایمان تقریباً از جنس‌های باقیمانده خالی شده است. جریان های سیاسی در راستای منافع ملی همگرایی ندارند به طور قطع روند سیاسی کشور می تواند در اقتصاد کشور اثرگذار باشد از طرفی عدم همگرایی سیاسی می تواند به ایجاد شکاف در تصمیم گیری و همچنین خروج سرمایه از کشور همراه باشد.هادی حق شناس در این خصوص به «ابتکار» می گوید: راهکار فقط سرمایه گذاری در بخش های صنعت، کشاورزی و خدمات است. که این موضوع طبیعتا هم به محیط سیاسی و هم ثبات کشور بستگی دارد. در دو سه سال گذشته اگرچه این ثبات بیشتر شده است اما جریان های سیاسی در راستای منافع ملی همگرایی ندارند. در شرایط پسابرجام مسائلی که در فضای سیاسی پیش آمد و مجموعه کنش ها و واکنش ها منتج به این شد که نتوانستیم از این شرایط به نحو مطلوب بهره ببریم. در ماجرای FATF که مبارزه با پولشویی و مبارزه با تروریسم بود که در مجلس شورای اسلامی هم پیش از این مطرح شده بود چه اندازه وقت مسئولان کشور را گرفت تا ثابت شود این موضوع ضرری برای اقتصاد ایران ندارد. به هر حال نرخ بیکاری دو رقمی تا یک حدی می تواند به عنوان معضل تلقی شود اما از یک حدی که گذشت بحران می شود و نرخ بیکاری از مقطعی بین 20 تا 30 ساله ها حدود 12 درصد نیست بلکه 23 یا 24 درصد می شود. تمرکز بر خروج از رکود به جای تورم تک رقمی همچنین حیدر مستخدمین حسینی پیش از این به «ابتگار» گفته بود: مهمترین نکته در اصلاح نظام اشتغال خروج از رکود اقتصادی است. دولت در این زمان تمرکز خود را بر تورم تک رقمی گذاشت، در حالی که دیدیم تورم تک رقمی اثری برای معیشت مردم نخواهد داشت. شرایط و بافت اقتصادی ما تورم دو رقمی را می طلبد و هنوز شرایط لازم برای برون رفت از مشکل تورم دو رقمی برایمان حادث نشده است. نه در بخش تولید، خدمات و صنعت اتفاقی شکل نگرفته است. این کارشناس اقتصادی افزوده بود: رشد اقتصادی هم تا یک درصد مشخص مربوط به نفت است که هم در قبل و هم بعد از انقلاب در اقتصاد کشور جریان داشته است. این در حالی است که رشد اقتصادی باید با رفاه اجتماعی و افزایش درآمد مردم همراه باشد. آمارهای ارائه شده نتوانسته نمود واقعی و عینی در زندگی مردم داشته باشد و مشکلی مانند بیکاری را حل نکرده است. آنچه رئیس جمهور در خصوص بیکاری گفته است با این رویکرد و نگاه قابل حل نیست. و این جمعیت بیکار در سال های آینده می تواند تبدیل به یک معضل بزرگ اجتماعی شود.