لاریجانی احتمال می داد با اقبال مواجه نشود

مسائل مربوط به بررسي صلاحيت‌ها براي انتخابات آينده به چه ميزان انتخابات آينده مجلس را تحت تاثير قرار داده است؟
در شرايط کنوني اصلاح‌طلبان براي ارائه ليست در تهران با مشکل مواجه نيستند و ليست انتخاباتي خود را ارائه کردند. با اين وجود مشکل اصلي جريان اصلاحات در انتخابات آينده در حوزه‌هاي مناطق ديگر کشور است. براساس آخرين ارزيابي که در اين زمينه صورت گرفته در حدود شصت کانديداي اصلاح‌طلب در حوزه‌هاي ديگر کشور حضور دارند. شرايط به شکلي است که در برخي از مناطق کشور رقابت انتخاباتي درون گروهي و تنها بين اصولگرايان است. بدون شک اين وضعيت کاملا رقابتي نيست و ما نسبت به اين رويکرد گلايه داريم. در چنين شرايطي رقابت حزبي و جرياني بين گروه‌هاي سياسي صورت نمي‌گيرد و رقابت تنها بين برخي افراد است که در يک جريان سياسي خاص تعريف مي‌شوند. براساس آمارها از بين 108حوزه انتخابيه در حدود 140 حوزه انتخابيه داراي چنين وضعيتي است.
شوراي سياستگذاري جريان اصلاحات عنوان کرده که به‌صورت رسمي هيچ‌ليستي ارائه نخواهد کرد، اما احزاب اصلاح‌طلب آزادند که براساس ملاحظاتي که دارند ليست انتخاباتي ارائه کنند که در واقع نيز چنين شد. آيا در چنين شرايطي آراي اصلاح‌طلبان پراکنده نخواهد شد و تشتت به وجود نخواهد آمد؟
اينکه شوراي سياستگذاري جريان اصلاحات عنوان مي‌کند احزاب آزاد هستند که ليست ارائه کنند سخن صحيحي نيست. احزاب في‌نفسه آزاد هستند که در عرصه سياسي و به خصوص انتخابات براساس منافع جامعه و کشور عمل کنند و ليست انتخاباتي ارائه کنند. شوراي عالي سياستگذاري عنوان مي‌کند به نام اين شورا ليستي ارائه نخواهد شد. به هر حال اين تصميمي است که اعضاي اين شورا براساس شرايط گرفته‌اند، با اين وجود احزاب آزاد هستند که به هر شکلي که به مصلحت مي‌دانند عمل کنند. در شرايط کنوني 9 حزب اصلاح‌طلب با تجميع نيروهاي خود تصميم گرفته‌اند که ليستي به نام «ائتلاف براي ايران» منتشر کنند که در اين ليست افراد اصلح اصلاح‌طلب براي مجلس آينده حضور دارند.


اين ليست از چه احزابي تشکيل شده است؟
حزب مردمسالاري، حزب اسلامي کار، خانه کارگر، حزب نداي ايرانيان، انجمن اسلامي معلمان، حزب وحدت و همکاري ملي، حزب آزادي و حزب همبستگي دانش‌آموختگان ايران از جمله احزابي هستند که در اين ليست حضور دارند. البته تلاش‌هايي هم صورت گرفت که حزب کارگزاران نيز در اين ليست وجود داشته باشد که در نهايت اين اتفاق رخ نداد و حزب کارگزاران سازندگي به‌صورت مستقل ليست انتخاباتي ارائه کرد. قرار بود ليست‌هاي اصلاح‌طلبان براي تهران نيز داراي سه سرليست باشد که آقاي مجيد انصاري، بنده و آقاي محجوب باشيم.
چرا دوباره در ليست اصلاح‌طلبان چهره ناشناخته وجود دارد؟
اين موضوع بستگي به ميزان ناشناختگي افراد دارد. در اين زمينه ميثاق‌نامه‌اي تهيه شده است. يعني اگر کساني که در ليست انتخاباتي اصلاح‌طلبان قرار دارند وارد مجلس شدند، بايد در فراکسيون اصلاح‌طلبان عضويت داشته باشند. نکته ديگر اينکه همه افرادي که در ليست اصلاح‌طلبان قرار گرفته‌اند وابسته به احزابي هستند که در ائتلاف حضور دارند. در نتيجه در آينده نيز اين افراد موظف به پيروي از رويکرد حزبي خود هستند. در غيراين صورت حزب مربوطه و اصلاح‌طلبان به شکل ديگري با موضوع برخورد خواهند کرد. همه افراد موجود در اين ليست نيز اصلاح‌طلب هستند و هيچ‌فردي از حزب اعتدال و توسعه و يا اصولگرايان معتدل در اين ليست وجود ندارد.
آيا شوراي سياستگذاري جريان اصلاحات از ليست‌هاي ارائه شده توسط احزاب اصلاح‌طلب حمايت خواهد کرد؟
شوراي عالي سياستگذاري شايد به‌صورت رسمي حمايت نکند اما دبيرکل احزاب اصلاح‌طلبي که ليست ارائه کرده‌اند همگي در شوراي عالي سياستگذاري حضور دارند و اين تصميمي بوده که احزاب اصلاح‌طلب گرفته‌اند. هدف اصلي اين ائتلاف نيز پيروزي در انتخابات است و به همين دليل براساس شرايط انتخاباتي اين ائتلاف تصميم‌گيري خواهد کرد.
موضع رئيس دولت اصلاحات درباره ليست‌هاي ارائه شده چيست؟ آيا در اين زمينه با ايشان رايزني صورت گرفته است؟
رئيس دولت اصلاحات همواره به اصل حضور در انتخابات تاکيد داشته‌اند و معتقدند سرنوشت مردم بايد از طريق صندوق رأي مشخص شود، اما اينکه ايشان قصد داشته باشند از ليست‌هاي انتخاباتي حمايت کنند يا خير، بنده اطلاع ندارم.
شکل ارائه ليست‌هاي انتخاباتي اصلاح‌طلبان و موضع شوراي عالي سياستگذاري اين نکته را تداعي مي‌کند که اصلاح‌طلبان در واکنش به ردصلاحيت‌ها قصد ندارند مسئوليت عملکرد نمايندگان اصلاح‌طلب مجلس آينده را برعهده بگيرند. آيا اين مساله را مي‌پذيريد؟
اصلاح‌طلبان در مجلس دهم هم اکثريت مجلس را در اختيار نداشتند. در مجلس دهم سه فراکسيون اميد، مستقلين و ولايي وجود داشت که نقش فراکسيون مستقلين اهميت خاصي داشت. در حالي که در اغلب مواقع تصميمات فراکسيون مستقلين به فراکسيون ولايي نزديک‌تر بود. در نتيجه اصلاح‌طلبان در مجلس دهم در اقليت قرار داشتند و يک مجلس اصلاح‌طلب نبوده است. شرايط انتخابات کنوني سخت است و ما با علم به اين شرايط وارد عرصه شده‌ايم. يکي از ضعف‌هاي مهم فراکسيون اميد در مجلس دهم ضعف اطلاع‌رساني است. سوال اينجاست که اگر همين تعداد اصلاح‌طلب هم در مجلس دهم نبود قرار بود چه اتفاقي رخ بدهد؟ يک مساله اين است که عملکرد اصلاح‌طلبان در مجلس دهم چگونه بوده و مساله ديگر اين است که اگر همين تعداد اصلاح‌طلب هم در مجلس حضور نداشت چه اتفاقي رخ مي‌داد. با تمام انتقاداتي که نسبت به عملکرد فراکسيون اميد مطرح مي‌شود بنده معتقدم اصلاح‌طلبان در مجلس دهم عملکرد قابل قبولي داشتند. هر چند معتقدم اگر اصلاح‌طلبان اکثريت مجلس را در اختيار داشتند شرايط به شکل ديگري رقم مي‌خورد. هرچند که با داشته‌هايي که فراکسيون اميد در اختيار داشت بالاترين بهره‌وري را از خود نشان داد. يکي از اشکالات اصلي فراکسيون اميد اين بود که در رقابت‌هاي انتخاباتي کساني را در ليست خود جاي دادند که پس از ورود به مجلس راه ديگري در پيش گرفتند و در مسير ديگري قرار گرفتند. برخي افراد با ما عکس يادگاري گرفتند اما زنبيل خود را در مجلس جاي ديگري قرار دادند. اشکالي که در اين زمينه وجود دارد اين است که فراکسيون اميد نيز مبتني برتحزب نبود و براساس برنامه‌هاي حزبي عمل نمي‌کرد. اين فراکسيون بيشتر شکل جرياني داشت و به همين دليل نيز به عملکرد فراکسيون انتقاداتي وارد بود. مساله ديگر به اشکالات قانون انتخابات کشور باز مي‌گردد. ما در مجلس دهم روي اين مساله کار کرديم و اصلاحاتي در قانون انتخابات کشور ايجاد کرديم، اما اين اصلاحات مورد تاييد شوراي نگهبان قرار نگرفت و در نهايت توسط اين شورا رد شد. در اين زمينه آقاي لاريجاني تاثير خاصي داشت. ما عنوان مي‌کرديم شوراي نگهبان تنها بخش‌هايي از اين اصلاحات را رد کرده و بقيه موارد امکان اجرايي شدن دارد، اما آقاي لاريجاني اجازه نداد اصلاحات مطرح شده دوباره در دستور کار مجلس قرار بگيرد. اين فرصتي بود که در مجلس دهم از دست رفت. ما طرحي داشتيم که نمايندگان بيشتر از سه دوره نتوانند در مجلس حضور داشته باشند و به جاي آن افراد جديدي حضور پيدا کنند اما اين طرح هم در مجلس دهم به نتيجه مطلوب نرسيد و قانون انتخابات همچنان با اشکالاتي که دارد مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
دولت در اين زمينه با مجلس همکاري نکرد؟
دولت لايحه جامع انتخابات را در ماه‌هاي آخر مجلس به مجلس ارسال کرد. بدون شک اگر دولت اين طرح را زودتر به مجلس ارائه کرده بود وضعيت ردصلاحيت‌ها و نظام انتخاباتي کشور بهتر از امروز بود. بنده اميدوارم اين موضوع در مجلس يازدهم به‌صورت جدي مورد بررسي قرار بگيرد و نمايندگان اين طرح را به ماه‌هاي آخر عمر مجلس موکول نکنند که ممکن است با توجه به تحولات جامعه دوباره اجراي اين طرح به تعويق بيفتد.
چرا حزب کارگزاران سازندگي در ائتلاف براي ايران حضور نداشت و به‌صورت مستقل ليست انتخاباتي ارائه کرد؟
ما متولي حزب و ائتلاف خود هستيم و نمي‌توانستيم احزاب ديگر را مجبور کنيم در ائتلاف ما شرکت کنند. به هر حال حزب کارگزاران سازندگي به اين نتيجه رسيده که در شرايط کنوني ليست مستقل حزبي ارائه کند و اين کار را کرده است. به همين دليل بايد به تصميم اين حزب احترام گذاشت.
آيا اين وضعيت سبب تشتت در بين اصلاح‌طلبان و کاهش نمايندگان اصلاح‌طلب در مجلس آينده نخواهد شد؟
اين وضعيت در بين اصولگرايان وجود داشته است. در شرايط کنوني شوراي ائتلاف جريان اصولگرايي ليست انتخاباتي ارائه کرده است. با اين وجود جبهه پايداري نيز ليست مستقل انتخاباتي ارائه کرده است. کار اصولگرايان به جايي رسيده که آقاي منصور ارضي و سعيد قاسمي نيز عنوان مي‌کنند قصد دارند براي انتخابات مجلس ليست ارائه کنند. در شرايط کنوني ليست اصلاح‌طلبان همان ليست ائتلاف براي ايران است. ممکن است يک حزب به قصد وزن‌کشي سياسي ليست مجزا ارائه کرده که تصميمي بوده که در خود حزب گرفته شده و بايد به تصميم حزبي احترام گذاشت.
با توجه به عملکرد دو جريان سياسي در گذشته و برخي نااميدي‌هايي که وجود دارد ارزيابي شما از ميزان مشارکت مردم در انتخابات مجلس چيست؟
پيش‌بيني بنده اين است که در انتخابات آينده در تهران بيش از دو‌ميليون نفر به پاي صندوق‌هاي رأي خواهند رفت. در انتخابات مجلس گذشته بيش از سه‌ميليون نفر در تهران در انتخابات مشارکت داشتند. در نتيجه شرايط انتخابات به شکلي نيست که برخي با نااميدي از آن ياد مي‌کنند. ممکن است ميزان مشارکت مانند انتخابات مجلس دهم نباشد اما اينکه انتخابات آينده تحت تاثير دو قطبي رأي دادن و رأي ندادن باشد را قبول ندارم و معتقدم ميزان مشارکت مردم در انتخابات آينده قابل قبول خواهد بود. ميانگين حضور مردم در انتخابات ده دوره گذشته مجلس بين پنجاه تا شصت‌درصد بوده است. به همين دليل از اين ميزان مشارکت نمي‌توان نتيجه نااميد‌کننده گرفت.
ديدگاه شما درباره عدم حضور آقاي لاريجاني و عارف در انتخابات مجلس آينده چيست؟
به‌نظر مي‌رسد آقايان لاريجاني و عارف به اهداف ديگري فکر مي‌کنند و به همين دليل تشخيص دادند در انتخابات مجلس حضور نداشته باشند. آقاي لاريجاني فضاي شهر قم را براي حضور مجدد در قم مساعد تشخيص نمي‌دادند و به همين دليل احساس کردند ممکن است با اقبال مردم براي حضور در انتخابات مواجه نشوند. آقاي لاريجاني يک سياستمدار باهوش هستند و به‌صورت طبيعي در انتخاباتي حضور پيدا مي‌کنند که به نتيجه مطلوب دست پيدا کنند. اين وضعيت تا حدودي درباره آقاي عارف نيز وجود دارد، با اين وجود عدم حضور آقاي عارف به برنامه‌هاي آينده ايشان بستگي دارد که احتمالا در آينده مشخص خواهد شد.
ارزيابي شما از ليست‌هاي جريان اصولگرايي و وضعيتي که اصولگرايان در مجلس آينده پيدا خواهند کرد چيست؟
با توجه به شرايط ردصلاحيت‌ها، مجلس آينده يک مجلس اصولگرا خواهد بود که اصلاح‌طلبان در اقليت هستند. با اين وجود اصلاح‌طلبان اگر وارد مجلس يازدهم شوند تلاش خواهند کرد با اصولگرايان معتدل و کساني که داراي ديدگاه نزديک به جريان اصلاح‌طلبي هستند هماهنگي ايجاد کنند و در يک مسير حرکت کنند.
آيا احتمال تشکيل فراکسيون ترکيبي در مجلس آينده بين اصلاح‌طلبان و اصولگرايان معتدل وجود دارد؟
خير؛ چنين احتمالي وجود ندارد و اصلاح‌طلبان قطعا يک فراکسيون مستقل و مجزاي اصلاح‌طلبي خواهند داشت اما تلاش خواهد شد بين نيروهاي اصلاح‌طلب و اصولگرايان معتدل در زمينه تحقق مطالبات مردم هماهنگي صورت بگيرد.