با عدم قاطعیت دولت در حفظ شرایط فاصله‌گذاری اجتماعی، شهر دوباره شلوغ شد روز از نو کرونا از نو؟

الهام برخوردار
انتقادات به دولت و تصمیم‌گیرندگان مبارزه با کرونا از زمان شیوع این ویروس در کشور همچنان ادامه دارد. تصمیماتی که از سوی نهادهای متولی برای کنترل و مقابله با کرونا گرفته شده است تا به حال انتقادات زیادی را به همراه داشته است و البته با ناکارآمدی‌هایی نیز همراه بوده است. در ابتدای شروع سال جدید بسیاری از رسانه‌ها به خلوت بودن کلان‌شهری مانند تهران به طور ویژه‌ای پرداختند و خوشحال بودند که تصمیمات گرفته شده توانست نتیجه مطلوب را به دست آورد. اما روز گذشته زمانی که اولین روز کاری بعد از تعطیلات نوروز شروع شد خیابان‌ها و بزرگ‏راه‌های این کلان‌شهر شاهد ترافیک سنگین و البته خطرناک در اوج کرونا و قرنطینه در اکثر کشورهای دنیا بود. درواقع برگشت هزاران کارمند و کارگر به سرکارشان در ۱۶ فروردین‌ماه در حالی است که آمار شیوع کرونا در تهران همچنان در وضع هشدارآمیزی قرار دارد و معلوم نیست برنامه تصمیم‌گیرندگان و دستگاه‌های مسئول برای کنترل شلوغی این کلان‌شهر چیست؟
درواقع دولت از یک طرفی اصرار بر خانه‌ماندن می‌کند و از طرفی هم با بازگشایی ادارات عملا خیلی‌ها را مجبور به حضور در خیابان می‌کند. این حجم وسیع جمعیت که از روز گذشته راهی خیابان‌ها شده‌اند، احتمالا به یک پیک ابتلای وحشتناک در روزهای آینده دامن خواهد زد. حالا دولت در اولین روز کاری بعد از تعطیلات نوروز و برگشتن بسیاری از کارگران و کارمندان به محل کارشان در تهران متوجه عدم کارکرد صحیح برخی از تصمیمات شده است. حالا دولت بر سر یک دوراهی قرار گرفته است یعنی نه قادر است هزینه قرنطینه این کلان‌شهر را بپردازد و نه می‌تواند از نسبت به خطر افتادن جان هزاران شهروند تهرانی چشم‌پوشی کند.
فاصله‌گذاری هوشمند


در همین راستا تصمیم‌گیرندگان به این نتیجه رسیده‌اند که همان طرح فاصله‌گذاری اجتماعی را به فاصله‌گذاری هوشمند تبدیل کرده و ادامه دهند. همان‌طور که رئیس‌جمهوری روز گذشته در جلسه با روسای کمیته‌های ستاد ملی مقابله با بیماری کرونا از ادامه طرح فاصله‌گذاری اجتماعی و تبدیل آن به فاصله‌گذاری هوشمند خبرداد.
حسن روحانی صبح شنبه در جلسه‌ای با روسای کمیته‌های اجتماعی، امنیتی، آموزشی، اداری، بهداشتی، آموزش عالی، پشتیبانی، اصناف و اقتصادی ستاد ملی مقابله با کرونا، میزان تاثیر اجرای مرحله دوم طرح فاصله‌گذاری اجتماعی را برای اجرای مرحله سوم این طرح با عنوان «فاصله‏گذاری هوشمند» اجتماعی مورد ارزیابی و بررسی قرار داد.
رئیس‌جمهوری با بیان اینکه طرح فاصله‌گذاری اجتماعی با تبدیل به فاصله‌گذاری هوشمند ادامه خواهد یافت، افزود: ما مرحله اول و دوم آن را اجرا کرده‌ایم و موفقیت‌های خوبی داشته‌ایم و الان در مرحله سوم آن که اجرای فاصله‌گذاری هوشمند اجتماعی است، قرار داریم و مختصات آن باید مشخص و مدون باشد.
روحانی اظهار کرد: باید بدانیم صدمات اصلی اقتصادی کرونا متوجه اقشار ضعیف جامعه است و مردم از دولت انتظار دارند که اجازه ندهیم کرونا سلامت و معیشت آنان را نابود کند و این بدان معنا است که هم باید سلامت مردم را حفظ کنیم و هم معیشت و وضعیت اقتصادی آنان را تامین کنیم.
بخش خصوصی از دستورات تبعیت نکرده‌اند
زمانی که شلوغی کلان‌شهر تهران با انتقادهای زیادی به‌خصوص در شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر عدم تعطیلی برخی ادارات مواجه شد، معاون سیاسی استانداری تهران در واکنش به این اعتراضات و شلوغی‌ها گفت: کارمندان ادارات دولتی همچنان دورکار بوده و یک سوم فقط در محل کار حضور دارند. در حال حاضر در استانداری نیز به غیر از مدیران که همگی در محل کار خود حاضر هستند، دیگر کارمندان به صورت یک سوم در اداره حضور دارند.
اما حجم جمعیتی که در خیابان‌ها و بزرگ‌راه‌ها مشاهده شد خیلی بیشتر از یک‌سوم جمعیت بود. با این حال شکرالله حسن بیگی معتقد است: برخی مشاغل و شرکت‌های خصوصی از دستور فاصله‌گذاری اجتماعی تبعیت نکرده‌اند، اما باید در ابتدا عوامل این ازدحام در شهر بررسی شود و سپس بعد از مشخص شدن این ازدحام تصمیم درستی درخصوص آن اتخاذ شود.
حال سوال اینجاست که دولت برای تعطیلی بخش خصوصی چه تصمیاتی را اتخاذ خواهد کرد که این بخش هزینه کمتری بابت تعطیلی بپردازد و کسب و کارهای آسیب‌دیده بخش خصوصی بتوانند با کمک دولت خسارت‌های احتمالی را جبران کنند؟ این‌ها همه مواردی است که دولت برای کنترل و مقابله با این ویروس ‌همه‌گیر با آنها مواجه است و از ابتدای اسفندماه ۹۸ درگیر آن است. اما تا به حال هیچ‌کدام از برنامه‌ها و راهکارهای ارائه شده نتوانسته است نتیجه مطلوبی به دست بیاورد و پاسخ درست را دریافت کند.
در ایران ابتدا تصمیم‌گیرندگان به این فکر کردند که بودجه برای حمایت از معیشت مردم ندارند و فشار زیادی به اقتصاد تحمیل خواهد شد بنابراین مدام اعلام می‌کردند تصمیمی بر قرنطینه کامل ندارند اما با گسترش این ویروس، کم کم به سمت نیمه قرنطینه کردن برخی شهرها تغییر رویه دادند و اعلام شد: محدودیت‌های سختگیرانه‌ای برای مقابله با شیوع ویروس کرونا در ایران اعمال می‌شود؛ از جمله اینکه ورود به شهرهای ایران برای افراد غیر ساکن ممنوع شد. همچنین عملیات غربالگری در ورودی و خروجی شهرها به کار گرفته شد و مسافران از این طریق غربالگری می‌شدند. این روند اما روز گذشته به گفته رئیس سازمان امداد و نجات متوقف شد. به گزارش مهر، مرتضی سلیمی گفت: بیش از ۸۵۱ پست موقت در ورودی و خروجی شهرها، ایستگاه قطار و فرودگاه ها برای کنترل مسافرین به کار خود پایان دادند.
طرح سه فوریتی تعطیلی و قرنطینه کامل کشور تقدیم هیئت رئیسه مجلس شد
حالا دولت تدبیر و امید در محاصره انبوهی از مشکلات داخلی و بین‌المللی به‌خصوص در بخش اقتصادی گیر افتاده است و گویی قرار نیست به این زودی‌ها از آن رهایی یابد. کرونا ویروسی که نه تنها سلامت کشورها را به خطر انداخته است بلکه دیگر حوزه‌های سیاسی و اجتماعی و به‌خصوص اقتصادی و معیشتی را به شدت تحت تاثیر قرار داده است. تصمیم‌گیران که تا به حال به دلیل عدم توانایی قادر به قرنطینه کشور و حتی برخی شهرها نبوده‌اند گویی حالا با جدی‌تر شدن مشکلات و عیان شدن آنها چاره‌ای جز تن دادن به آن ندارند. همان‌طور که روز گذشته رئیس فراکسیون حقوق شهروندی مجلس از تقدیم طرح سه فوریتی تعطیلی و قرنطینه کامل کشور به هیئت رئیسه مجلس خبر داد.
عبدالکریم حسین‌زاده در گفت‌وگو با ایسنا گفته است: این طرح که حدود یک ماه پیش تهیه شده بر مبنای تعطیلی یک ماه کشور و براساس اصل ٧٩ قانون اساسی پیش‌بینی شده بود که با توجه به اینکه مجلس جلسه علنی نداشت امکان مطرح کردن آن نیز نبود لذا بنا داریم این طرح را در اولین جلسه علنی مجلس برای اتخاذ راهکارهایی جهت مقابله با کرونا مطرح کنیم.
نایب رئیس فراکسیون امید با اعلام آمادگی در‏خصوص دریافت پیشنهادات نمایندگان در جزئیات این طرح، اضافه کرده: با توجه به شیوع ویروس کرونا در چند ماه گذشته، کشور به صورت نیمه تعطیل در آمده است، لذا به منظور قطع زنجیره انتقال این ویروس باید حداقل به مدت یک ماه کمترین تردد و تماس وجود داشته باشد.
درواقع زمانی در خانه ماندن و اجباری کردن آن نتیجه‌بخش خواهد شد که کمک‌هزینه‌های حمایتی و معیشتی نیز جدی گرفته شود. درواقع دولت به هیچ‌وجه نمی‌تواند و یا نمی‌خواهد مسئولیت قرنطینه را بر عهده بگیرد. اینجاست که مشلاکت عدیده اقتصادی و معیشتی ایده «در خانه ماندن» را غیرموجه و ناکارآمد می‌کند. شعار در خانه ماندن بدون در نظر گرفتن کمک‌های حمایتی بی‌اثر است. شاید بتوان گفت این آخرین فرصت تصمیم‌گیرندگان برای مقابله با کروناست وگرنه باید شاهد یک فاجعه در رابطه با شیوع گسترده‌تر این ویروس در کلان‌شهرها باشیم که قطعا نتایج جبران‌ناپذیری را متوجه کشور و جامعه خواهد کرد.