روزنامه ابتکار

نقش بی بدیل میادین شهری در بازآفرینی تاریخ

میادین شهری به عنوان یکی از گونه های فضای شهری از مهم ترین فضاهای تمرکز تعاملات اجتماعی و حیات جمعی در یک شهر به شمار می رود. اینگونه فضاهای باز شهری سابقه کهنی در شکل گیری مراودات اجتماعی و حافظه تاریخی یک شهر دارند و نتیجه وجود اینگونه فضاها ارتقای حس تعلق به شهر و افزایش سرمایه اجتماعی می باشد. نحوه طراحی و حفظ میادین شهری موضوع مهمی است و باید به گونه ای طراحی شود که نمایانگر هویت مکانی و حافظه تاریخی یک شهر باشد. زمانی می توان نظاره گر شکاف گذشته و امروز یک شهر بود که نمادهای موجود در فضاهای باز شهری از جمله میادین، پشتوانه تاریخی ، فرهنگی و هویت کالبدی یک شهر را به نمایش نگذارند که همین امر موجب می شود حافظه تاریخی شهر به تدریج رو به فراموشی رود و تصویری بی روح از یک مکان را به ذهن متبادر کند. مفهوم میدان و اهمیت پرداختن به آن در طول یک سده گذشته مسیر پر فراز و نشیبی را گذرانده است، در دوران قبل از پهلوی این مفهوم از نقشی مهم و موثر در معماری و شهر سازی برخوردار بود اما به تدریج در طول تاریخ این نماد شهری هویت خود را از دست داد. بنابراین، به منظور حفظ و بهبود نقش میادین کشور، می بایست از هنر معماری به بهترین نحو بهره برد و طرحی را ارائه کرد که در تناسب با هویت و حافظه تاریخی شهر باشد اما متاسفانه امروزه مساله عدم توجه به موارد اساسی پیش گفته در طراحی میادین شهری کشور، بویژه برای کلانشهر تهران به عنوان پایتخت و الگوی سایر شهرها در حال رخ دادن است. با وجود اینکه تهران پایتخت دویست ساله ایران است و در مقایسه با سایر شهرها، شهری جدید محسوب می شود اما در طول تاریخ ، دگرگونی های زیادی را به خود دیده و محل رویداد های مهم سیاسی و اجتماعی در طول این دوران بوده است. میادین مهم پایتخت از جمله میدان بهارستان، فردوسی، انقلاب، آزادی، ولیعصر و.. یادآور خاطرات و رویدادهای مهم هستند و شهروندان به عنوان روایت گران تاریخ، نسل های پیاپی در این عرصه ها روزگار گذرانده اند و تاریخ را بازآفرینی کرده اند. همانطور که پیش تر بیان شد، علی رغم آنکه شهر تهران از میادین مهم و تاریخی بی بهره نیست و هر یک ویژگی های منحصر بفرد و تاریخی از تحولات سیاسی و اجتماعی را به خود دیده اند اما در حال حاضر میادین مهمی چون انقلاب، ولیعصر و آزادی در شرایط مناسبی به سر نمی برند. میدان آزادی با شماره ثبت ملی 1008 و با قدمت 45 ساله به دوره میانسالی پا گذاشته و نیازمند مراقبت و رسیدگی بیشتری است. برج آزادی با طراحی شاهکار آقای امانت و تلفیقی از طرح های معماری هخامنشی، ساسانی و اسلامی در غرب تهران به عنوان اولین نماد تهران، تداعی گر جنبش های مردمی در طول تاریخ است. در سال های اخیر، نسبت به وضعیت بغرنج درون نماد ملی هشدار داده شد و در پی بروز این مساله، نگرانی نسبت به وضعیت برج، شدت گرفت که این امر در سال 1393موجب مرمت موضعی آزادی، از جمله کاشی ها و سنگ های شکسته آن گردید. همچنین در سال گذشته نسبت به ریزش بخشی از سقف برج آزادی که در حال تعمیر بود،گوشزد و تسریع در روند رسیدگی به مرمت این بنای ارزشمند خواسته شد.اما بصورت کلی عواملی همچون ریزش های جوی و رطوبت های نزولی، از مهم ترین مواردی است که به این شاهکار آسیب می زند و می بایست بصورت دائم مورد توجه و مراقبت قرار گیرد. همچنین میدان انقلاب از جمله مهم ترین میادین پایتخت، نقطه عطف مفهوم تاریخی ، مضمون انقلابی و مرکز تجمعات سیاسی، تاریخی و فرهنگی شهر تهران محسوب می شود. مردم شهر تصاویر ذهنی را از این شهر با تکیه بر نمادها، زمان ها و وقایع ساخته اند اما زمانی که خاطره ای تخریب شود و ما به ازای بیرونی برای آن تعریف نگردد ، در آن صورت هیچ عاملی برای کمک به باز آفرینی خاطرات شهروندان در طول تاریخ وجود نخواهد داشت و باعث نابودی تصویر و تصور شهروندان از گذشته تاریخی خود و هویت مشترک می شود. این روزها میدان انقلاب اسلامی، با انواع مشکلات و گره اجتماعی دست و پنجه نرم می کند و مدت مدیدی است که مدیران شهری به بهانه شرایط نابسامان موجود میادین پایتخت به زیباسازی برخی از میادین مهم از جمله میدان انقلاب، ولیعصر اقدام نموده اند، اما مساله ای که پیش آمده آنست که این روند به سرانجامی نمی رسد و زیباسازی میادین مهم پایتخت از جمله ولیعصر و انقلاب سالهاست بخاطر اختلاف بر سر آنکه از چه نمادی استفاده شود میان ابزار آلات ساخت و ساز از جمله، تپه های خاک و ورقه های فلزی فرو رفته است. در طول سال های گذشته اقدامات موثری برای تسریع ساماندهی و تکمیل آنها صورت نگرفت و گویی که ساکنان هم به محصور بودن فضای آن میادین عادت کردند. *عضو شورای شهر تهران
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
به امید دیدارِ «یسنا» (شهروند)پرونده‌ای که باز است (اعتماد)افزایش ۳۵ درصدی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی (خراسان) اخبار ویژه (کيهان)
سایر اخبار این روزنامه
محمد هاشمی : الویری قرار داد همکاری با مجمع تشخیص مصلحت نظام دارد پاسخ رییس‌جمهوری به «ابتکار» درباره عدم اجرای مفاد حقوق شهروندی در موارد خاص: بیکاری انباشت شده بین سال های 85 تا 92 به امروز رسید سال های فریز اشتغال تهران 19 روز پاک و 63 روز آلوده داشته است امسال بهتر از پارسال جامعه بیش از هر چیز به نقد نیاز دارد شوکران نقد استقبال وزیر خارجه عربستان از مواضع ترامپ رابطه با ایران نیازمند تلاش دو طرفه است کارشناسان سیاسی و قانونگذاران از سیاست های دونالد ترامپ گفتند دولت دلال‌ها نگاهی به تاریخچه مدیریت جشنواره فیلم فجر سیمرغ سردرگم مهران کرمی عادی زیستن، مطالبه ملی نقش بی بدیل میادین شهری در بازآفرینی تاریخ